8. Hukuk Dairesi 2016/16705 E. , 2020/2716 K.

[İctihat]

8. Hukuk Dairesi 2016/16705 E. , 2020/2716 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi...
DAVA TÜRÜ : Tapu İptali Ve Tescil (TMK 713/2)

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup, hükmün davacı vekili ile davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.
KARAR
Davacı vekili dava dilekçesinde, 487 parsel sayılı taşınmazın malikleri ... ’nın kim olduğunun, nüfusta bu isimlerde bir kişi bulunup bulunmadığının belli olmadığı, varsa bile bu kişilerin uzun yıllar önce ölmüş olabileceğini belirterek, tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tescilini talep etmiştir.
Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde, davanın reddini ve TMK’nin 713. maddesi gereğince Hazine adına tescil edilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda, davanın reddine dair verilen karar davacı vekili ve davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, iddianın ileri sürülüş biçimine göre, TMK’nin 713/2. maddesinde düzenlenen ölüm ve bilinmeme sebebine dayalı tapu iptal ve tescil talebine ilişkindir.
1. Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre, davacı vekilinin ve davalı Hazine vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Kural olarak, tapulu bir taşınmazın veya tapuda kayıtlı bir payın kazandırıcı zamanaşımı ve zilyetlik yoluyla edinilmesi mümkün değildir. Ancak, kanunun açıkça izin verdiği ve düzenlediği ayrık durumlarda tapulu bir yerin veya tapuda kayıtlı bir payın koşulları oluştuğu takdirde kazandırıcı zamanaşımı ve zilyetlik yoluyla edinilmesi mümkün olabilir. Kanunun açıkça izin verdiği hallerden biri de TMK’nin 713/2. maddesindeki düzenlemedir. Anılan madde de, “aynı koşullar altında, maliki tapu kütüğünden anlaşılmayan veya 20 yıl önce ölmüş ….bir kimse adına kayıtlı bulunan taşınmazın tamamının veya bölünmesinde sakınca olmayan bir parçasının zilyedi de o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir” denilmiştir.
Kanundaki “…Maliki tapu kütüğünden anlaşılamayan…” düzenlemesinden tapu kaydının hukuki durumunun açık olmaması, Yargıtay İçtihatlarına göre, tapu kütüğündeki bilgi ve belgelerden genel olarak gerekli dikkati gösteren kişilerin malikin kim olduğunu anlayamayacağı haller amaçlanmıştır. Tapu kütüğündeki malik sütununun boş ve açık bırakılması, malik adının müphem ve yetersiz gösterilmesi, böyle bir kişinin hiç yaşamamış ve kaydının herhangi bir yerde bulunmaması, malik adının silinmiş ve yenisinin yazılmamış olması gibi hallerde malikin tapu kütüğünden anlaşılamadığı sonucuna varılabilir (Yargıtay HGK'nin 10.04.1991 tarihli ve 1991/8-51 Esas, 194 Karar, 15.04.2011 tarihli ve 2011/8-111 Esas, 2011/180 Karar sayılı ilamları). Soyut ve nam-ı mevhum (sanal, mevcut olmayan hayali kişi) bir kişi adına sicil oluşturulmuş olması halinde de, maliki tapu sicilinden anlaşılamayan kişiden söz edilebilir.
Kayıt malikinin, tanınmıyor, hatırlanmıyor olması, adresinin tespit edilememesi, tebligat yapılamaması, uzun yıllar önce taşınmış ya da ölmüş olması, mirasçılarının belirlenememesi gibi hususlar o kişinin tapu kütüğünde maliki bilinmeyen kişi olarak nitelendirilmesini gerektirmez. Yine, tapu sicili ekindeki kadastro tutanağı, tedavül (el değiştirme) ve bunlara esas kayıt ve belgelerden tapu malikine ilişkin bilginin mevcut olması durumunda da bilinmeyen kişi olarak kabul edilemez.
Somut olayda, dava konusu 487 parsel sayılı taşınmaz kadastro tutanağının incelenmesinde, 1618 tahrir sıra nolu kayda göre taşınmazın ... ... ve ... ...’ya ait olduğu, halen daha onlar tarafından kullanıldığı belirtilerek 16.06.1975 tarihinde adlarına tespit yapıldığından, az yukarıda yazılı Daire ve Yargıtay uygulamaları doğrultusunda, dayanak tapu kaydı, kadastro tutanağı ve dosya kapsamına göre, kayıt malikinin kanun anlamında bilinen kişi olduğu açıktır. Mahkemenin bu nedenle davanın reddine karar vermesinde isabetsizlik bulunmamaktadır.
Davacı yan, TMK'nin 713/2. maddede düzenlenen bilinmeme ve ölüm nedenlerinin her ikisine birden dayanmıştır. Ne var ki Mahkemece, kayıt malikinin ölmüş olması sebebi bakımından herhangi bir inceleme ve değerlendirme yapılmamıştır. O halde öncelikle, Hazine de hasım gösterilmek suretiyle tapuda malik gözüken ...’nın mirasçılık belgesinin alınması için davacıya süre verilerek, mirasçılık belgesinde belirlenecek mirasçılara göre taraf teşkili sağlanmalı, mirasçı bırakmadan ölmesi ve TMK'nin 501. maddesi gereğince Hazine'nin mirasçı olması halinde dayanılan sebebe göre tapu iptali ve tescil kararı verilemeyeceği gözetilmeli, toplanacak deliller hep birlikte değerlendirilerek sonuca göre bu sebep bakımından olumlu olumsuz bir karar verilmelidir.
SONUÇ: Yukarıda (2.) bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin ve davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulüyle, 6100 sayılı HMK’nin Geçici 3. maddesi yollamasıyla HUMK’un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, (1.) bentte açıklanan nedenlerle sair temyiz itirazlarının REDDİNE, taraflarca HUMK'un 440/I maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davacıya iadesine, 01.06.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi