3. Hukuk Dairesi 2017/16910 E. , 2018/6152 K.

[İctihat]

3. Hukuk Dairesi 2017/16910 E. , 2018/6152 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, 10.03.1978 tarihli satış sözleşmesi ile tapuya kayıtlı iki arsayı davalılardan satın aldığını, taşınmazların kendi adına tapuda devredilmediğini, taşınmaz üzerinde 7 adet hisseli ev tapusunun bulunduğunu ayrıca taşınmazlarda ipotek ve haciz bulunması nedeniyle taşınmazın devrinin imkansız hale geldiğini ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere, 10.000 TL rayiç bedelin yasal faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalı ..., davanın zamanaşımına uğradığını, esastan da reddinin gerektiğini savunarak davanın reddini dilemiş, davalı ... cevap dilekçesi sunmamıştır.Mahkemece; sözleşmeleri davalı ...'nin imzalamadığı, bedelin ödendiğinin de belirtilmediği, sözleşmelerin hangi taşınmazları kapsadığının belirlenemediği, zilyedliğin devredilmediği, alacağın zamanaşımına uğradığı gerekçeleri ile, davanın reddine dair verilen hüküm, davacının temyiz talebi üzerine Dairemizin 07.12.2015 tarih ve 2015/16844 Esas, 2015/19667 Karar sayılı ilamı ile bir davada usul yönünden red sebepleri var ise, davanın usulden reddine karar verilmekle yetinilmesi gerekirken davanın hem zamanaşımı nedeniyle hem de esastan reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, dosyaya sunulan taraflar arasındaki 10.03.1978 tarihli harici satım senedinden itibaren 10 yıllık zamanaşımı süresi dolduğundan bahisle açılan davanın zamanaşımı nedeniyle usulden reddine karar verilmiş, hüküm süresinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.Somut olayda; taraflarca imzalanan 10.03.1978 tarihli sözleşme resmi biçimde yapılmadığından geçersiz olup davacı, geçersiz sözleşmeye dayanarak ödediği bedelin tahsilini istemektedir. Bu durumda, 7.6.1939 günlü ve 1936/31 esas 1939/47 karar sayılı içtihadı birleştirme kararında açıklandığı üzere, BK. nun 66. (TBK. nun 82.) maddesindeki zamanaşımı süresi uygulanmaz. Aynı kanunun 125. (TBK. nun 146.) maddesindeki 10 yıllık zamanaşımı süresi uygulanır. Zamanaşımı süresinin başlangıcı ise, ifanın imkansız hale gelme tarihidir. O halde, mahkemece; taşınmaz satış vaadi için taraflarca imzalanmış olan sözleşmenin geçersiz olduğu gözetilerek, ifanın imkansız hale geldiği tarihin imar geçtiği 13.10.2004 tarih olduğu ve bu tarihten dava tarihi olan 11.08.2011 tarihine kadar geçen sürede zamanaşımı süresi henüz dolmamış olduğundan davanın esasına girilip davacının ödediği bedelin denkleştirici adalet ilkesi uyarınca 13.10.2004 tarihindeki ulaştığı değeri çeşitli ekonomik etkenlerin (enflasyon, ÜFE, TÜFE, altın ve döviz kurlarındaki artışlar, memur maaş ve işçi ücretlerindeki artışlar vs) ortalamaları alınmak suretiyle belirlenmesi ve bu yöntemle belirlenecek miktara hükmedilmesi gerekirken davanın zamanaşımı nedeniyle usulden reddine karar verilmesi yerinde görülmemiş bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün HMUK'nun 428. maddesi gereğince davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK'nun Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HMUK'nun 440. maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 31.05.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.