8. Hukuk Dairesi 2016/17830 E. , 2019/7920 K

[İctihat]

8. Hukuk Dairesi 2016/17830 E. , 2019/7920 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Muhdesatın Tespiti -Alacak


Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kısmen kabulüne ve kısmen reddine karar verilmiş olup hükmün davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.
K A R A R

Davacı vekili asıl dava dilekçesinde, dava konusu 105 ada 4 parsel için acele kamulaştırma bedelinin tespiti davası açıldığını, paydaşlar adına hisseleri oranında ... Bankasına bloke edildiğini, taşınmaz üzerindeağaçlar, ev ve deposu, ahırın olduğunu tapu kayıtlarındaki şerh dikkate alındığında evin ½'sinin davacıya ahırın ise tamamının davacıya ait olduğunun, anlaşıldığını, taşınmazın ise kapama meyve bahçesi olarak değerlendirilerek zemin değerinin toplamda 94.987,85 TL olduğunun tespit edildiğini, ağaçsız zemin değerinin ise 20.319,82 TL olduğunu, bu durumda davalılar hissesine kapama meyve bahçesi olarak yatırılacak 71.240,88 TL'den – bahçe olmadan önceki değer olan 15.239,88 TL çıkarıldığında 56.001 TL kaldığını, taşınmaz üzerindeki ağaçların tamamının davacı tarafından dikildiğini, kamulaştırma bedeli belirlenirken kapama meyve bahçesi olarak zeminin belirlenerek davalılara bedel verilmesi halinde davalıların sebepsiz zenginleşeceklerini bu nedenle dava sonuçlanıncaya kadar 56.001 TL'nin davalılara ödenmeyerek bu kısmın ödenmemesi için bloke konulmasını, ağaçların davacıya ait olduğunun tespiti halinde bu miktarın davalılardan alınarak davacıya verilmesini fazlaya ilişkin hakların saklı tutulmasını talep etmiştir.
Davacı vekili birleşen (Karakoçan AHM 2015/210 E. ) dava dilekçesinde ise dava konusu taşınmazın acele kamulaştırma bedelinin 145.607,23 TL olarak belirlendiğini, kamulaştırma bedel tespit dosyasında ise kamulaştırma bedelinin 197.149,94 TL hesaplandığını zeminin kapama meyve bahçesi olarak değerlendirildiğini, acele kamulaştırma dosyasından alacağın 56.001 TL olduğunu kamulaştırma dosyasındaki hesaplamalara bakıldığında ise zemin değerinin 24.014,32 TL olduğunu, davalılara düşen zemin toplam değerinin 18.010,74 TL olduğunu, Mahkemece belirlenen, davalılara düşen ve kapama bahçe olarak değerlendirilen zemin değerinin 83.491,11 TL olduğunu dolayısıyla ağaç değerinin davacıya ait olduğunun kabulüyle (83.491,11-18.010,74 TL) alacağının 65.480,37 TL olduğunu asıl davada 56.001 TL talep edildiğine göre acele kamulaştırma bedeli ile kamulaştırma bedeli arasındaki farkın 65.480,37 TL-56.001 TL = 9.479,37 TL olduğunu iş bu davada ise bu farkın talep edildiğini beyan etmiştir.
Bir kısım davalılar davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece Mahkemenin 2015/210 Esas sayılı dosyası ile iş bu dosyanın birleştirildiği, mahallinde 13.12.2014 tarihinde keşif yapıldığı ve bilirkişi raporlarının ibraz edildiği, dosyaya sunulan ... bilirkişi raporunda özetle ...'ye hisse oranına göre 5.079,95 TL, Kazım Görgü'ye hisse oranına göre 5.079,95 TL, ... Görgü'ye hisse oranına göre 22.004,86 TL, ...'ye hisse oranına göre 113.442,5 TL düştüğünün belirtildiği, incelenen tüm dosya kapsamına göre dosya içinde bulunan bilirkişi raporunda ve yapılan keşifte dinlenen mahalli bilirkişi beyanlarına göre davacının haklı olduğu anlaşılmakla davanın kısmen kabulü ile bloke konulan miktarda 54.298,58 TL'nin davacıya ödenmesine geri kalan 1.702,42 TL'ye ilişkin talebin kısmın reddine karar verilmiştir. Hüküm davalı ... vekili tarafından süresinde temyiz edilmiştir.
Dava muhdesatın tespiti ile açılan kamulaştırma bedel tespiti dosyalarında davalılar adına tespit edilen fazla zemin bedelinin davacıya ödenmesine ilişkindir.
Bilindiği üzere Anayasa’nın 138. ve 141. maddeleri uyarınca Hakimler, Anayasaya, kanuna ve hukuka uygun olarak vicdanı kanaatlerine göre hüküm verirler ve bütün mahkemelerin her türlü kararları gerekçeli olarak yazılır. Bu gerekçede hukuki esaslara ve kurallara dayanmalı, nedenleri açıklanmalıdır. HMK.nin 297. maddesinde de, verilecek hükümde tarafların iddia ve savunmalarının özetinin, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususların, çekişmeli vakıalar hakkında toplanan delillerin, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesinin, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebeplerin yer alması gerektiği açıkça vurgulanmıştır. Kararın gerekçesinde maddi olay saptanmalı, hukuki niteliği ve uygulanacak hukuki kurallar belirlenmeli, bu konuda gerekli inceleme ve delillerden söz edilmeli, hukuk kuralları somut olaya uygulanmalı ve sonunda hüküm kurulmalıdır. Maddi olgularla hüküm fıkrası arasındaki hukuki bağlantı da ancak bu şekilde kurulabilecek, ayrıca yasal unsurları taşıyan bu gerekçe sayesinde, kararların doğruluğunun denetlenebilmesi mümkün olacaktır.Bu bilgiler ışığında yapılan incelemeye göre
1. Dava konusu taşınmaza ilişkin olarak...Asliye Hukuk Mahkemesi 2015/210 Esas sayılı dava 30.06.2015 tarihinde açılmış olup 26.10.2015 tarihli karar ile iş bu asıl dava dosyası olan ...Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/1202 Esas sayılı dosyasıyla birleştirilmiştir. Mahkemece asıl davada keşif 13.12.2014 tarihinde yapılmış olup birleştirilen dosyaya ilişkin herhangi, bir araştırma inceleme yapılmadığı gibi gerekçede sadece asıl dava ile birleştirildiği belirtilmiştir. Birleşen bu dosya yönünden mahkemece HMK’nin 297. maddesine göre gerekçe yazılmadığı gibi hüküm kısmında da bu konuda olumlu veya olumsuz bir karar da verilmemiştir.
2. Asıl dava dosyasına gelince Mahkemece davacının taleplerine yönelik olarak 13.12.2014 tarihinde keşif yapılmış keşif sonrası 06.01.2014 tarihli ... bilirkişisinin raporunda taşınmazın çıplak arazi değeri 2.0319,8 TL olarak belirlenmiş, tarafların ¼'er hisseleri göz önüne alınarak her birine 5.079,95 TL düştüğü saptanmış, kapama meyve bahçesi bedeli olan 74.668,04 TL ise davacıya ait olarak hesaplanmış ve sonuç olarak davalı ... Görgülü ve Kazım Görgülü’ye ayrı ayrı çıplak arazi bedeli 5.079,95'er TL, ... Görgülü’ye çıplak taşınmaz bedeli yanında ev ve deponun ½ bedeli de verilerek toplamda 22.004,83 TL, davacı ... Görgülü’ye ise çıplak arazi bedeli, ahır bedeli, ev ve deponun ½ bedeli ile kapama meyve bahçesi bedeli olmak üzere 113.442,5 TL tarafların tümünün toplam hisse bedeli ise 145.607,23 TL olarak tespit edilmiştir. Gerekçeli kararda ... bilirkişisinin bu raporu aynen alınrtı yapılmakla dosya içinde bulunan bilirkişi raporunda ve yapılan keşifte dinlenen mahalli bilirkişi beyanlarından davacının haklı olduğundan bahisle davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiş ve 54.298,58 TL'nin kabulüne 1.702,42 TL'nin ise reddine şeklinde hüküm kurulmuşsa da hükümde belirtilen miktarların nasıl tespit edildiği ve neden bu miktarlara hükmedildiği gerekçede açıklanmadığından (yani mahkeme hükmü gerekçesiz olduğundan) denetlenmesi de mümkün olmamıştır.
O halde Mahkemece yapılacak iş taraflarca sunulan tüm deliller ile yapılan keşif ve alınan bilirkişi raporundaki açıklamalar da değerlendirilerek az yukarıdaki ilkeler karşısında tüm delilleri birlikte değerlendirmek, sonucuna göre her bir taleple ilgili kabul ve ret sebeplerini içeren, hukuki denetimi mümkün ve özellikle Anayasa'nın 141/3. maddesi ve ona koşut bir düzenleme içeren 6100 sayılı HMK'nin 297. madde gözetilerek gerekçelerini açıkça kaleme aldığı anlaşılabilir, denetlenebilir ve infazı mümkün nitelikte bir hüküm kurmak olmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle, Yerel Mahkeme hükmünün 6100 sayılı HMK'nin Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, davalı ... Görgülü vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, taraflarca HUMK'un 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 23.09.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.