3. Hukuk Dairesi 2017/12053 E. , 2019/6114 K.

[İctihat]

3. Hukuk Dairesi 2017/12053 E. , 2019/6114 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, davalı ile aralarında 01/08/2009 tarihli kira sözleşmesinin bulunduğunu, kira sözleşmesi uyarınca 20.000,00 TL depozito bedelinin davalı kiraya verene ödendiğini, 07.08.2014 tarihinde icra müdürlüğünce taşınmazın genel durumunun temiz olduğunun belirlenerek taşınmazın teslim edildiğini, durumun gayrimenkul tespit ve teslim tutanağına bağlandığını, depozitonun iade zorunluluğunun doğduğunu, iade edilmemesi üzerine davalı aleyhinde icra takibi başlatıldığını, davalının borca itiraz ettiğini belirterek itirazın iptali ile borçlu davalı aleyhine alacak miktarının %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, sözleşmede depozitonun hangi şartlarla iade edileceğinin çok açık ve net bir şekilde belirlendiğini, davacının taşınmazı teslim ettiğini fakat kiralananda bulunan demirbaşların bir kısmının çalışmadığını taşınmaza zarar verildiğini, durumun ... 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2014/37 değişik iş sayılı tespit dosyasıyla belirlendiğini, bilirkişilerce hazırlanan raporda davacı kiracının ödemesi gereken tazminat bedelin 21.571,00TL olduğunun tespit edildiğini, talep edilen depozito bedelinin tespit edilen zarar ve ziyana karşılık mahsup edildiğini ileri sürerek davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, sözleşmenin 12. maddesi gereğince kiracının taşınmazı tahliye ederken vermiş olduğu zararın depozito bedelinden mahsup edileceğinin düzenlendiği, dosya kapsamında alınan ve yeterli görülen bilirkişi raporunda davacı kiracının zarar kapsamında ödemesi gereken bedelin 22.621,00 TL olarak belirlendiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Uyuşmazlık, davacı kiracı tarafından depozito bedelinin iadesi amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptaline ilişkindir.
6098 sayılı TBK’nın 316. maddesi hükmü uyarınca kiracı, kiralananı tam bir özenle kullanmak ve aynı Kanunun 334. maddesi gereğince sözleşme sonunda aldığı hali ile kiralayana teslim etmekle yükümlüdür. Ancak kiracı sözleşmeye uygun olağan kullanma dolayısıyla oluşan eskime ve bozulmalardan sorumlu olmayıp münhasıran kötü kullanım nedeniyle oluşan zarar ve hasardan sorumludur. Davacı kiracının kiralananı kullandığı süre ve kullanma amacı gözetildiğinde olağan kullanımdan kaynaklanan yıpranma ve eskimelerin olacağı kuşkusuzdur.
Güvence bedeli ( depozito ) ise, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’ nun 342. maddesinde düzenlenmiştir. Depozito (güvence), kira sözleşmesinin başında kiracı tarafından kiraya verene teslim edilir. Çoğunlukla para veya kıymetli evraktan oluşur ve kira sözleşmesi sona erdiğinde kiracının kiralanana verdiği zararların teminatını oluşturur.
Somut olayda; taraflar arasında 01.08.2009 başlangıç tarihli kira sözleşmesinin akdedildiği, söz konusu kira sözleşmesi kapsamında davacı kiracı tarafından davalı kiraya verene 20.000,00 TL depozito bedelinin ödendiği hususunda bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kira sözleşmesinin hususi şartlar bölümünün 12.maddesinde “ Kiracı, kiralanan gayrimenkulü tahliye ederken vermiş olduğu zarar ve ziyana ait meblağ ile ödenmemiş bulunan elektrik, su, doğalgaz, telefon borçları mal sahibi tarafından depozitodan mahsup edilir.” düzenlemesi yer almaktadır. ...İcra Müdürlüğü’nün 2014/4108 Esas sayılı dosyası ile taşınmaz davacı tarafından 07.08.2014 tarihinde tahliye edilerek anahtar icra müdürlüğüne teslim edilmiş, davalı kiraya verenin itirazı üzerine mahalline gidilerek taşınmazda bulunan bazı demirbaşların çalışmadığı tespit olunarak anahtar davalı kiraya veren tarafından 21.08.2014 tarihinde teslim alınmıştır.
Davacı, taşınmazın hasarsız ve eksiksiz bir şekilde teslim edildiğini iddia ederek depozito bedelinin iadesini talep etmiş, davalı ise depozito bedelinin davacı taşınmaza verilen zararlara mahsup edildiğini savunmuştur. Davalı kiraya veren, zarar iddiasına dayanak olarak taşımaz üzerinde ... Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2014/37 D.iş sayılı dosyası aracılığı yapılan tespiti ve bu dosya kapsamında alınan bilirkişi raporunu göstermiştir. Tespit dosyasında alınan raporda iş yerinde hasarlı ve arızalı bulunan eşyaların tamiri ile taşınmazda onarım bedelinin toplam 21.571,00 TL olduğu belirlenmiş, rapora davacı tarafça itiraz edilmiştir.
Mahkemece, zararın belirlenmesi amacıyla mahallinde keşif icrası ile inşaat mühendisinden rapor alınmış, rapor itiraza uğrayan delil tespitindeki hasar kalemleri ile birleştirilmek sureti ile oluşturulmuştur. Kaldı ki, davacı rapora itiraz etmiş, itirazında taşınmazda var olan eksikliklerin normal kullanımdan kaynaklandığını ileri sürmüştür. İtiraza uğrayan delil tespiti bilirkişi raporundaki hasar kalemlerinin hükme esas alınması doğru değildir. Bu durumda mahkemece, uzman bilirkişi ya da bilirkişilerden rapor alınarak taşınmazdaki normal kullanımlar dışında kalan kötü kullanımın belirlenip tespit edilen eski hale getirme bedelinden yıpranma payı düşülerek davacı kiracının sorumlu olduğu tazminat miktarının yöntemine uygun, taraf ve Yargıtay denetimine açık şekilde hesaplanması ve sonucuna göre depozitonun iadesi hakkında karar verilmesi gerekirken itiraza uğrayan tespit raporundaki belirlemelerle hazırlanan rapor ile yetinilerek eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir. Hüküm bu nedenlerle bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle nedenlerle hükmün HUMK’ un 428. maddesi gereğince davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK'nun Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK'nun 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 03.07.2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.