3. Hukuk Dairesi 2016/19762 E. , 2018/6591 K.

[İctihat]

3. Hukuk Dairesi 2016/19762 E. , 2018/6591 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, kira sözleşmesini feshetmek suretiyle tahliye ettiği konuta ait 367,10 TL su borcunun bulunduğunu, ancak tahliye edilen taşınmazın boş kaldığı süre içerisinde kabulünde olan 367,10 TL su borcu dışında davalı ... tarafından 14.261,34 TL su borcunu içeren fatura tanzim edildiğini, haksız olan meblağ nedeniyle hakkında icra takibi yapılmasından çekindiğini beyan ederek davalıya 14.261,34 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı, alacaklının elinde İİK m. 68 anlamında belge bulunmadığından davacının borçlu olmadığını ileride kendisine karşı yapılacak takipte ve takibin durdurulması üzerine açılacak itirazın iptali davasında ileri sürebileceğinden dava açmakta korunmaya değer ve güncel hukuki yararının bulunmadığını, ayrıca davacının taşınması nedeniyle gerekli devir işlemlerini yapmayarak kendi kusuru ile sayaçta birikmeye neden olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; davacı için borcu ödeme tehlikesinin somut olayda gerçekleşmemesi nedeniyle hukuki yarar koşulunun gerçekleşmediği kanaatine varılarak davanın reddine karar verilmiş, hüküm süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmiştir.
1-Mahkeme ön inceleme duruşmasında; dava şartlarını ve ilk itirazları inceler, uyuşmazlık konularını tam olarak belirler, hazırlık işlemleri ile tarafların delillerini sunmaları ve delillerin toplanması için gereken işlemleri yapar, tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebileceği davalarda onları sulhe veya arabuluculuğa teşvik eder ve bu hususları tutanağa geçirir. Ön inceleme tamamlanmadan ve gerekli kararlar alınmadan tahkikata geçilemez (HMK m. 137). Hukuk Genel Kurulunca da ön inceleme duruşması ve duruşmada yapılması gerekli olan işlemler yapılmadan tahkikat duruşmasına geçilemeyeceği, bu düzenlemenin emredici nitelikte olduğu benimsenmiştir (HGK. 13.03.2013. E- 2012/14-802. K. 2013/347). Hakim, Türk hukukunu resen uygular. (HMK 33/1.md.)
Mahkemece, usulüne uygun ön inceleme yapılmadan ve taraflar arasındaki uyuşmazlık konuları belirlenmeden karar verilmiştir. Bu durumda mahkemece Hukuk Muhakemeleri Kanununun emredici hükümleri yok sayılarak Hukuk Muhakemeleri Kanununu 33. maddesi hükmüne açıkça aykırı davranılması bozmayı gerektirmiştir.
2-Bozma nedenine göre davacının sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince davacı yararına BOZULMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenlerle davacının sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK'nun Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK'nun 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07.06.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.