3. Hukuk Dairesi 2017/990 E. , 2018/11137 K.

[İctihat]

3. Hukuk Dairesi 2017/990 E. , 2018/11137 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki tazminat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; davalı şirket personeli tarafından 06/02/2015 tarihinde elektrik sayacının değiştirilmesi sırasında gelen yüksek voltajlı elektrik akımı nedeniyle kuruma ait cihazların hasar gördüğünü, elektrik sayacı değiştirilmeden önce sözlü yada yazılı olarak bilgi verilmediğini, talep edilmesine rağmen zararın davalı tarafından giderilmediğini ileri sürerek, 15.395,50 TL tutarındaki maddi tazminatın karşı taraftan talep edildiği tarihten itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı; mevzuat hükümleri gereğince sayaçların 10 yılda bir muayenesinin yapılması gerektiğini, proje onayı yapılmayan ve kabulü olmayan jeneratörün sayaca hatalı olarak bağlanması ve sayaç çevresinde jeneratör bulunduğuna dair herhangi bir uyarı levhası bulunmaması nedeniyle kusurun davacıda olduğunu savunarak, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece; alınan bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulü ile, 15.395,50 TL'nin 18/06/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre; davalının aşağıdaki bent kapsamı dışındaki sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
Dava; davalı abonenin elektrik sayacının değiştirilmesi sırasında, davalıya ait makinelerde oluşan hasar nedeniyle ortaya çıkan zararın tazmini istemine ilişkin olup, uyuşmazlık; zararın oluşumunda davacının (bölüşük) kusurunun olup olmadığı ve kusurun varlığı halinde hangi oranda indirim yapılması gerektiği noktalarında toplanmaktadır.
Olay tarihinde yürürlükte bulunan 6098 sayılı TBK'nun 52/1. (BK'nun 44/1.) maddesi uyarınca, 'Zarar gören, zararı doğuran fiile razı olmuş veya zararın doğmasında ya da artmasında etkili olmuş yahut tazminat yüklümlüsünün durumunu ağırlaştırmış ise hakim, tazminatı indirebilir veya tamamen kaldırabilir.' hükmü getirilmiştir.
Maddeye göre, açıklanan özel hallerin gerçekleşmesi durumunda, mahkeme, tazminatı indirebilir veya kaldırabilir. Özel haller ise, zarar görenin zarara razı olması, zararın doğumunda zarar görenin müterafik kusuru, zararın artmasında ortak kusuru ve sorumlunun durumunu ağırlaştırıcı ortak kusuru veya aynı maddenin 2. fıkrasında açıklanan zarardan sorumlu kişinin 'ağır kusurunun' bulunmadığı ve zararın tamamının tazminine hükmedilmesinde sorumluyu zor duruma düşürecek olması hallerinde tazminattan indirim yapılabilir.
Bu aşamada davacının jenaratör bağlantısı yaparken izin( ruhsat) almamış olmasının ilgili mevzuat hükümlerine göre değerlendirilmesi gerekmiştir.
Enerji Bakanlığı' nın 02.09.1988 tarih vel9917 sayılı 'Elektrik Eneıjisi ...ve Otoprodüktör Tesisleri Ruhsat Yönetmeliği' ne göre tüm jeneratörlerin ruhsatlandırılması gerekmektedir. Yönetmeliğin Amaç Başlıklı 1 inci maddesinde 'Gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurulmuş bulunan ve bundan sonra kurulacak olan, imdat grubu ve otoprodüktör elektrik üretim tesislerinin kurulma esaslarını belirli bir statüye bağlamak, tekniğe uygun olarak yapılıp yapılmadıklarını denetlemek, öngörülen statüye ve teknik gereklere uygun olarak yapılıp tamamlanmış olan tesislere işletme izninin (ruhsat) verilmesini sağlamaktır.' denilmektedir.
Ayrıca aynı yönetmeliğin 22 nci maddesinde (İşletme İzni Bulunmayan Tesisler) 'Bakanlıktan izin almadan kurulan ya da izinleri geçersiz sayılan elektrik enerjisi üretim ve iletim tesislerinin (Dizel-Generatör, Türbin Generatör vb.) işletilmesi yasaktır. Bakanlık yetkililerince tespit edilmeleri durumunda (Belediye ya da TEK görevlileri sayaç okuma sırasında izinsiz Dizel Generatör tesisinin olup olmadığını denetler), bu gibi tesisler Bakanlığın görevlendireceği elemanlar veya yetkili kimseler tarafından mühürlenerek çalıştırılmaları önlenir. Bakanlık gerekli görürse bu tesislerin sistemden beslenmesini önleyici önlemler de alabilir. Bu işlemler Bakanlığın yazılı isteği üzerine Mülki îdare Amirliklerince görevlendirilecek elemanlar tarafından yerine getirilerek Bakanlığa bilgi verilir.' hükmü yer almaktadır.
18.05.2002 yürürlük tarıhlı ‘...ve Üçüncü Şahısların Kuracakları Elektrik Tüketim Tesislerine İzin verilmesi, Projelerin Onaylanması ve Kabul İşlemlerine İlişkin Yetkili Kuruluşların Belirlenmesine Dair Tebliğ” in 3 üncü maddesinde ise, '...proje onay ve kabul işlemleri ve elektrik tüketim tesisleri proje onay ve kabul işlemleri için yürürlükte bulunan Elektrik Eneıji Tesisleri proje Yönetmeliğinin 2 inci ve 4 üncü maddeleri ile 07/05/1995 tarihli ve 22280 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Elektrik Tesisleri Kabul Yönetmeliğinin 7 nci maddesine göre eneıji tedarik eden şirketlerinin yetkili kılındığı belirtilmiştir.
Son olarak, Elektrik Tesisleri Kabul Yönetmeliğinin(RG-22280) 5 inci maddesi ile Elektrik Tesisleri Proje Yönetmeliğinin 9 uncu maddesinde; proje onayı yapılmayan elektrik tesisinin kabulünün yapılmayacağı ve Proie onayı yapılmadan kurulan tesislerin isletilmesinin yasak olduğu açıklanmıştır.
Yukarıda sözü edilen mevzuat hükümleri gereğince; elektrik enerjisi üretim ve iletim tesislerinin -somut olay özelinde Jenaratörün -kurulması sırasında davacının ruhsat alması ve onaylı projeye uygun tesis kurması şarttır. Bu düzenlemelerle bir yasal zorunluluk getirilmesinin ötesinde ; jenaratörün tesis edilecekse en uygun şekilde kurulması, eğer kurulu ise yeniden kontrolü sağlanarak eksiklik görülmesi halinde bu eksikliklerin tamamlanmasının sağlanması ve bu yolla kurulan işletmede can ve mal kaybının önüne geçilmesi amaçlanmıştır.
Somut uyuşmazlıkta; yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerine aykırı olacak şekilde davacının proje onayı olmaksızın tesis ettiği jenaratörü ruhsatsız şekilde kullandığı anlaşılmaktadır.
Bu itibarla; Davacının sorumlu olacağı zarar tutarının belirlenmesi bakımından davacının ruhsatsız, projesiz şekilde yukarıda belirtilen yönetmelik hükümlerine aykırı şekilde, yükümlülüklerini yerine getirmeksizin kullanımda bulunmakla kusurlu olduğunun kabulü ile somut olayın gelişim biçimi de gözetildiğinde, TBK m. 52 (BK 43-44.) maddesi uyarınca oluşan zarardan uygun bir miktar indirim yapılması gerekirken, yazılı biçimde davanın tamamen kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının REDDİNE, ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince davalı yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK'nun Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK'nun 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07.11.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.