12. Hukuk Dairesi 2019/13398 E. , 2019/18561 K

[İctihat]

12. Hukuk Dairesi 2019/13398 E. , 2019/18561 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi


Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı tarafından çeke dayalı olarak genel haciz yolu ile başlatılan ilamsız icra takibinde, borçlunun, haczedilen evin kendisinin ve ailesinin haline münasip evi olduğunu ileri sürerek haczedilmezlik şikayetinde bulunduğu, mahkemece taşınmaz üzerindeki ipoteğin zorunlu ipotek olmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Borçlunun daha önce ipotek ettiği taşınmazı hakkında sonradan haczedilmezlik şikayetinde bulunabilmesi için ipoteğin mesken kredisi, esnaf kredisi, zirai kredi gibi zorunlu olarak kurulmuş ipoteklerden olması gerekir. Zira zorunlu olarak kurulan ipoteğin meskeniyet şikayetine engel teşkil etmeyeceği ilkesi, bu ipoteğin sosyal amaçlı olarak verilen kredinin teminatını oluşturmasından kaynaklanmaktadır. Bunun dışında, borçlunun serbest iradesi ile kurduğu ipotekler, adı geçenin daha sonra bu yerle ilgili olarak meskeniyet iddiasında bulunmasını engeller ise de, haciz tarihi itibariyle ipotek konusu borcun ödenmiş olması halinde, ipotekle yükümlü bulunmayan taşınmaz hakkında meskeniyet şikayetinde bulunulabilir.
Somut olayda, borçlunun meskeniyet şikayetine konu ettiği ... ili ... ilçesi,...Köyü, ..., Mevkii, 6906 parsel, 15/324 arsa paylı 9 nolu bağımsız bölüm olarak kayıtlı taşınmaz üzerine takip dosyasından en son 14/4/2015 tarihinde haciz konulduğu, ancak taşınmazda haciz tarihinden önce Türkiye ... Bankası A.Ş. lehine tesis edilmiş 13/04/2006 tarihli ipotek mevcut olduğu halde, mahkemece ipoteğin niteliği araştırılmadan sonuca gidildiği görülmektedir.
Bu durumda mahkemece yapılacak iş, tapudan ipotek akit tablosunun okunaklı ve onaylı bir örneği getirtilerek, ayrıca ipoteğin mahiyeti ve konulma nedeni ilgili banka şubesinden sorulmak suretiyle araştırılarak, zorunlu ipotek olup olmadığı zorunlu ipotek değil ise haciz tarihinden önce ipoteğe konu borcun tamamen ödenip ödenmediği tespit edildikten sonra ipoteğin meskeniyet şikayetine engel olmadığı kanaatine varılması halinde meskeniyet şikayeti değerlendirilerek oluşacak sonuca göre karar vermektir.
Öte yandan, dosyada mevcut bilirkişi raporlarına göre şikayete konu taşınmazın değeri tespit edilmesine rağmen, borçlunun haline münasip evi alabileceği miktarın belirlenmediği anlaşılmakla ipoteğin zorunlu ipotek olduğunun tesbiti veya haciz tarihinden önce borcun tamamen ödendiğinin belirlenmesi halinde mahkemece bilirkişiden ek rapor alınmak suretiyle, meskeninin bulunduğu yerden daha mütevazi koşullara sahip yerlerde alabileceği haline münasip ev değerinin belirlenerek, bu tespitten sonra, borçlunun haline münasip evi alabileceği miktar, mahcuzun değerinden az ise mahcuzun satılarak, borçlunun haline münasip ev alması için gerekli bedelin kendisine, artanın hak sahiplerine ödenmesine, satışın borçlunun haline münasip ev alabileceği miktardan az olmamak üzere yapılmasına karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye ve yetersiz rapora dayalı olarak yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nin 366. ve HUMK’nin 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 26/12/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.