12. Hukuk Dairesi 2018/13866 E. , 2019/2926 K.

[İctihat]

12. Hukuk Dairesi 2018/13866 E. , 2019/2926 K.

'İçtihat Metni'
.......

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki davacı ....... tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklının icra mahkemesine başvurusunda, üçüncü kişi şirkete gönderilen haciz ihbarnamesine yapılan itirazın gerçeğe aykırı olduğunu belirtilerek şirket yetkililerinin İİK'nun 338/1. maddesi hükmüne göre cezalandırılmalarını ve şirket hakkında İİK'nun 89/4. maddesine göre tazminata hükmedilmesini talep ettiği, mahkemece verilen beraat ve tazminat talebinin reddi kararının temyizi üzerine Yargıtay 19. Ceza Dairesi'nin 12/09/2017 tarih, 2015/18999 E.-2017/6705 K. Sayılı ilamıyla tazminat talebi yönünden 'üçüncü şahıs niteliğinde olan şirketin birinci haciz ihbarnamelerinin tebliğ tarihlerinde, takip borçlusu şirkete borçlu olup olmadığı tespit edilerek sonucuna göre hukuki durumun takdiri' gerektiğinden bahisle bozulduğu, mahkemece yeniden yapılan yargılama sonucunda subüt bulmadığından tazminat talebinin reddine karar verildiği görülmektedir.
İİK'nun 89/4. maddesine dayalı olarak açılan tazminat davasında, tarafların gösterecekleri deliller, ticari defterler ve kayıtlar üzerinde bilirkişi incelemesi yapılarak, haciz ihbarnamesinin tebliğ tarihi itibariyle, borçlunun, üçüncü kişiden istenebilir hale gelmiş, kesin nitelikte bir alacağının mevcut olup olmadığı genel hükümler çerçevesinde belirlenir. Diğer bir ifade ile anılan maddeye göre tazminata hükmedilebilmesi için, haciz ihbarnamesinin üçüncü kişiye tebliği tarihi itibariyle borçlunun üçüncü kişi nezdinde kesinleşmiş, muaccel bir alacağının bulunması zorunludur.
Her ne kadar mahkeme kararının gerekçesini oluşturan 05/04/2013 tarihli bilirkişi raporunda Türk Ticaret Kanunu ve teamüle göre, kapanış tasdikleri yasal süresinde yapılmayan defterlerin sahibi lehine delil teşkil etmeyeceği, açılış tasdiki yasal süresinde yapılmadan kullanılan defterlerin de hiç tutulmamış sayılacağı, bu durumda takip borçlusu ..... .... Ltd. Şti. arasındaki borç alacak ilişkisinin tespit edilemediği kanaatine yer verilmiş ise de ticari defterlerin ispat fonksiyonuna ilişkin HMK 222/4. maddesinde yer alan 'Açılış veya kapanış onayları bulunmayan ve içerdiği kayıtlar birbirini doğrulamayan ticari defter kayıtları, sahibi aleyhine delil olur.' şeklindeki düzenleme göz önüne alındığında incelenen defterler, sahipleri aleyhine delil teşkil eder. Zira tazminat talebinin yerinde olup olmadığı hususunun sübutu için 89/1. haciz ihbarnamesinin tebliğ tarihi olan 31/10/2011 tarihi itibariyle borçlunun 3. şahıs şirketten herhangi bir alacağının olup olmadığının net olarak tespiti gerekir.

Somut olayda Yargıtay 19. Ceza Dairesi'nin bozma ilamında üçüncü şahıs şirketin, birinci haciz ihbarnamesinin tebliğ tarihinde takip borçlusu şirkete borçlu olup olmadığı hususunun tespit edilmesi gerektiği yönünde değerlendirme yapılmış olup mahkemece, bozma ilamına uyulmasına ve defter ve belgeler temin edilmesine rağmen hüküm kurmaya elverişli olmayan bilirkişi raporuna dayalı olarak karar verildiği görülmektedir.
O halde, mahkemece, 89/1 haciz ihbarnamesinin tebliğ tarihi olan 31/10/2011 tarihi itibariyle, üçüncü kişinin, takip borçlusuna borcunun bulunup bulunmadığının tespiti açısından, dosyanın bilirkişiye tevdii ile, dosya kapsamında yer alan bozma kararları ve ilkelerimize uygun, Yargıtay denetimine ve hüküm kurmaya elverişli ek rapor aldırılmak suretiyle oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ: Davacı ...... temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nin 366. ve HUMK’nin 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 26/02/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.



.....