3. Hukuk Dairesi 2017/16792 E. , 2019/414 K.

[İctihat]

3. Hukuk Dairesi 2017/16792 E. , 2019/414 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK (TİCARET) MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki muarazanın giderilmesi ve abonelik tesisi davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda; davanın kabulüne yönelik olarak verilen hüküm, davalı vekili tarafından duruşma istemli olarak temyiz edilmekle; duruşma günü olarak belirlenen 22/01/2019 tarihinde davalı vekili Av. ... geldi. Başka gelen olmadı. Açık duruşmaya başlandı ve hazır bulunan vekilin sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için saat 14.00'e bırakılması uygun görüldüğünden, belli saatte dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; ... İl Özel İdaresine ait iken 17/01/2013 tarihinde ... İlaçlama Temizlik Tabldot İnşaat Nakliye ve Dış Ticaret Limited Şirketine, 18/01/2013 tarihinde bu şirket tarafından ... Yapı Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketine satılan tuğla fabrikasını 11/09/2013 tarihinde satın aldığını, 17/09/2013 tarihinde de davalı şirkete abone olmak için başvuru yaptığını, ancak davalı şirketin 2006 yılından itibaren abone olan ... İlaçlama Temizlik Tabldot İnşaat Nakliye ve Dış Ticaret Limited Şirketinin birikmiş borçları ödenmedikçe yeni abonelik tesis edilmeyeceği gibi elektriğin de kesileceğini bildirdiğini, Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 24 üncü maddesinin son fıkrası uyarınca önceki abonenin tükettiği elektrik bedelini üstlenmesinin istenilemeyeceğini, ayrıca fabrikada üretim yapılmasını sağlayan elektriğin kesilmesi halinde telafisi mümkün olmayacak zararların doğacağını ileri sürerek; davalı şirket tarafından yaratılan muarazanın giderilmesini ve aboneliğin tesisini talep etmiştir.
Davalı; abonesi olan ... İlaçlama Temizlik Tabldot İnşaat Nakliye ve Dış Ticaret Limited Şirketinin 2006/10 ila 2013/8 dönemleri arasındaki tüketim borçlarını ödemediğini, aboneliğin tesis edildiği fabrikanın ve kurulu bulunduğu taşınmazın maliki olan ... İl Özel İdaresi tarafından 17/01/2013 tarihinde işletmecisi olan ... İlaçlama Temizlik Tabldot İnşaat Nakliye ve Dış Ticaret Limited Şirketine, bu şirket tarafından ise 18/01/2013 tarihinde aralarında organik bağ bulunan ... Yapı A.Ş.'ye değerinin çok altında muvazaalı olarak
satıldığını, fabrikanın 11/09/2013 tarihinde ise yine değerinin altında bir bedelle muvazaalı olarak davacı şirkete satıldığını, yapılan devirlerin TBK'nun 202 ve İİK'nun 44 üncü maddeleri uyarınca ilan edilmediğini, dolayısıyla dava konusu işlemler işletmenin devri niteliğinde olduğundan oluşan tüketim borcundan davacının sorumlu olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; davanın kabulüne dair verilen hüküm, davalı tarafın temyizi üzerine Dairemizin 07/02/2017 tarihli ve 2016/12672 E. 2017/874 K. sayılı ilamıyla; ticari dava niteliğinde olan uyuşmazlığa ticaret mahkemesi sıfatıyla bakılması gerektiğinden bahisle bozulmuştur.
Bozma ilamına uyan mahkemece; aboneliğin kurulu bulunduğu taşınmazın maliki olan davacı şirketin ortak ve yetkilileri ile önceki maliki olan iki şirketin ortak ve yetkililerin farklı kişiler olduğu, taşınmazın emlakçılardan sorularak bulunan piyasa fiyatı ile tapudaki devir fiyatı arasında aşırı bir oransızlığın bulunmadığı, kaldı ki taşınmazın gerçek değerinin harçtan kaçınmak için taraflarca düşük gösterilmiş olabileceği, muvazaanın yalnız taşınmaz bedeli ile tespit edilemeyeceği, Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 5 inci maddesinde yeni bir tesis veya kullanım yeri için dağıtım sistemine bağlanmak sureti ile elektrik enerjisi temin etmek isteyen gerçek veya tüzel kişilerin, bulunduğu dağıtım bölgesindeki dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiye başvuru yapacakları, 6 ncı maddesinde gerçek veya tüzel kişilerin dağıtım sistemine bağlantı talebinin dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde karşılanması ve bağlantı anlaşması yaparak hizmet verilmesinin esas olduğu, 10 uncu maddesinde perakende satış sözleşmesi yapılırken daha önce kullanımda bulunduğu yerde elektrik borcunun olmadığını gösterir borcu yoktur belgesinin istenemeyeceği, 24 üncü maddesinde ise aynı kullanım yerine ait başka müşterilerin önceki dönemelere ilişkin tüketimlerinden kaynaklanan borçları yeni müşterinin üstlenmesinin talep edilemeyeceği düzenlemelerine yer verildiği, bu haliyle elektrik aboneliği tesisinin önceki abonenin borcu nedeni ile geri çevrilemeyeceği, ancak işyerini devralan davacı şirketin önceki maliklerle birlikte geçmiş dönem elektrik borcundan TBK'nun 202 nci maddesi gereğince sorumlu olduğu iddiasının açılacak bir alacak davası ile ileri sürülebileceği, bu husus ile ilgili olarak davalı tarafça ... 1 Asliye Hukuk Mahkemesinde 2013/591 esas sayılı davanın açıldığı gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dava, davacı şirket tarafından satın alınan fabrika için yapılan elektrik aboneliği başvurusu üzerine davalı şirket tarafından yaratılan muarazanın giderilmesi ve abonelik tesisi istemine ilişkindir.
HMK'nun 166 ncı maddesinin birinci fıkrasına göre; 'Aynı yargı çevresinde yer alan aynı düzey ve sıfattaki hukuk mahkemelerinde açılmış davalar, aralarında bağlantı bulunması durumunda, davanın her aşamasında, talep üzerine veya kendiliğinden ilk davanın açıldığı mahkemede birleştirilebilir. Birleştirme kararı, ikinci davanın açıldığı mahkemece verilir ve bu karar, diğer mahkemeyi bağlar.'
Dosyadaki bilgi ve belgelerden; davalı şirket tarafından, davacı şirket ile abonelik başvurusunda bulununulan fabrikanın önceki maliki olan dava dışı şirketler aleyhine tüketim borcunun tahsili istemiyle ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde 2013/591 Esas sayılı davanın açıldığı anlaşılmaktadır. Esasen bu husus mahkemenin de kabulündedir.
Diğer taraftan, davalı şirket tarafından ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan davanın kısmen kabulüne dair verilen 01/10/2015 tarihli ve 2013/591 Esas 2015/747 Karar sayılı karar, Dairemizin 07/02/2017 tarihli ve 2016/10439 Esas 2017/864 Karar sayılı ilamıyla; abonelik tesisi yönünde çıkarılan muarazanın giderilmesi istemiyle ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan 2013/443 Esas sayılı davanın bu davayı etkileyecek nitelikte olduğu, aralarındaki bağlantı nedeniyle davanın daha önceden ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde açılmış olan davayla birleştirilmesi veya bekletici mesele yapılması gerekçesiyle bozulmuştur.
Buna göre, mahkemece; biri hakkında verilecek hükmün diğer davayı etkileyecek olması nedeniyle davalar arasında bağlantı bulunduğu gözetilerek, öncelikle tüketim borcunun tahsili istemiyle davalı şirket tarafından ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan davanın iş bu dava ile birleştirilmesinin bekletici sorun yapılması, davalar birleştirildikten sonra ise her iki dava birlikte değerlendirilerek uyuşmazlığın esası hakkında karar verilmesi gerekirken, davalar arasındaki bağlantı gözetilmeyerek yazılı şekilde hüküm tesis edilmiş olması, usul ve yasaya aykırıdır.
2-) Bozma nedenine göre, davalı tarafın diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK'nun 428. maddesi gereğince davalı taraf yararına BOZULMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenle davalı tarafın diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, 2.037 TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK'nun Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK'nun 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22/01/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.