3. Hukuk Dairesi 2017/8384 E. , 2019/4902 K.

[İctihat]

3. Hukuk Dairesi 2017/8384 E. , 2019/4902 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasındaki tazminat-alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, asıl davanın kısmen kabulüne, davalı ...'a yönelik davanın reddine, karşı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı/karşı davacı vekili tarafından temyiz, davacı/karşı davalı vekili tarafından katılma yoluyla temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; davalı ...'ın maliki, diğer davalı ...'ın kiracısı bulunduğu işyerini davalı ...'a 3.750,00 TL devir bedeli ödeyerek berber dükkanı olarak kiraladığını, davalı ... ile kira sözleşmesi imzalanmasından sonra dükkanın dekorasyonu, demirbaş eşyaları için harcama yaptığını, ruhsat almak için belediyeye başvurduğunda taşınmazın ruhsata aykırı şekilde evden bozularak dükkana dönüştürüldüğü öğrendiğini, 20/07/2011 tarihinde belediye ekiplerince kuaför salonunun mühürlenerek eşyaların kapının önüne konulduğunu, yapmış olduğu bütün harcamaların boşa gittiğini, demirbaşların tahliye sırasında kullanılamaz hale geldiğini, kazanç kaybı da oluştuğunu belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere, şimdilik 10.000,00 TL tazminatın tahliye tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı/karşı davacı ...; davalı ...'a dükkanı kiraya verdiğini, devir işleminden haberdar olmadığını, davacının mağdur olmaması için devir işlemini kabul edip davacı ile yeni kira sözleşmesi imzaladığını, davanın husumetten reddi gerektiğini, karşı davasında; 2.900,00 TL kira alacağı, 284,34 TL elektrik faturası alacağı ile dükkanın eski haline getirme masrafı olarak şimdilik 250,00 TL, toplam 3.434,34 TL'nin avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı ...; mal sahibinin onayı ile dükkanı bütün malzemeler ile birlikte davacıya devrettiğini, iskan olmadığını bilmediğini belirterek, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; davanın kısmen kabulüne, 2.750,00 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... 'dan tahsili ile davacıya verilmesine, davalı ... 'a yönelik açılan davanın reddine, karşı davanın kısmen kabulüne, 1,019 TL 'nin karşı dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davacıdan alınarak davalı ...'a verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiş, 18/01/2016 tarihinde zarar miktarının 3.750,00TL olmasına rağmen sehven maddi hata sonucu 3 rakamı yerine 2 rakamı yazıldığı anlaşıldığından hükmün '1-davanın kısmen kabulüne cümlesinden sonra gelmek üzere 3.750,00TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ...'dan tahsili ile davacıya verilmesine' şeklinde maddi hatanın düzeltilmesine karar verilmiştir.
1-) 6100 sayılı HMK'nun hükmün tashihi başlıklı 304.maddesi gereğince; “Hükümdeki yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hatalar, mahkemece re'sen veya taraflardan birinin talebi üzerine düzeltilebilir. Hüküm tebliğ edilmişse hâkim, tarafları dinlemeden hatayı düzeltemez. Davet üzerine taraflar gelmezse, dosya üzerinde inceleme yapılarak karar verilebilir. Tashih kararı verildiği takdirde, düzeltilen hususlarla ilgili karar, mahkemede bulunan nüshalar ile verilmiş olan suretlerin altına veya bunlara eklenecek ayrı bir kâğıda yazılır, imzalanır ve mühürlenir.'
Mahkemece, gerekçeli kararda asıl dava yönünden hükmedilen 2.750,00 TL alacağın maddi hataya dayandığı, 3.750,00 TL olması gerektiği gerekçesiyle düzeltme kararı verildiği, bu şekilde düzeltme ile davacı/karşı davalı lehine hükmedilen alacağın davalı/karşı davacı aleyhine değiştirildiği görülmekle bu düzeltmenin maddi hatanın düzeltilmesi niteliğinde olduğunun kabulü mümkün değildir.
O halde; yukarıda açıklanan ilkeler nazara alınarak, hükümdeki yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hatalar dışında hüküm değiştirilemeyeceğinden, yazılı şekilde maddi hatanın düzeltilmesi kararı verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
2-) Bilindiği üzere, mahkemece verilen kısa karar (hüküm), bir davayı esastan çözümleyen ve uyuşmazlığı sona erdiren nihai kararlardandır. Bu kararla, mahkeme davadan elini çeker ve davayı sona erdirmiş olur. Bu aşamada yapılması zorunlu iş; gerekçeli kararı, kısa karar doğrultusunda ve yasal gerekçeleriyle birlikte hakimin yazmasından ibarettir. Eş söyleyişle, kararın asli unsurlarından olan gerekçenin de hüküm fıkrasına uygun biçimde kararda yer alması gerekir. Esasen, ilamın tefhim edilen kısa karara uygun yazılması ve gerekçe taşıması, kamu düzeni ile doğrudan ilgili temel kurallardan olup, bu kurala yasa koyucu HMK'nun 297. maddesiyle varlık kazandırmıştır.
Yine Anayasamızın 'Duruşmaların açık ve kararların gerekçeli olması' başlıklı 141. maddesinin 3. fıkrasında; 'Bütün mahkemelerin her türlü kararları gerekçeli olarak yazılır.' hükmüne yer verilmiştir.
Buna göre; gerekçe, hükümle çelişik olamaz. Aksinin kabulü, mahkemelere güveni sarsacağı gibi Anayasa ve yasalarda yer alan açık kurallara aykırılık oluşturur.
Somut olayda; gerekçeli kararda karşı dava yönünden yapılan hesaplamaya göre kira alacağının 900,00 TL, elektrik faturası alacağının 219,00 TL, eski hale getirme masrafının 800,00 TL olduğunun belirtilmesine rağmen, hükümde 1.019 TL'nin tahsiline karar verilmiştir. Bu haliyle gerekçe ile hüküm arasında sonuca etkili çelişki olup, bu durum usul ve yasaya aykırıdır.
Mahkemece, yukarıda açıklanan bu hususlar gözetilmeksizin, gerekçe ile hüküm arasında çelişki yaratılması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
3-) Bozma nedenine göre, tarafların diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci ve ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, üçüncü bentte açıklanan nedenle tarafların diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK'nun Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK'nun 440. maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 23/05/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.