8. Hukuk Dairesi 2017/12835 E. , 2018/10072 K

[İctihat]

8. Hukuk Dairesi 2017/12835 E. , 2018/10072 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Muhdesatın Tespiti

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalılardan Karayolları Genel Müdürlüğü ve Hazine vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.

K A R A R

Davacı, tapuda davalılar adına kayıtlı bulunan 5 ada 16 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma sahasında kaldığını, taşınmazın üzerinde bulunan muhdesatların kendisine ait olduğunu açıklayarak bu hususların tespitine karar verilmesini istemiştir.
Davalı Hazine vekili, davanın reddini savunmuştur.
Diğer davalılar davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece ilk kararla, davanın kabulüne karar verilmiş, hükmün davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmesi neticesinde Daire'nin 21/03/2016 tarihli 2015/3059 Esas, 2016/5151 Karar sayılı ilamı ile 'Yerel mahkemece mahallinde keşif yapılmadan, dava açılmadan önce yaptırılan hasımsız tespit istemi dosyasındaki bilgilere göre ifraz olgusu da yeterince gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmiştir. Mahkemece özellikle davalı idarenin kamulaştırma işlemine ilişkin belgelerin getirtilerek mahallinde keşif yapılması, dava konusu muhdesatların ifrazdan sonra oluşan 5 ada 846 ve 847 parsel sayılı taşınmazlardan hangisinin üzerinde yer aldıklarının açıkça belirlenmesi, belirlenen parsellere göre taraf teşkili hususunun değerlendirilmesi, tarafların gösterdiği tanıkların dinlenmesi gerekirken, eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olmuştur. Ayrıca, 6100 sayılı HMK'nın 26.maddesi (HUMK 74. madde) gereğince hakim tarafların talep sonuçlarıyla bağlı olup, ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Davacı tarafından 5 ada 16 parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan muhdesatların tespiti için dava açılmasına ve şerh verilmesine ilişkin bir talep olmamasına rağmen talep aşılarak muhdesatların tapunun beyanlar hanesine işlenmesine karar verilmesi de doğru olmamıştır...' gerekçesi ile bozulmuştur. Mahkemesince bozmaya uyma sonucu yeniden yapılan yargılama neticesinde davanın kabulü ile 5 ada 847 parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan iki katlı betonarme ev, bir adet ahşap çardak, bir adet depo, 2 adet incir ağacı, 1 adet asma ağacı, 4 adet dut ağacının davacı ... tarafından meydana getirildiğinin tespitine karar verilmiş hüküm, davalılardan Karayolları Genel Müdürlüğü ve davalılardan Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kamulaştırma nedenine dayalı olarak açılan muhdesatın tespiti istemine ilişkindir.
Tüm dosya içeriği ve toplanan delillerden, dava konusu 5 ada 16 parsel sayılı taşınmazın 23/01/2013 tarihli ve 89 yevmiye numaralı ifraz işlemi 5 ada 846 parsel ve 5 ada 847 parsel olarak ikiye ayrıldığı, dava konusu muhdesatların 5 ada 847 parsel sayılı taşınmazda kaldığı, bu parsel maliklerinin imar işlemi sonucunda davalılar ve dava dışı Feke Belediyesi olduğu, bozmaya uyulması sonucu mahkemece yapılan keşif sonrası alınan teknik bilirkişi raporuna göre dava konusu muhdesatların bulunduğu taşınmazın kamulaştırma sahasında kaldığı anlaşılmaktadır.
Öğretide ve uygulamada kararlılık kazanan görüşlere göre muhdesat aidiyetinin tespiti davalarında, muhdesatın üzerinde bulunduğu taşınmazda paydaş olan tüm tapu maliklerinin ya da mirasçılarının davada taraf olmaları gerekmektedir.
Az yukarıda bahsedildiği üzere, dosya kapsamından dava konusu 5 ada 847 parsel sayılı taşınmaz maliklerinden Feke Belediyesi'nin davaya dahil edilmediği anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca davada, taraf teşkilinin usulüne uygun olarak tamamlandığından bahsedilmesi mümkün değildir. Bu nedenle Mahkemece, taraf teşkilinin sağlanması konusunda davacı tarafa süre ve imkan tanınması, taraf teşkili tamamlandıktan ve taraf delilleri toplandıktan sonra dosya içeriğine ve toplanacak delillere göre uyuşmazlığın esası hakkında karar verilmesi gerekirken, kamu düzeninden sayılan taraf teşkili sağlanmadan işin esasına girilerek hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
Yine, inşaat bilirkişi raporuna göre dava konusu muhdesatlardan olan 45.00 m2 lik depo olarak kullanılan yerin yarısının 5 ada 847 parselde, yarısının ise dava dışı 843 parsel sayılı taşınmazda kaldığı tespit edilmiştir. HMK'nın 26. maddesine göre hakim talepten fazlasına karar veremez. Davacı vekili, dava dilekçesinde 5 ada 16 parsel üzerinde ( ifrazla 5 ada 847 parsel ) bulunan muhdesatların vekil edeni adına tespitini talep etmiş olmasına rağmen mahkemece, 45.00 m2'lik deponun dava dışı 843 nolu parsel üzerinde kalan kısmının da tespitine karar verilmesiyle talep aşılmıştır.
Ayrıca davacı vekili tarafından dava dilekçesinde dava değerini 5.000,00 TL olarak gösterilmiş ise de, yargılama sırasında yapılan keşif ve dosyaya ibraz edilen bilirkişi raporu ile dava konusu muhdesatların değeri tespit edilmiştir. Tespit edilen dava değerine göre tamamlanması gereken nispi harç tamamlanmadan yargılamaya devam edilerek karar verilmesi de doğru değildir.
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle, davalılardan Karayolları Genel Müdürlüğü ve Hazine vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan kabulü ile Yerel Mahkeme hükmünün 6100 sayılı HMK'nın Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, HUMK'nun 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 27/03/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.