3. Hukuk Dairesi 2016/13488 E. , 2018/2292 K.

[İctihat]

3. Hukuk Dairesi 2016/13488 E. , 2018/2292 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I


Davacı dava dilekçesinde; davalının kayden eşinin adına olan ...ı 1993 model ... aracı kendisine sattığını, davalıya bedelini parası olunca ödeyeceği hususunda anlaştıklarını, aracı kullanmaya başladığını, ancak bu alışverişten yaklaşık l ay sonra davalının aracı üzerine almasını istediğini, parası olmadığından aracı üzerine alamadığını ancak üzerinde ödeme tarihi bulunmayan 8.000,00 TL bedelli bir senedi tanzim ederek davalıya verdiğini, bir süre sonra davalı ile aralarının bozulduğunu, davalının sattığı aracı iade etmesini istediğini, aracı hemen davalıya iade ettiğini, ancak davalının senedi iade etmediği gibi senedi hukuka aykırı olarak doldurmak suretiyle hakkında ... 1. İcra Müdürlüğünün 2013/3333 Esas sayılı icra dosyası üzerinden icra takibi başlattığını, bu nedenlerle 8.000.00 TL bedelli senet nedeniyle borçlu olmadığının tespitine, davalı tarafın kötü niyet tazminatına mahkum edilmesini talep etmiştir.
Davalı cevap dilekçesinde; senedin aksinin iddiasının senetle olacağı, yazılı delil olmadan ispatının mümkün olmadığını, senedin sebepten mücerret olduğunu belirterek davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, kambiyo senetlerinin sebepten mücerret olduğu, bono nedeni ile borçlu bulunmadığı hususunun yazılı delile ispatının gerektiği belirtilerek davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafça temyiz edilmiştir.
Dava, kambiyo senedinden kaynaklanan menfi tespit talebine ilişkindir.
1-) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-) Türk Medeni Kanunu'nun 6. maddesi hükmü uyarınca; kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri hakkını dayandırdığı olguların varlığını kanıtlamakla yükümlüdür. Gerek doktrinde, gerek Yargıtay içtihatlarında kabul edildiği üzere ispat yükü, hayatın olağan akışına aykırı durumu iddia eden ya da savunmada bulunan kimseye düşer. Öte yandan, ileri sürdüğü bir olaydan kendi yararına haklar çıkarmak isteyen kimsenin, iddia ettiği olayı kanıtlaması gerekir (HMK.md.190). Bu nedenle ispat külfeti öncelikle davacıdadır. Davacı ise hukuki ilişki gereği iddiasını ancak yazılı delil ile ispat edebilir. Bu yazılı delil, tarafların getirecekleri ve onların imzalarını taşıyan bir belge olmalıdır.
Yazılı delille veya yazılı delil başlangıcı yoksa davanın, ikrar (HUMK. md.236-HMK.md.188) yemin (HUMK.md.344-HMK.md227) gibi kesin delillerle de ispat edilmesi olanaklıdır.
Bir vakıayı ispat yükü kendisine düşen taraf, o vakıayı başka delillerle ispat edemezse, diğer tarafa yemin teklifinde bulunabilir. Yemin, iddianın ispatı yönünden son başvurulacak bir ispat vasıtasıdır. Hakim, davacının iddiasını, yazılı delillerle ispat edemediği kanaatine vardığı takdirde, davacı tarafa, dava dilekçesinde dayandığı yemin delilini de resen hatırlatmalıdır. Aksi halde, davacının tüm delilleri toplanıp, değerlendirilmemiş olur.
Somut olayda, davacının dava dilekçesinde açıkça yemin deliline dayandığı hususunda bir tereddüt bulunmamaktadır. Mahkemece, yazılı delillerle davasını ispat edemeyen davacıya, senedin araç satışına ilişkin verildiği ve aracın iade edildiği konusunda davalıya yemin teklif etme hakkı olduğu hatırlatılıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ: Birinci bentteki nedenlerle davacının diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan gerekçe ile davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.'ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK'nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 12.03.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.