12. Hukuk Dairesi 2019/9900 E. , 2019/14526 K.

[İctihat]

12. Hukuk Dairesi 2019/9900 E. , 2019/14526 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemes



Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki şikayetçi üçüncü kişi tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı ..., ... 11. İş Mahkemesi’nin 2012/372 E, 2014/384 K sayılı ilamına dayanarak, asıl borçlu ... ilamlı icra takibi başlatmıştır. İcra Müdürlüğü’nce daha önce asıl borçlunun maliki olduğu... gemisine haciz konulmuş ve seferden men kararı verilmiştir. Davacı 3. şahıs gemi malik.... Ltd. Şti.’nin talebi üzerine icra müdürlüğünce seferden men kararı kaldırılmış fakat haczin kaldırılması talebi reddedilmiştir.
Haczin konulduğu tarihte gemi maliki, davacı 3. şahıs .... 6102 sayılı TTK'nun 1320. maddesine göre Aynı maddede yer alan alacaklardan olması ve Geminin malikine, kiracısına, yöneticisine veya işletenine karşı doğması halinde, alacaklar, sahiplerine “gemi alacaklısı hakkı” verir. Aynı Kanunun 1321. maddesinde ise “gemi alacağı” niteliğindeki alacağın sahibinin, gemi ve eklentisi üzerinde kanuni rehin hakkına sahip olacağı belirtilmiştir. Dolayısıyla alacaklının, sahip olduğu alacağı, “gemi alacağı” niteliğinde ise, gemi kime ait olursa olsun, rehin konusu edilen geminin satılması ile (TTK.nun 1322. maddesinde belirtilen kalemlerle birlikte) alacağını (TTK.nun 1323. maddesinde belirtilen imtiyazlar çerçevesinde öncelikle) tahsil hakkı bulunmaktadır.
Gemi alacaklıları deniz serveti üzerindeki rehin haklarının kullanmak istedikleri taktirde cebri icra yoluna başvurmak zorundadırlar. Bunun içinde normal olarak rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takibe geçeceklerdir. Paraya çevirtmek istedikleri deniz serveti (veya bunun bir unsuru) başka bir şahsın malvarlığına dahil bulunuyorsa takibi yine borçlu aleyhine yapacak ve fakat merhun maliki (veya sahibi) sıfatıyla o şahısa da ödeme emri tebliğ ettireceklerdir.( Deniz Ticareti Hukuku Cilt 3 Sh.52 Prof. Dr. Tahir Çağa)
Takip alacaklısının alacağı gemi alacağı olup anılan yasal düzenleme uyarınca geminin el değiştirmesi gemi üzerindeki rehin hakkını ortadan kaldırmayacaktır. Ancak alacaklı tarafından rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takip yerine örnek 4-5 ilamlı icra takibi yapılmıştır.
İİK'nun 145,150/h, 153/a maddeleri uyarınca alacaklının rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapıp, haciz konulma tarihinde borçlu dışında başkası adına kayıtlı olsa da gemiye haciz koydurma imkanı bulunmakta ise de, alacaklının ilamlı icra takibi yapması nedeni ile seçilen takip türüne göre haciz tarihinde 3. şahıs şirket adına kayıtlı gemiye haciz konulmasına yasal olanak bulunmaması nedeni ile mahkemece şikayetin kabulü ile haczin kaldırılmasına karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Şikayetçi üçüncü kişinin temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca re'sen (BOZULMASINA), ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 09/10/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.