8. Hukuk Dairesi 2015/22069 E. , 2018/12111 K

[İctihat]

8. Hukuk Dairesi 2015/22069 E. , 2018/12111 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacı vekili ve davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.
K A R A R
Davacı vekili, dava konusu 224 parsel sayılı taşınmazın 1966 tarihinde vekil edeninin babası tarafından vekil edeni adına davalıdan satın alındığını, o tarihten bu yana vekil edeni tarafından kullanıldığını, üzerine ev, dam, saya yaptığını ve çeşitli ağaçlar diktiğini, yapıların değerinin arazinin değerinden fazla olduğunu ileri sürerek dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile vekil edeni adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, dava konusu taşınmazın satılmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, taşınmazın Kadastro Mahkemesinin 22.06.1989 tarihli 1976/164 Esas ve 1987/16 Karar sayılı dosyası ile zilyetlik nedeni ile davalı adına hükmen tescil edildiği, bu nedenle imar ve ihyaya dayalı tapu iptal ve tescil talep edilemeyeceği, haricen satın alındığı kanaatine varılamadığı gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmesi üzerine hüküm, davacı vekili ve yargılama giderlerine yönelik olarak katılma yoluyla davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosya kapsamı ve toplanan delillerden, dava konusu 224 parsel sayılı taşınmazın, 1961 yılında yapılan tapulama çalışmaları sırasında, Temmuz 1953 tarih 89 numaralı tapu kaydına dayalı olarak, kayıt malikleri ... ve ... adlarına tespit edildiği, davalı ... ve ... tarafından tespite itiraz edilmesi üzerine, Tire Tapulama Mahkemesi'nin 1976/164 Esas ve 1987/16 Karar sayılı kararında 1980/16 sayılı dosya ile ...'nin tüm itirazlı parsellere dayanak yaptığı temmuz 1953 tarih ve 89 nolu tapu kaydının kapsamı ve miktarı olan yer 333 numaralı parselden tefrik edilerek verildiği, bu kısmın Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiği, ...'nin dava konusu parsel ile ilişkisinin kalmadığı, taşınmazın 60 yılı aşkın süredir aralıksız ve davasız ... tarafından kullanıldığı, Tapulama Kanunun 33. maddesi gereğince ... lehine zamanaşımı ile kazanma koşulları oluştuğundan bahisle eldeki davanın davalısı ... adına tesciline karar verildiği, hükmün Yargıtay 16. Hukuk Dairesi'nin 987/25101 Esas ve 988/21888 Karar sayılı ilamı ile onandığı ve 22.6.1989 tarihinde kesinleşmesi üzerine taşınmazın davalı adına tapuya tescil edildiği anlaşılmıştır. O halde davacı, öncesi tapusuz olan ve zilyetlik nedeni ile davalı adına tescil edilen taşınmazı 1966 tarihinde satın aldığı iddiasında bulunmuştur.
Davacı 1966 tarihinde satın aldığını ileri sürdüğüne göre somut olayda iddianın ilk kısmı, tespit sonrası ve fakat kesinleşme öncesi eklemeli zilyetliğe dayalı tapu kaydının iptali ile davacı adına tescili isteğine ilişkindir. Dayanak satış tespit sonrası tescil öncesi bir tarihe karşılık geldiğinden 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 12/3 maddesinde belirtilen hak düşürücü süre uygulanmaz. Tapuda kayıtlı bulunmayan taşınmazlar TMK'nın 762. maddesi hükmüne göre menkul mal niteliğindedir. Aynı Kanunun 763. maddesi uyarınca bu gibi malların mülkiyetinin devri zilyetliğin karşı tarafa teslimi ile gerçekleşeceğinden, satış ve devirlerin her türlü delille kanıtlanması mümkündür. Bu durumda, dava konusu taşınmazın davacıya devredildiğinin tanıkla ispatlanması mümkündür. Ne var ki, mahkemece dinlenen tanık beyanları, satın alma ve dava konusu taşınmazın davacı tarafından kendi nam ve hesabına kullanılıp kullanılmadığı hususlarının ispatı açısından yeterli görülmemiştir.
Hal böyle olunca, mahkemece, davacının kadastrodan sonra ve fakat kesinleşme öncesine dayanan tapu iptali ve tescil isteği yönünden, taşınmazın davacı tarafından satın alınıp alınmadığı, taşınmazı kendi nam ve hesabına kullanıp kullanmadığı hususlarında taraf tanıklarının beyanları arasında çelişki bulunduğundan 6100 sayılı HMK'nın 261/1 maddesi uyarınca çelişkinin yüzleştirmek suretiyle giderilmeye çalışılması, beyanlar arasındaki çelişkinin giderilememesi durumunda hangi taraf tanığının beyanının üstün tutulduğunun karar gerekçesinde gösterilmesi, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan ve toplanacak taraf delilleri tartışılıp değerlendirilerek, bir karar verilmesi gerekirken yanlış değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru olmamıştır.
Kabule göre de, davacı vekili dava dilekçesinde, dava konusu taşınmazın 1966 yılında satın alındığı iddiası yanında, taşınmaza yapılan yapılar ve dikilen ağaçların değerinin taşınmazın değerinden fazla olduğunu ileri sürerek ve hukuki nedenler kısmında TMK'nın 722, 723, 724 maddelerine yer vermek suretiyle temliken tescil isteğinde bulunmuş, Mahkemece, dayanılan hukuki sebeplerden haricen satın alma ve eklemeli zilyetlik hukuki nedenine değer verilerek davanın reddi cihetine gidilmiş, ıslah ile belirtilen hukuki nedenler yönünden değerlendirme yapılmamıştır. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular dikkate alınmaksızın, davacının terditli talebi yönünden hüküm kurulmamış olması da isabetli olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulüyle, usul ve yasaya uygun bulunmayan hükmün 6100 sayılı HMK'nın Geçici 3.maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'nın 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, bozma sebebine göre davalı vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, taraflarca HUMK'nın 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 03.05.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.