3. Hukuk Dairesi 2016/18506 E. , 2018/5137 K.

[İctihat]

3. Hukuk Dairesi 2016/18506 E. , 2018/5137 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, elektrik abonesi olduğunu, kültür balıkçılığı ile iştigal ettiğini, davalı görevlileri tarafından kaçak elektrik kullanıldığı belirtilerek, tutanak düzenlenip tahakkuk yapıldığını, kaçak elektrik kullanmadığını ileri sürerek, davalıya 35.487,13 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.Mahkemece, benimsenen bilirkişi raporuna göre davanın kısmen kabulü ile davacının davalıya 11.869,78 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir. Kararı, davacı ve davalı temyiz etmiştir. Anılan karar Dairemizin 2014/2894 Esas – 2014/5852 Karar sayılı ve 10/04/2014 tarihli kararı ile ; 'HMK 266.maddesi hükmüne göre, çözümü özel veya teknik bir bilgiyi gerektiren konularda bilirkişi oy ve görüşünün alınması zorunludur. Genel hayat tecrübesi ve kültürünün sonucu olarak herkes gibi hakimin de bildiği konularda bilirkişi dinlenmesine karar verilemeyeceği gibi, hakimlik mesleğinin gereği olarak hakimin hukuki bilgisi ile çözümleyebileceği konularda da bilirkişi dinlenemez. Her halde seçilecek bilirkişinin mesleği itibarıyla konunun uzmanı olması gerekir. 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanuna dayanılarak hazırlanan ve 25 Eylül 2002 günlü Resmi Gazetede yayınlanarak 01.03.2003 tarihinde yürürlüğe giren Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 13.maddesi hükmünde, gerçek veya tüzel kişiler tarafından, sayaca müdahale edilerek mevzuata aykırı bir şekilde tüketilmesi, kaçak elektrik enerjisi tüketimi olarak kabul edilmiş, 15.madde hükmünde de, kaçak ve usulsüz elektrik enerjisi kullanımına ilişkin tespit, süre, tüketim miktarı hesaplama, tahakkuk, ödeme yöntemleri ile diğer usul ve esasların dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından belirlenerek Kuruma sunulacağı ve kurul onayı ile uygulamaya konulacağı, bu yöntemlerde Kurul onayı olmaksızın değişiklik yapılamayacağı, geçici 3.madde hükmünde de bu yönetmeliğin yayımı tarihinden sonra 15.madde kapsamındaki kaçak ve usulsüz elektrik enerjisi kullanımına ilişkin tespit, süre ve tüketim miktarı hesaplama ve tahakkuk yöntemlerine ilişkin usul ve esasların ...ve bağlı ortaklıkları ile piyasada mevcut sözleşmeleri kapsamında faaliyet göstermekte olan diğer tüzel kişiler tarafından Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliğinin geçici 2.maddesi uyarınca düzenlenecek tarife önerileri ile birlikte Kuruma sunulacağı açıklanmıştır. Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği’nin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemek üzere Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından 21.03.2003 gün 122 sayılı kararı alınmıştır.Somut olaya gelince; davalı görevlileri tarafından düzenlenen 06.09.2005 tarihli kaçak elektrik tespit tutanağında davacının kaçak elektrik kullandığı tespit edilmiştir. Bu tutanağa istinaden kaçak elektrik ve kaçak ek tahakkuku yapılmıştır. Mahkemece yargılama sırasında bilgisine başvurulan mühendis bilirkişi tarafından davacının günlük tüketimin ortalamaları dikkate alınarak hesaplama yapılmış, bu rapor mahkemece benimsenerek karar verilmiştir. Mahkemece davalının talep edebileceği bedellerin, kültür balıkçılığı konusunda uzman mühendis bir bilirkişinin de aralarında bulunduğu heyete Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği hükümlerine göre hesaplatılması gerekirken, mühendis bir bilirkişi tarafından düzenlenen rapor doğrultusunda ve eksik inceleme ile karar verilmiştir. Bu durumda, mahkemece, kültür balıkçılığı konusunda uzman mühendis bir bilirkişi ile elektrik mühendisi bilirkişinin de aralarında bulunduğu üç kişilik heyetten rapor alınarak, davacının ödemesi gereken kaçak elektrik ve kaçak ek tahakkuku bedelinin denetime elverişli bir şekilde hesaplatılması gerektiği kuşkusuzdur.
Hal böyle olunca, mahkemece dava dosyasının önceki bilirkişi dışında kültür balıkçılığı konusunda uzman mühendis bir bilirkişi ile elektrik mühendisi bilirkişinin de aralarında bulunduğu üç kişilik heyete verilerek, yukarıda açıklanan Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği hükümleri ile Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu kararına göre rapor düzenlettirilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir 'gerekçesi ile bozulmuş, mahkemece bozma kararına uyulmuş, makine mühendisi, su ürünleri yetiştiriciliği uzman öğretim üyesi ve elektrik mühendisinden oluşan bilirkişi kuruluna rapor hazırlatılmıştır. Anılan bilirkişi raporunda, kaçak elektrik bedelinin 295.00.-TL, geriye dönük elektrik tüketim bedelinin 5.722.04.-TL olduğu hesaplanmış, taraflar bilirkişi kurulu raporuna itiraz etmişler, mahkemece, davanın kısmen kabulüne, davacının ödemesi gereken kaçak elektrik ve kaçak ek tahakkuk bedeli toplamının 6.017,04.-TL olduğunun tespitine, buna göre 29.470,09.-TLnin davalı tarafça davacıdan haksız istenildiğinin, davacının bu miktarda borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş ,hüküm taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir .
Bilirkişiler, raporlarını hazırlarken raporun dayanağı olan somut ve özel nedenleri bilimsel verilere uygun olarak göstermek zorundadır. Bilirkişi raporu aynı zamanda Yargıtay denetimine de elverişli olacak şekilde bilgi ve belgeye dayanan gerekçe ihtiva etmelidir. Ancak, bu şekilde hazırlanmış raporun denetimi mümkün olup, hüküm kurmaya dayanak yapılabilir.Bilirkişi raporu kural olarak hâkimi bağlamaz. Hâkim, raporu serbestçe takdir eder. Hâkim, raporu yeterli görmezse, bilirkişiden ek rapor isteyebileceği gibi gerçeğin ortaya çıkması için önceki bilirkişi veya yeniden seçeceği bilirkişi vasıtasıyla yeniden inceleme de yaptırabilir. Çelişkiler giderilmeden karar verilemez .Somut olayda, hükme dayanak alınan bilirkişi raporunda yapılan hesaplamanın davalının yaptığı tahakkuk bedelinden ve bozmadan önce alınan bilirkişi raporunda hesaplanan bedelden neden farklı olduğu konusu aydınlatılmamıştır. Mahkemece tarafların itirazları da karşılanmaksızın anılan bilirkişi kurulu raporu dayanak alınarak hüküm oluşturulması doğru bulunmamıştır. Mahkemece, bilirkişi kurulundan ek rapor alınarak, anılan çelişkiler ve itirazların aydınlatılması sağlanarak varılacak uygun sonuca göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir .SONUÇ; Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK'nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu davalı yönünden açık olmak üzere, 14.05.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.