3. Hukuk Dairesi 2017/6250 E. , 2019/2887 K.

[İctihat]

3. Hukuk Dairesi 2017/6250 E. , 2019/2887 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı tarafça temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; ... Teknik Üniversitesine ait kampüs içinde elindeki araç filosuyla öğrenci servisi işi yaptığını, davalının ise kendisine ait...... plakalı aracı şoförlü olarak kiraya verdiğini, davalı tarafça alacaklarının olduğunu iddia ederek ... 33. İcra Müdürlüğünün 2012/21782 E. sayılı dosya ile kendileri aleyhine icra takibi başlattıklarını, davalının icra takibi yapmakta haksız ve kötü niyetli olduğunu iddia ederek borçlu olmadıklarının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı; davaya konu aracını, davacı şirkete personel taşımacılığında kullanmak üzere ...... olarak kiraya verdiğini, ticari ilişki sebebiyle ilk faturanın 2008 ...... ayından 2012 ...... ayına kadar sürdüğünü, bir önceki yılın sözleşmesi şirkete iade edilip her yıl için yeni sözleşme imzalandığını, ticari ilişkinin sözleşme öncesindeki faturalar ve ödemelerle sabit olduğunu, bu kiralama ilişkisi gereği davacıya fatura kesip teslim ettiğini, davacının faturaların karşılığı ödemelerin bir kısmını kendisinin, bir kısmını da oğlunun hesabına yaptığını, banka kayıtları karşılaştırılıp hesaplama yapıldığında davacı taraftan alacaklı olduğunun görüleceğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece Sulh Hukuk Mahkemesi sıfatı ile yapılan yargılama neticesinde; davanın kısmen kabulüne, davacının ... 33. İcra müd 2012/21782 E. sayılı dosyasında davalıya 3.300,00 TL borcu olmadığının tespitine, davalının 3.300,00 TL’nin %20’si olan 660,00 TL kötü niyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmiş, hüküm; davacı tarafça temyiz edilmiştir.
1- Dava tarihinde yürürlükte olan 6100 sayılı HMK’nın 1/1. maddesi uyarınca mahkemelerin görevi, kanunla düzenlenir ve göreve ilişkin kurallar, kamu düzenine ilişkindir.
Dava tarihinde yürürlükte olan 6102 sayılı TTK'nın 4. maddesi uyarınca Ticaret Kanunu'nda düzenlenmiş olan hususlardan doğan hukuk davaları ticari dava sayılır. TTK’nın 5/1 maddesi uyarınca, ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işleri dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın asliye ticaret mahkemesinde görülür. TTK'nın 5/3. maddesi 'Asliye ticaret mahkemesi ile asliye hukuk mahkemesi ve diğer hukuk mahkemeleri arasındaki ilişki görev ilişkisi olup, bu durumda göreve ilişkin usul hükümleri uygulanır.' hükmünü haizdir.
Somut olayda; dava konusu ve hükme esas alınan sözleşme, her ne kadar ''Araç Kira Sözleşmesi'' olarak belirtilmiş ise de sözleşmenin konusu, kapsamı ve şartları göz önüne alındığında sözleşmenin şoförlü taşıma hizmetine ilişkin olduğu, taraflar arasında kira ilişkisi bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, dava; şoförlü taşıma hizmet alım sözleşmesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkin olduğundan, sözleşme taraflarının tacir olması halinde TTK m. 4 uyarınca davanın ticari dava olarak aynı kanunun 5.maddesi gereğince Ticaret Mahkemesinde bakılması, tarafların tacir olmaması halinde ise Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerekecektir.
Dava şartı olan görev hususu kamu düzenine ilişkin olup, yargılamanın her aşamasında re'sen göz önünde bulundurulması gerektiğinden mahkemece işbu davanın esasına girilerek yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.
2- Bozma nedenine göre davacının sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenle davacı tarafın diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK'nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440. maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 03.04.2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.