8. Hukuk Dairesi 2018/10381 E. , 2018/17374 K

[İctihat]

8. Hukuk Dairesi 2018/10381 E. , 2018/17374 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi



Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.

KARAR

Davacılar vekili Asliye Hukuk Mahkemesine verdiği dava dilekçesinde, murisleri ...'ın 27.04.1968 tarihinde evlendiği ......'dan olma çocuğu olarak ......a kayıtlı ...'ın ...... ve ......'nın çocukları değil, ...... Temel isimli kişinin evlilik dışı çocuğu olduğunu, annesinin onu terk etmesi üzerine ...... ve ...... çiftinin ona sahip çıktığını ve ......larına kaydettirdiklerini ileri sürerek, davalı ...'ın doğru olmayan ...... kaydının iptaline karar verilmesini talep ettiği ...... 8. Asliye Hukuk Mahkemesince 2015-78 Esas 2015-128 Karar sayılı ilam ile soybağına ilişkin davaların aile mahkemesinin görevine girdiği gerekçesiyle verilen görevsizlik kararı temyiz edilmeksizin kesinleşmiş, ...... 8.Aile Mahkemesi tarafından davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar ise davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
04.06.1958 ve 15/6 Sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararı gereğince, maddi olayları açıklamak taraflara ve ileri sürülen olayları hukuken nitelemek ve uygulanacak kanun hükümlerini tespit etmek ve uygulamak görevi hakime aittir.
Eldeki dava yönünden öncelikle çözümlenmesi gereken husus davanın soybağının reddi veya ...... kayıtlarının düzeltilmesi davası olup olmadığıdır. Bilindiği üzere, soybağı birbirinin soyundan gelen kişiler arasındaki ilişkiyi ifade ettiğinden bu kavram içerisinde kan bağının yanında hukuki münasebetin de bulunması, diğer bir ifadeyle kan bağının hukuk düzeninin aradığı koşullar içerisinde oluşması zorunludur. Türk Medeni Kanunu'nun 282. maddesi uyarınca, çocuk ile ana arasında soybağı doğumla, baba ile arasında soybağı ise ana ile evlilik, tanıma veya hakim hükmüyle kurulur. Soybağı ayrıca evlat edinme yoluyla da kurulur. Ayrıca, kısaca af kanunları olarak nitelendirilen bir evlenme aktine dayanmayan birleşmelerden doğan çocukların neseplerinin düzeltilmesine ilişkin kanunlara göre de soybağı düzeltilebilir (HGK 30.01.2008 gün 2008/2-36-47 sayılı kararı).
Çocuk ile ana arasında soybağı doğumla kendiliğinden kurulur ve tesisi için herhangi bir hükme gerek bulunmadığından, çocuğun annesi ile soybağı ilişkisinin kurulması değil, çocuğu doğuran kadının kim olduğunun tespiti dava konusu edilebilir. Öte yandan Türk Medeni Kanunu'nun 36/1. maddesine göre kişisel durum, bu amaçla tutulan resmi sicille belirlenir. Aynı Kanunun 39. ve ...... Hizmetleri Kanunu'nun 35/1. maddeleri uyarınca, kesinleşmiş mahkeme hükmü olmadıkça ...... kütüklerinin hiç bir kaydı düzeltilemez ve kayıtların anlamını ve taşıdığı bilgileri değiştirecek şerhler konulamaz, ancak olayların aile kütüklerine tescili esnasında yapılan maddî hatalar ...... müdürlüğünce dayanak belgesine uygun olarak düzeltilir.
Kayıt düzeltilmesi, aile kütüğüne işlenmiş kaydın bir kısmının düzeltilmesi veya değiştirilmesidir. ...... kütüklerindeki doğru olmayan kayıtların düzeltilmesi için mahkemeden karar alınması zorunludur. İşte bu noktada, ...... kütüğünde yer alan doğru olmayan kayıtlar, ilgilileri veya Cumhuriyet savcısı tarafından açılacak olan kayıt düzeltme davası ile gerçek durumuna uygun hale getirilebilir ki, bu dava uygulamada ...... kaydının düzeltilmesi davası olarak adlandırılmakta olup zamanaşımı ve hak düşürücü süreye bağlı olmayan ...... kaydının düzeltilmesine ilişkin davalarda, her türlü kanıta başvurulabilir (YHGK, 11.02.1998, 2-87/77 sayılı kararı). Soybağının reddi davası ile kayıt düzeltme davası, sonuçları (hane dışına çıkarmak) bakımından benzerlik göstermekte ise de, içerik ve yargılama kuralları açısından kendi özel hükümlerine bağlıdır. Soybağının reddinde, kişisel duruma ilişkin ...... kaydında yer alan bilgi doğru olarak meydana gelmiş ve kütüğe tescil edilmiştir. Ancak bu doğru daha sonra soybağının reddi davası ile teknik anlamda bir yanlışlığa dönüştürülmüştür. ...... kaydının düzeltilmesi davasında ise, ...... kaydının gerçek durumu yansıtmadığı, baştan yanlış olarak kütüğe geçirilmesi söz konusudur (HGK 30.01.2008 gün 2008/2-36-47 sayılı kararı).
Türk Medeni Kanunu'nun 292. maddesi gereği evlilik dışı doğan çocuğun ana ve babasının birbirleriyle evlenmeleri ile çocuğun evlilik içi doğum gibi soybağı hükümlerine tabi olacağı (sonradan evlenme ile kurulan soybağı) ancak aynı Kanunun 285. maddesine göre ise evlilik devam ederken veya evliliğin sona ermesinden başlayarak üçyüz gün içinde doğan çocuğun babasının koca olduğu düzenlemesine yer verilmiştir.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden, davacıların murisi ... ile eşi ......'nın 27.04.1968 tarihinde evlendikleri, davalı 01.01.1971 doğumlu ...'ın 04.02.1972 tarihinde ...'ın beyanı ile ......a evlilik içinde doğan çocuk olarak tescil edildiği, ...... 7. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012-671 Esas 2014-78 K sayılı ilam ile davacı ...... kızı......'nin açtığı ana adının düzeltilmesi davasında davalı ...'ın Adli Tıptan alınan rapor gereği, ana kaydının iptali ile gerçek annesi olan ...... Çiftçi'nin kızlık hanesinde şahsi bağ kurulmasına karar verildiği, kararın Yargıtay 18. Hukuk Dairesinin onama kararı ve karar düzeltme isteğinin reddi ile kesinleştiği, ...... 1. Aile Mahkemesinin 2015-317 Esas 2017-1120 Karar sayılı ilam ile davacı ...'ın murisleri ...... ve ...... Kılınç tarafından evlat edinildiğinin ...... kaydına işlenilmesine karar verilmesini istediği, mahkemece davanın reddine karar verildiği ve dosyanın istinaf incelemesinde olduğu anlaşılmıştır.
Somut olayda dava ...'ın ... ve ...... Kılınç çocuğu olarak gerçeğe aykırı beyana dayalı oluşturulan ...... kaydının iptali ile buna uygun olarak ...... kaydının düzeltilmesi istemine ilişkindir. Bu husus dikkate alındığında, davacının talebi, gerçeğe aykırı beyanla baştan beri yanlış olarak oluşturulan sicilin düzeltilmesi niteliğinde olup, 5490 sayılı ...... Hizmetleri Kanunu'nun 36. maddesi kapsamına giren ...... kaydının düzeltilmesi davasıdır. ...... kaydının düzeltilmesi davasında resmi sicilin belgelediği olgunun doğru olmaması, baştan yanlış olarak kütüğe geçirilmesi söz konusudur. Zamanaşımı ve hak düşürücü süreye bağlı olmayan ...... kaydının düzeltilmesine ilişkin davalarda, her türlü kanıta başvurulabilir. ...... kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, 4787 sayılı Kanunun 4'ncü maddesi kapsamı dışında olup, aile mahkemelerinin görevine girmez, asliye hukuk mahkemesi görevlidir. Bu durumda Mahkemece, davanın görev yönünden reddine karar verilmesi gerekirken, isteğin esastan incelenerek kabulüne karar verilmesi, usul ve Yasaya uygun düşmediğinden bozmaya gerektirmiştir.
SONUÇ: Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK'un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, taraflarca HUMK'un 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 16.10.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.