3. Hukuk Dairesi 2018/3259 E. , 2018/10211 K.

[İctihat]

3. Hukuk Dairesi 2018/3259 E. , 2018/10211 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; davalı hakkında ... 25. İcra Müdürlüğü'nün 2011/11571 esas sayılı dosyası ile icra takibi yapıldığını, icra takibinin davalının elektrik tüketim borcuna dayalı olduğunu, davalı tarafın itirazı üzerine, takibin durduğunu, itirazın haksız ve yersiz olduğunu belirterek davalının icra takibine itirazının iptaline, takibin devamına, icra inkar tazminatının hüküm altına alınmasına karar verilmesini talep etmiştir.Davalı, taraflar arasında abonelik sözleşmesi bulunmadığını, husumet itirazında bulunduklarını, alacağın zamanaşımına uğradığını belirterek davanın reddini dilemiştir.Mahkemece; davanın kısmen kabulüne, davalının ... 25. İcra Müdürlüğünün 2011/11571 takip sayılı dosyasındaki itirazının kısmen iptaline, icra takibinin 2.740,77 TL asıl alacak ile 7.325,94 TL gecikme zammı olmak üzere toplam 10.066,71 TL üzerinden ve asıl alacağa icra takip tarihinden itibaren senelik % 16,80 gecikme zammı uygulanmak sureti ile devamına karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.Anılan karar Dairemizin 2015/8927 Esas- 2015/14195 Karar sayılı ve 15.09.2015 tarihli kararı ile “Somut olaya gelince; davacı kurum tarafından 2002/02.dönem ile 2003/08.dönem arasındaki 9 ayrı otomatik dönem tahakkuku bedeli ile gecikme zammı ve KDV'den oluşan toplam 11.385,38 TL alacağın tahsili amacıyla davalı aleyhine 23.12.2011 tarihinde icra takibi başlatılmış, davalının itirazı üzerine takip durmuştur. Mahkemece, bilgisine başvurulan bilirkişi tarafından düzenlenen raporda, her bir dönem için ayrı ayrı hesaplama yapılmamış, davacı kurum tahakkuklarını esas alarak, sadece 6183 sayılı Kanunda belirtilen gecikme zammı oranları üzerinden hesaplama yapılmış, mahkemece bu rapor doğrultusunda karar verilmiştir. Dava konusu tahakkuk dönemleri esas alınarak davacının davalı taraftan isteyebileceği otomatik dönem tahakkuku bedellerinin tahakkuk dönemlerinde yürürlükte olan yönetmelikler ve sözleşme hükümlerine göre bilirkişi tarafından denetime elverişli şekilde hesaplanması gerekmektedir. Ayrıca, taraflar arasında imzalanan sözleşmede 6183 sayılı kanunda belirtilen gecikme zammı oranının uygulanacağına yönelik bir hüküm olmadığından genel hükümlere göre işlemiş faiz hesabı yapılmalıdır. Öte yandan davacı kurumun; 9 ayrı dönem elektrik tüketim bedeline esas faturaların ödenmemesine rağmen, yönetmelik gereği elektriği kesmemesi davacı açısından müterafik kusur teşkil edeceği kuşkusuzdur.Hal böyle olunca; mahkemece, öncelikle dosyanın önceki bilirkişi dışında oluşturulacak üç kişilik uzman bilirkişi kuruluna verilmesi, yönetmelik gereğince elektriğin kesilmesi gereken tarihin belirlenerek, bu tarihe kadar olan asıl alacak ve işlemiş faizden oluşan borcun tamamının; bu tarihten sonraki dönem için ise davacının elektriği kesmemesinin müterafik kusur teşkil edeceği ve bununda ancak davalı için işlemiş faizden indirim sağlayacağı gözetilerek asıl alacak ve işlemiş faiz miktarının hesaplatılması hususunda rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yetersiz bilirkişi raporu benimsenerek hüküm kurulması yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.” gerekçesi ile bozulmasına karar verilmiştir.Mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verildikten sonra verilen 28.12.2017 tarihli son kararında; davanın kısmen kabulü ile ... 25. İcra müdürlüğünün 2011/11571 esas sayılı dosyasında 2.322,69 TL asıl alacak, 1.972,16 TL gecikme zammı, 773,07 TL KDV'ye ilişkin takibe yapılan itirazın iptaline, fazla istemin reddine, icra inkar tazminatı talebinin kabulü ile asıl alacağın %40'ı oranında 929,07 TL'nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.Uyuşmazlık, elektrik aboneliğinden kaynaklanan alacağın tahsili için yapılan icra takibine vaki itirazın iptali talebine ilişkindir.Kural olarak bozma kararına uyan mahkeme, artık bozma kararı gereğince işlem yapmak ve hüküm vermek zorundadır. Çünkü, mahkemenin bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli müktesep (kazanılmış) hak doğmuştur. Bu kazanılmış hak yeni bir hükümle ortadan kaldırılamaz.Bozulan bir hükmün, bozma sebepleri dışında kalan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uyan mahkeme, bozma kararının kapsamı dışında kalmış olması nedeniyle; kesinleşen kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Zira, kesinleşmiş olan kısımlar, lehine olan taraf yararına bir usulü müktesep hak teşkil eder.Somut olayda; bozma ilamında, taraflar arasındaki sözleşmede 6183 sayılı Kanunda belirtilen gecikme zammı oranının uygulanacağına yönelik bir hüküm olmadığı bu nedenle genel hükümlere göre işlemiş faiz hesaplamasının yapılması gerektiği açıkça belirtilmiştir. Ancak bozma sonrası alınan raporda sözleşmede kararlaştırılmamış olsa dahi alacağın bir kısmına gecikme zammı uygulanması gerektiği belirtilerek buna göre hesaplama yapıldığı, Mahkemece rapor esas alınmak sureti ile karar verildiği anlaşılmıştır. Mahkemece bozma ilamına uyulmasıyla bu konuda taraf lehine usulü müktesep hak oluşmuştur. Ne varki Mahkemece, bozmaya uyulmuş olmasına karşın, bozma gereği yerine getirilmemiş ve faiz hesabının genel hükümlere göre yapılması gerektiği halde bir kısmına gecikme zammı uygulanması doğru olmamış, bu husus bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün HUMK' un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK'nın geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK'un 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17.10.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.