5. Hukuk Dairesi 2017/31510 E. , 2018/16771 K.

[İctihat]

5. Hukuk Dairesi 2017/31510 E. , 2018/16771 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki kamulaştırma Kanunu'nun 4650 sayılı Kanunla değişik hükümlerine dayalı olarak zemin üzerindeki yapı ve tesislerin kamulaştırma bedelinin mahkemece tespiti davasının kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca ONANMASI hakkında 18 Hukuk Dairesinden çıkan kararı kapsayan 25/05/2017 gün ve 2017/12081 Esas - 2017/14023 Karar sayılı ilama karşı davacı idare ile Temlik alan vekillerince verilen dilekçeler ile karar düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R –

Kamulaştırma Kanunu'nun 4650 sayılı Kanunla değişik hükümlerine dayalı olarak zemin üzerindeki yapı ve tesislerin kamulaştırma bedelinin mahkemece tespiti istemine ilişkin Davada, mahkemece uyulan bozma kararı uyarınca vermiş olduğu karar davacı idare ve temlik alan vekillerinin temyizi üzerine onanmış bu ilama karşı davacı idare ve temlik alan vekillerince karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere ve yargıtay ilamında yazılı gerekçelere göre temlik alan vekilinin tüm, davacı idare vekilinin ise aşağıdaki bent kapsamı dışındaki karar düzeltme istekleri HMUK 440 maddesinde yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından yerinde değildir. Ancak;
Mahkemece bozma ilamına uyulmuş ise de bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Şöyle ki;
18 Hukuk Dairesinin 16.10.2014 gün ve 2014/14737-18381 sayılı Bozma ilamında; Davacı idare; barajın su tutacağı nedeniyle gerekli tedbirlerin alınması hususunda ihtarda bulunulduğunu belirterek makine ve elektrik ekipmanlarının davalı tarafça sökülüp görütürüldüğünü, davalı taraf ise 19.01.2010 tarihinde ... Kaymakamlığı'nın ocağın boşaltılması talimatını verdiğini, davalı ... Madencilik İnşaat ve Sanayi Ticaret Limited Şirketinin borçları nedeniyle Kaymakamlık tarafından verilen sürenin son gününe dek üretim yapılmaya çalışıldığını, suyun gelmesi nedeniyle mecburen ocağın terk edildiğini, makine ve ekipmanların su altında kaldığını iddia etmiş olmakla öncelikle taraflardan iddialarıyla ilgili delilleri toplanarak maden ocağına ilişkin makine ve elektrik ekipmanların su altında kalmadan davalı tarafça sökülerek götürülüp götürülmediğinin tespiti ile malzeme ve ekipmaların sökülüp götürülmüş olması halinde sadece montaj ve nakliye bedeline, aksi halde yani makine ve ekipmanların su altında kaldığı sonucuna ulaşılırsa makine ve ekipmanların değerine hükmetmek gerekirken yazılı olduğu gerekçeyle makine ve elektrik ekipmanların toplam değerinden %25 hurda değeri düşülerek bulunan değerine demontaj ve nakliye bedeli eklenerek bulunan bedele hükmedilmesi doğru görülmemesinden bahisle bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemecede bozma ilamına uyularak bozma ilamı doğrultusunda inceleme yapılarak Yargıtay uygulamaları uyarınca da ispat yükü hayatın olağan akışına aykırı iddia ve savunmada bulunana düşeceğinden ve ileri sürdüğü bir vakıadan lehine haklar çıkaran kimse iddia ettiği olayları ispatetmekle yükümlü olduğundan, bozma ilamı doğrultusunda taraflara delil bildirmeleri için süre verildiği ve taraflarca bu hususta belge ve delili sunmadığı söz konusu baraj inşaatının yapımına uzunca bir süre önce başlanılmış oluşu, bilirkişi raporları dikkate alındığında makine ve ekipmanların demonte olup istenildiği takdirde sökülüp götürülebileceği, davacı kurum tarafından davalı ... madenciliğe bu konuda gerekli uyarı ve telkinlerin yapıldığı, bu haliyle baraj havzasının yavaş yavaş su tutmaya başlaması nedeniyle hayatın olağan akışına uygun olanın bu malzeme ve ekipmanların sökülüp götürülmesi olduğu belirtilmiştir.
Dosyadaki bilgi ve belgeler ile bozma gerekçesi ve mahkemece bozmaya uyulduğu gözetildiğinde dava konusu yerin tamamı keşif tarihi itibariyle sular altında olduğundan, davalı tarafça malzeme ve ekipmanların sökülüp götürüldüğünün kabulü gerektiği, bu durumda da; bozma ilamı doğrultusunda montaj demontaj ve nakliye bedeline hükmedilmesi gerekirken ayrıca makina ve elektrik ekipmanlarının toplam değerinden % 25 hurda değeri düşülmek suretiyle makina ve elektrik ekipmanlarının bedeline hükmedildiği bu kez yapılan incelemede anlaşılmakla;
Davalı idare vekilinin karar düzeltme isteminin bu yönden kabulü ile Dairemizin 25.05.2017 gün ve 2017/12081-14023 sayılı onama ilamının kaldırılmasına karar verildikten sonra yapılan incelemede;
Mahkemece uyulan bozma kararı uyarınca inceleme ve işlem yapılarak hüküm kurulmuş; karar, davacı idare ve temlik alan vekillerince temyiz edilmiştir.
Temlik alan vekilinin tüm, davacı idare vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışındaki temyiz itirazları bozma ile kesinleşen yönlere ilişkin olduğundan yerinde değildir. Ancak;
Mahkemece bozma ilamına uyulmuş ise de bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Şöyle ki;
18 Hukuk Dairesinin 16.10.2014 gün ve 2014/14737-18381 sayılı Bozma ilamında; Davacı idare; barajın su tutacağı nedeniyle gerekli tedbirlerin alınması hususunda ihtarda bulunulduğunu belirterek makine ve elektrik ekipmanlarının davalı tarafça sökülüp görütürüldüğünü, davalı taraf ise 19.01.2010 tarihinde ... Kaymakamlığı'nın ocağın boşaltılması talimatını verdiğini, davalı ... Madencilik İnşaat ve Sanayi Ticaret Limited Şirketinin borçları nedeniyle Kaymakamlık tarafından verilen sürenin son gününe dek üretim yapılmaya çalışıldığını, suyun gelmesi nedeniyle mecburen ocağın terk edildiğini, makine ve ekipmanların su altında kaldığını iddia etmiş olmakla öncelikle taraflardan iddialarıyla ilgili delilleri toplanarak maden ocağına ilişkin makine ve elektrik ekipmanların su altında kalmadan davalı tarafça sökülerek götürülüp götürülmediğinin tespiti ile malzeme ve ekipmaların sökülüp götürülmüş olması halinde sadece montaj ve nakliye bedeline, aksi halde yani makine ve ekipmanların su altında kaldığı sonucuna ulaşılırsa makine ve ekipmanların değerine hükmetmek gerekirken yazılı olduğu gerekçeyle makine ve elektrik ekipmanların toplam değerinden %25 hurda değeri düşülerek bulunan değerine demontaj ve nakliye bedeli eklenerek bulunan bedele hükmedilmesi doğru görülmemesinden bahisle bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemecede bozma ilamına uyularak bozma ilamı doğrultusunda inceleme yapılarak Yargıtay uygulamaları uyarınca da ispat yükü hayatın olağan akışına aykırı iddia ve savunmada bulunana düşeceğinden ve ileri sürdüğü bir vakıadan lehine haklar çıkaran kimse iddia ettiği olayları ispat etmekle yükümlü olduğundan, bozma ilamı doğrultusunda taraflara delil bildirmeleri için süre verildiği ve taraflarca bu hususta belge ve delili sunmadığı söz konusu baraj inşaatının yapımına uzunca bir süre önce başlanılmış oluşu, bilirkişi raporları dikkate alındığında makine ve ekipmanların demonte olup istenildiği takdirde sökülüp götürülebileceği, davacı kurum tarafından davalı ... madenciliğe bu konuda gerekli uyarı ve telkinlerin yapıldığı, bu haliyle baraj havzasının yavaş yavaş su tutmaya başlaması nedeniyle hayatın olağan akışına uygun olanın bu malzeme ve ekipmanların sökülüp götürülmesi olduğu belirtilmiştir.
Dosyadaki bilgi ve belgeler ile bozma gerekçesi ve mahkemece bozmaya uyulduğu gözetildiğinde dava konusu yerin tamamanın keşif tarihi itibariyle sular altında olduğundan, davalı tarafça malzeme ve ekipmanların sökülüp götürüldüğünün kabulü gerektiği bu durumda da; bozma ilamı doğrultusunda montaj demontaj ve nakliye bedeline hükmedilmesi gerekirken ayrıca makina ve elektrik ekipmanlarının toplam değerinden % 25 hurda değeri düşülmek suretiyle makine ve elektrik ekipmanlarının bedeline hükmedilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Davacı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle H.U.M.K.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, davacı idareden peşin alınan temyiz ve karar düzeltme harçlarının istenildiğinde iadesine ve temlik alandan temlik alandan temyiz ve tarafların temyize başvurma harçlarının Hazineye irad kaydedilmesine, 09/10/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.