8. Hukuk Dairesi 2018/7227 E. , 2020/2288 K.

[İctihat]

8. Hukuk Dairesi 2018/7227 E. , 2020/2288 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Elatmanın Önlenmesi, Yıkım, Tescil

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın asıl davanın kısmen kabulüne karşı davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davalı ... vekili ve davalı karşı davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.

K A R A R

Davacılar vekili dava dilekçesinde, müvekkillerinin maliki olduğu 250 ada 19 parsel numaralı taşınmaza, komşu parsel maliki olan davalıların merdiven inşa etmek suretiyle tecavüz ettiğini belirterek elatmanın önlenmesini ve taşkın yapının yıkılmasını talep etmiştir.
Bir kısım davalılar ayrı ayrı sunduğu cevap dilekçelerinde, kat maliki oldukları iş hanının 65 yıllık olup yasal projeye göre yapıldığını, yıkılmasının can ve mal güvenliğini tehlikeye sokacağını belirterek, davanın reddini savunmuşlardır.
Bir kısım davalılar-karşı davacılar vekili ise dava konusu parsele taşan kısmın tapusunun iptali ile müvekkilleri adına tescilini talep etmiştir.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda, davanın bir kısım davalılar yönünden husumetten reddine, ölü olan davalılar yönünden reddine, bir kısım davalılar yönünden ise kabulüne, merdiven basamakları ve dış duvarı kaldırmak suretiyle davalıların müdahalenin önlenmesine, karşı davanın reddine dair verilen karar, davalı ... vekili ve bir kısım davalılar-karşı davacılar vekilince temyiz edilmiştir.
Dava, elatmanın önlenmesi ve yıkım, karşı dava ise tapu iptal ve tescil talebine ilişkindir.
1. Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre davalı ... vekili ve bir kısım davalılar-karşı davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Yıkıma ilişkin temyiz itirazının incelenmesine gelince
2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 3. maddesi ile “Kültür Varlıkları, Tabiat Varlıkları, sit....” gibi taşınmazların tanımı yapılmış 6. maddesi hükmü ile de korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının nelerden ibaret olduğu duraksamaya yer bırakmayacak şekilde belirtildikten sonra 2863 Sayılı Yasa’nın 26.05.2004 tarihli ve 5177 Sayılı Yasa’nın 26.maddesiyle değişik 7. maddesinde Korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının ve sit alanlarının ne şekilde tespit edileceği ve belirleneceği hususu açığa kavuşturulmuştur.
Somut olaya gelince dosya içerisinde bulunan Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 28.02.2013 tarihli yazısına göre dava konusu taşınmaz, Tarihi Yarımada Kentsel ve Tarihi Sit Alanı içinde ve Kapalıçarşı Protokol sınırı içinde kalan alanda olup, bölgedeki yapıların koruma grubu I olarak belirlendiği bildirilmiş olmasına rağmen, mahkemece keşfe arkeolog bilirkişi götürülmeden ve yıkılması talep edilen yapının az yukarıda belirtilen 2863 sayılı Kanun kapsamında olup olmadığına ilişkin rapor alınmadan eksik araştırma ile karar verilmesi doğru görülmemiştir.
O halde Mahkemece dava konusu taşınmazlar üzerinde yıkılmasına karar verilen yapının son durumuna ilişkin ilgili kurumlardan bilgi alınarak, mahallinde fen ve arkeolog bilirkişiler ile tekrar keşif yapılarak yukarıda belirtilen açıklamalar doğrultusunda rapor alınmak suretiyle, yıkıma konu olan yapının, korunması gereken kültür ve tabiat varlığı olup olmadığının tereddüde yer vermeyecek şekilde belirlenmesi gereklidir. Müdahalesi bulunan yapının korunması gereken kültür ve tabiat varlığı olmaması durumunda mahkemece yıkım kararı verilebileceği, korunması gereken kültür ve tabiat varlığı olması durumunda ise yıkım kararı verilemeyeceği değerlendirilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda 2. bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekili ve bir kısım davalılar-karşı davacılar vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulüyle, 6100 sayılı HMK’nin Geçici 3. maddesi yollamasıyla HUMK’un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 1. bentte açıklanan nedenlerle sair temyiz itirazlarının REDDİNE, HUMK'un 440/III-1, 2, 3 ve 4. bentleri gereğince ilama karşı karar düzeltme yolu kapalı bulunduğuna,
peşin harcın istek halinde temyiz edenlere ayrı ayrı iadesine, 09.03.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.