12. Hukuk Dairesi 2020/5813 E. , 2020/8139 K.

[İctihat]

12. Hukuk Dairesi 2020/5813 E. , 2020/8139 K.

'İçtihat Metni'


Borçlunun ödeme şartını ihlâl suçundan sanıklar ... ve ...’un, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 340. maddesi gereğince 1 aya kadar tazyik hapsi ile cezalandırılmalarına dair...İcra Ceza Mahkemesinin 16/10/2019 tarihli ve 2019/59 esas, 2019/61 sayılı kararın aleyhine ... Bakanlığının 15/06/2020 gün ve 94660652-105-54-288-2020-Kyb kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekindeki dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 22/07/2020 gün ve KYB. 2020 /66230 Sayılı ihbarnamesi ile dairemize gönderilmekle okundu.
Anılan ihbarnamede
1-Borçlu sanığa isnat edilen eylem 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 340. maddesinde '...üç aya kadar tazyik hapsi cezası ile ...' yaptırım altına alınmış olup, bununla borçlunun yükümlülüğünü yerine getirmesi halinde tahliye edilmesi amaçlandığından, borçlunun 3 aya kadar tazyik hapis cezası yerine, 1 aya kadar tazyik hapis cezasıyla cezalandırılmasına karar verilmesinde,
2-Benzer bir olaya ilişkin Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 29/09/2009 tarihli ve 2009/16.HD-188 esas, 2009/205 sayılı ilâmında yer alan, ''... 2004 sayılı İcra İflas Yasasının 5358 sayılı Yasa ile değişik 340. maddesi 111 inci madde mucibince veya alacaklının muvafakati ile icra dairesinde kararlaştırılan borcu ödeme şartını, makbul bir sebep olmaksızın ihlâl eden borçlunun, alacaklının şikâyeti üzerine, üç aya kadar tazyik hapsine karar verilir. Hapsin tatbikine başlandıktan sonra borçlu borcun tamamını veya o tarihe kadar icra veznesine yatırmak zorunda olduğu meblağı öderse tahliye edilir ödemelerini tekrar keserse, hakkında tazyik hapsine yeniden karar verilir. Ancak, bir borçtan dolayı tazyik hapsinin süresi üç ayı geçemez” hükmünü taşımaktadır. Bu hükme göre, borcun taksitler hâlinde ödenmesinin taahhüt edilmesi hâlinde, ilk taksitin ödenmemesi ile taahhüdü ihlâl suçu oluşacak ve borçlunun 3 aya kadar hapsen tazyikine karar verilecektir. Hapsen tazyik yaptırımında amaç, bir yükümlülüğün yerine getirilmesini sağlamak olduğundan, alt sınırdan belli bir ceza belirlenmesi gerekmemekte, yükümlülük yerine getirilene kadar ve en çok 3 ay süreyle kişinin yükümlülüğüne uygun davranması için zorlanması söz konusu olmaktadır. Ceza Genel Kurulunun 30.01.2007 gün ve 16-12 sayılı kararında da vurgulandığı üzere, ilk taksitin ödenmemesi üzerine, borçlunun hapsen tazyik ile cezalandırılmasından sonra, bu cezanın infazı sırasında söz konusu taksiti ödemesi hâlinde tahliye edilecek, ancak sonraki taksiti ödememesi hâlinde eylemi yeniden yaptırımı gerektirecektir. Ancak, ilk taksitin ödenmemesi üzerine 3 aya kadar hapsen tazyik kararının tamamının infazı hâlinde takip eden taksitlerin ödenmemesi durumunda artık borçlunun cezalandırılması olanağı kalmayacaktır. Bir başka anlatımla, ilk taksitin ödenmemesi nedeniyle maddede öngörülen cezanın tamamının infazı hâlinde, yaptırım uygulama olanağı kalmadığından, diğer taksitlerin ödenmemesi ayrıca bir taahhüdü ihlâl kabahatini oluşturmayacaktır... Görüldüğü gibi, borçlunun, aynı borçtan dolayı ve her bir taksit için ayrı ayrı olmak üzere toplam 6 aya kadar hapsen tazyikine karar verilmiş olup, bu uygulama yasaya aykırıdır.... Bu hususun infaz aşamasında değerlendirilmesine ve düzeltilmesine olanak bulunmamaktadır. Zira, her bir
taksit için ayrı ayrı hapsen tazyik kararı verilmesi hâlinde, bu kararların her biri infaz yeteneğine sahip olup, usulüne uygun bir şekilde kaldırılmadığı sürece, Yasanın aradığı en çok 3 aya kadar tazyik hapsi verilebileceği kuralını aşacak şekilde infaz edilmeleri söz konusu olabilecektir. Yerel Mahkemece yapılması gereken, borçlunun ilk taksiti ödememek suretiyle ödeme taahhüdüne aykırı davranması nedeniyle 3 aya kadar hapsen tazyikine ilişkin ilk hükmün infazını bekleyerek, eğer kabahatli, bu hapsen tazyik kararının yerine getirilmesinden sonra borcu öder ise, ödenmeyen diğer taksit yönünden kalan süre kadar hapsen tazyik kararı vermektir. Yerel Mahkemece, ilk taksitin ödenmemesi nedeniyle verilen hapsen tazyik kararının infaz edilip edilmediği araştırılmadan, son taksitin ödenmemesi nedeniyle yapılan şikâyet üzerine, borçlunun yeniden 3 aya kadar hapsen tazyik ile cezalandırılması yasaya aykırı olup, kararın bu nedenle yasa yararına bozulması gerekirken, Özel Dairece yasa yararına bozma isteminin reddine karar verilmesi isabetli değildir.'' şeklindeki açıklamalar nazara alındığında
Her ne kadar...İcra Ceza Mahkemesinin 16/10/2019 tarihli kararı ile 30/05/2019-30/06/2019-30/07/2019 tarihli taksitlerin ödenmemesi nedeniyle sanığın 1 aya kadar tazyik hapsi ile cezalandırılmasına karar verilmiş ise de borçlu sanık hakkında alacaklı müşteki ... vekili tarafından...İcra Müdürlüğünün 2017/1176 esasına kayden başlatılan icra takibi sırasında, sanıklar tarafından borcun tamamının 15 taksit şeklinde ödeneceği hususunda 17/04/2018 tarihli taahhütname düzenlendiği, borçlu sanığın 30/11/2018-30/12/2018 -30/01/2019 tarihleri arasındaki taksitleri ödemediği gerekçesiyle şikayet üzerine...İcra Ceza Mahkemesinin 30/04/2019 tarihli ve 2019/8 esas, 2019/27 sayılı kararı ile 2 aya kadar tazyik hapsi ile cezalandırılmasına karar verildiği,... Cumhuriyet Başsavcılığının 27/08/2019 tarihli müddetnamesine göre sanık ...’un 26/08/2019 tarihinde cezaevine girdiği, şikayetten vazgeçme nedeniyle...İcra Ceza Mahkemesinin 28/08/2019 tarihli ve 2019/8 esas, 2019/27 sayılı ek kararı ile sanıklar hakkındaki tazyik hapsinin düşmesine karar verildiği, ancak sanıkların bahse konu borcunu taahhütnamede belirtilen sürelerde ödememesi nedeniyle yapılan şikâyetler üzerine borçlu hakkında taahhüdü ihlâl suçundan açılan davalarda, yukarıda anılan Ceza Genel Kurulu Kararında belirtildiği üzere, aynı borçtan dolayı en çok 3 aya kadar hapsen tazyik kararı verilebileceği, her bir taksit için ayrı ayrı olmak üzere 3 aya kadar hapsen tazyik kararı verilemeyeceği gözetilmeden ve önceden verilen hapsen tazyik kararının infaz edilip edilmediği araştırılmaksızın, yazılı şekilde sanıkların mahkûmiyetine karar verilmesi gerekçesiyle 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309.maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla gereği görüşülüp düşünüldü
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriği yerinde görüldüğünden,...İcra Ceza Mahkemesinin 16/10/2019 tarihli ve 2019/59 esas, 2019/61 sayılı kararının CMK’nın 309/4. maddesi uyarınca BOZULMASINA, sanık hakkında borçlunun ödeme şartını ihlal suçundan dolayı hükmolunan tazyik hapsinin kaldırılmasına, bu eylemle ilgili olarak tazyik hapsi infaz edilmekte ise salıverilmesine, 06/10/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.