8. Hukuk Dairesi 2016/4805 E. , 2018/14775 K.

[İctihat]

8. Hukuk Dairesi 2016/4805 E. , 2018/14775 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : Katılma ve Değer Artış Payı Alacağı, TMK 240 Maddesine dayalı Mülkiyetin, Olmazsa İntifa Hakkı Verilmesi



Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, kısmen kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalılar vekili ve davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.

KARAR

Davacı ... vekili, davacı ile ...'ın 1994'te evlendiklerini, taraflar evlendiklerinde muris adına kayıtlı arsa üzerindeki tek katlı eve yerleştiklerini ve bu kata tadilat yapıldığını, bunun haricinde tek katlı yapının üzerine iki kat daha inşa edildiğini, tadilatlar ve iki katın yapımında maddi olarak davacının katkısı bulunduğunu, bu yerin evlendiklerinden itibaren tarafların oturduğu aile konutu olduğunu 2011 yılında İsmail'in vefatı ile geriye mirasçısı olarak davacı ile murisin önceki evliliğinden olma kızları davalıların kaldığını izah ederek davacının katkısına karşılık fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 40,000,00 TL'nin yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsiline bu bedelin katılım ve değer artış alacağına mahsup edilerek ve yetmezse bedel eklenerek aile konutunun mülkiyetinin verilmesine olmazsa intifa hakkı verilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkeme tarafından verilen süre içinde sundukları 07/03/2013 tarihli açıklama dilekçesiyle toplam 40.000,00 TL alacak isteğinin 5.000,00 TL'sinin katkı payı alacağı, 20.000,00 TL'sinin katılma alacağı ve 15.000,00 TL'sinin de değer artış payı alacağı olduğu bildirilmiştir.
Davalılar ... ve ... vekili, taşınmazın alt katına tadilat yapılmadığını, evlilik içerisinde inşa edilen iki katın yapılmasına davacının katkısının bulunmadığını ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, davacı kadının dava konusu taşınmazın zemin kat üzeri 1. Katın yapımına katkısı nedeniyle istek miktarı dikkate alınarak 5.000,00 TL katkı payı alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, zemin kat üzeri 2. Kat ( çatı katı ) nedeniyle 10.669,00 TL katılma alacağının karar tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin isteklerin reddine verilmiştir. Hüküm, süresi içerisinde davacı vekili ve davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre davacı vekilinin tüm ve davalılar vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-Davalılar vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince
Maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir (6100 s.lı HMK 33 m). İddianın ileri sürülüş şekline göre dava, sağ eş tarafından, diğer mirasçılara karşı açılan katkı payı, katılma ve değer artış payı alacak isteklerine ilişkindir.
Ölüme bağlı mal rejiminin tasfiyesi davaları sonucu belirlenecek mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklı alacak, terekeye ait borç olup, mirasçıların miras paylaşımından önce ödenmesi gerektiği kabul edilmektedir. Terekeye ait borç ödendikten sonra kalan miktar, mirasçılar arasında miras payları oranında paylaşılır. Tereke borçlarından bu sıfatını kaybetmemiş tüm mirasçılar, kişisel olarak (4721 s.lı TMK 599/2 m) ve müteselsilen (TMK 641 m) sorumludurlar. Her ne kadar, davacı temyize konu davayı terekenin alacaklısı sıfatıyla açmış ise de davacı da dahil davanın tarafları, ortak mirasbırakan ...'ın mirasçısıdırlar ve tereke borçlarından yukarıda açıklanan kanuni düzenlemeler çerçevesinde hepsi de sorumludurlar. Başka bir anlatımla, mirasçılık sıfatına sahip olduğundan (TMK'nun 499), alacaklı ve borçlu sıfatı davacı sağ eşte birleşmiştir. Taraflarca, mirasçılardan her hangi birinin mirasçılık sıfatını yitirdiği (4721 s.lı TMK 511 vd, 578 vd, 605 vd maddeleri) iddia edilip kanıtlanmamıştır.
Tüm bu açıklamalar nedeniyle, davacı mirasçı sağ eşin mal rejiminin tasfiyesi nedeniyle talep ettiği ve terekeye ait borç sayılan alacak miktarından, davanın mirasçılar arasında görülmesi nedeniyle, davacıda dahil bütün mirasçılar miras payları oranında sorumludurlar. Mahkemece, birinci kat yönünden verilen 5.000,00 TL katkı payı alacağı ile, ikinci kattan verilen 10.669,00 TL katılma alacağının davalıların her birinin 3/8'er miras payının olduğu da gözetilerek davalılardan tahsiline karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır. Ne var ki, bu husus yeniden yargılamayı gerektirmediğinden kararın düzeltilerek onanması uygun görülmüştür (HUMK m. 438/7, HMK 370/2).
SONUÇ: Temyiz olunan hükmün yukarıda (2) nolu bentte açıklanan sebeple hükmün “1-Davacı kadının dava konusu taşınmazın zemin kat üzeri 1. Katın yapımına katkısı nedeniyle istek miktarı dikkate alınarak 5.000,00 TL katkı payı alacağının dava tarihi olan 08/11/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, 2-Zemin kat üzeri 2. Kat ( çatı katı ) nedeniyle 10.669,00 TL katılma alacağının karar tarihi olan 25/12/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,” şeklindeki 1. ve 2. fıkralarında geçen 'davalılardan müştereken ve müteselsilen ' ifadelerinin hüküm fıkralarından tamamen çıkarılmasına, yerlerine “her birinin 3/8'er miras payının olduğu da gözetilerek davalılardan ' ifadelerinin yazılmasına, hükmün 6100 sayılı HMK'nun Geçici 3. maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK'nun 438/7. fıkrası gereğince düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, davacı vekilinin tüm ve davalılar vekilinin diğer temyiz itirazlarının yukarıda (1). bentte gösterilen nedenle reddine, taraflarca HUMK'nun 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, peşin harcın istek halinde temyiz eden davalılara iadesine, 35,90 TL onama harcının peşin harcçtan mahsubu ile artan 234,10 TL'nin temyiz eden davacıya iadesine, 03.07.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.