3. Hukuk Dairesi 2017/10303 E. , 2019/4391 K.

[İctihat]

3. Hukuk Dairesi 2017/10303 E. , 2019/4391 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasındaki kira bedelinin tespiti davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalılardan ... tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacılar, aylık 8.000,00 TL olan kira bedelinin 15.11.2011 tarihinden itibaren aylık 15.000,00 TL olarak tespitine karar verilmesini istemiştir.
Davalılar, davanın reddine karar verilmesini dilemiştir.
Mahkemece; davanın kabulü ile kira bedelinin 15.11.2011 tarihinden başlayan kira döneminden itibaren 15.000,00 TL olarak tespitine, 15.000,00 TL asıl kira bedelinden takdiren % 10 hak ve nesafet indirimi yapılarak asıl kiranın 15.11.2011 tarihinden itibaren 13.500,00-TL olarak tespitine yönelik olarak verilen kararın davalılar tarafından temyiz edilmesi üzerine; Yargıtay 3.H.D.nin 14/02/2013 tarih ve 2013/559-2262 E/K sayılı ilamı ile, davalılardan ... hakkında davanın husumetten reddi gerekirken hakkında hüküm kurulması doğru görülmemiş ayrıca kira bedelinin tespiti için Mahkemece dayanılan bilirkişi raporunun hüküm kurmaya yeterli olmadığından bahisle hüküm bozulmuş, Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde yine aynı hüküm kurularak; davanın kabulü ile kira bedelinin 15.11.2011 tarihinden başlayan kira döneminden itibaren 15.000,00 TL olarak tespitine, 15.000,00 TL asıl kira bedelinden takdiren % 10 hak ve nesafet indirimi yapılarak asıl kiranın 15.11.2011 tarihinden itibaren 13.500,00-TL olarak tespitine karar verilmiş, davalıların temyizi üzerine Yargıtay 6.H.D.nin 21/03/2016 tarih ve 2015/11784-2016/2176 E/K sayılı ilamı ile bu defa davalılardan ...’in temyiz itirazları reddedilerek, davalı ... Keçiören Başkanlığı ile Dahili Davalı ... Başkanlığı vekilinin temyiz itirazları yönünden; parti teşkilat kademelerinin yaptıkları
sözleşme ve giriştikleri yükümlülüklerden dolayı parti tüzel kişiliğinin hiçbir surette sorumlu tutulamayacağı, sorumluluğun sözleşmeyi yapan veya yükümlülük altına giren kişiye ait olacağı gözetilerek ... ile Ak Parti Genel Başkanlığı yönünden davanın husumetten reddi gerektiği gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde; ‘Davalılar ... ve ... Hakkındaki davanın reddine, Davalı ... hakkındaki davanın kabulü ile, kira bedelinin 15.11.2011 tarihinden itibaren 15.000,00-TL olarak tespitine, %10 hak ve nefaset indirimi uygulanarak aylık kiranın 15.11.2011 tarihinden itibaren 13.500,00-TL olarak tespitine,’ karar verilmiş, söz konusu karar davalılardan ... tarafından temyiz edilmiştir.
1- Bilindiği üzere, bir davada, tarafların veya mahkemenin yapmış olduğu bir usul işlem ile yanlardan biri lehine ve diğeri aleyhine doğmuş ve buna uyulması zorunlu olan hakka, usuli kazanılmış hak denilmektedir. Mahkemece Yargıtay bozma ilamına uyulması da bu kapsamda bir usuli kazanılmış hak olup, bozma kararına uyulması ile birlikte, mahkeme tarafından bozma ilamında gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yapılarak yine o kararda belirtilen hukuki esaslar çerçevesinde hüküm verme mükellefiyeti doğar. Ne var ki usuli kazanılmış hakkın da kamu düzeni düşüncesi ile kabul edilmiş bir takım istisnaları bulunmaktadır. Örneğin kamu düzenine ilişkin yeni bir yasanın yürürlüğe girmesi veya bozma ilamının maddi hataya müstenit bulunması durumunda bozma ilamına uyulmakla meydana gelen usuli kazanılmış hak hukukça bir değer taşımaz.
Somut olayda; Mahkemece hükmüne uyulan Yargıtay 6.H.D.nin 21/03/2016 tarih ve 2015/11784-2016/2176 E/K sayılı bozma ilamında her ne kadar davalılardan ...’in temyiz itirazları reddedilerek, davalı ... Keçiören Başkanlığı ile Dahili Davalı ... Başkanlığı vekilinin temyiz itirazları yönünden davanın husumetten reddi gerektiği belirtilmiş ise de; daha önce verilen Yargıtay 3.H.D.nin 14/02/2013 tarih ve 2013/559-2262 E/K sayılı ilamı ile, davalı ... hakkında davanın husumetten reddi gerekirken hakkında hüküm kurulması doğru görülmemiş ayrıca kira bedelinin tespiti için Mahkemece dayanılan bilirkişi raporunun hüküm kurmaya yeterli olmadığından bahisle hüküm bozulmuştur. Mahkemece işbu bozma ilamına uyulmasına karar verilmekle davalılar leh ve aleyhine usuli kazanılmış hak oluştuğunun kabulü gerekir. Bu durumda bu karar sonrası verilen Yargıtay 6.H.D.nin 21/03/2016 tarih ve 2015/11784-2016/2176 E/K sayılı bozma ilamı usuli kazanılmış hakka riayet edilmeksizin kurulduğundan maddi hataya müstenit olup, Yargıtay’ın yerleşik uygulamalarına göre, maddi hatanın varlığı halinde, bu maddi hata sonuca etkili bir nitelik taşımakta ise maddi hataya dayanan bozma kararına uyulmakla usuli kazanılmış hak meydana gelmez. Bu durumda Mahkemece; Yargıtay 3.H.D.nin 14/02/2013 tarih ve 2013/559-2262 E/K sayılı ilamı doğrultusunda araştırma ve inceleme yapılarak davalının kabul ettiği miktardan az olmamak üzere kira bedelinin tespitine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
Ayrıca; hüküm fıkrasının hak ve nesafet indirimi uygulanarak belirlenen bedel üzerinden kurulması gerekirken, infazda tereddüt yaratacak şekilde aylık kira bedelinin 15.11.2011 tarihinden itibaren 15.000,00-TL olarak tespitine karar verildikten sonra ikinci bent olarak %10 hak ve nefaset indirimi yapılarak taşınmazın aylık kirasının 15.11.2011 tarihinden itibaren 13.500,00-TL olarak tespitine karar verilmesi de doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle açıklanan nedenlere hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince davalılardan ... yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK'nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 09/05/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.