5. Hukuk Dairesi 2019/4091 E. , 2019/13628 K.

[İctihat]

5. Hukuk Dairesi 2019/4091 E. , 2019/13628 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ : Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki Kamulaştırma Kanunu 22. maddesine dayanan tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne ilişkin verilen ilk derece mahkemesinin kararına karşı davalı idareler vekilinin istinaf başvurusu üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesinin 6. Hukuk Dairesince istinaf isteminin kabulü ile HMK'nun 353/1-b-3 maddesi uyarınca esas hakkında yeniden karar verilmesine dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı kararının Yargıtay'ca incelenmesi, davacı vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
- K A R A R -
Dava ve birleştirilen dava, Kamulaştırma Kanunu 22. maddesine dayanan tazminat istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, davalı idareler vekillerince yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile HMK'nun 353/1-b-3 maddesi uyarınca yeniden esas hakkında karar verilmesine ilişkin olarak ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince verilen hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyadaki kanıt ve belgelere kararın dayandığı gerekçelere göre; 4650 sayılı Yasa ile Değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 13.09. 2014 tarihinde yürürlüğe giren 6552 sayılı Yasa ile değiştirilen 22. maddesinde “Kamulaştırmanın kesinleşmesinden sonra, taşınmaz malların kamulaştırma amacına veya kamu yararına yönelik herhangi bir ihtiyaca tahsisi lüzumu kalmaması halinde, keyfiyet idarece mal sahibi veya mirasçılarına 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre duyurulur. Bu duyurma üzerine mal sahibi veya mirasçıları kamulaştırma bedelini aldıkları günden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte üç ay içinde ödeyerek taşınmaz malı geri alabilir. İade işleminin kamulaştırmanın ve bedelinin kesinleşmesinden sonra bir yıl içinde gerçekleşmesi halinde kamulaştırma bedelinin faizi alınmaz. Bu madde hükümlerine göre taşınmaz malı geri almayı kabul etmeyen mal sahibi veya mirasçılarının 23. maddeye göre geri alma hakları da düşer. Bu madde hükümleri, kamulaştırmanın kesinleşmesi tarihinden itibaren beş yıl geçmiş olması halinde uygulanmaz.” hükmü yer almakta olup, her ne kadar Anayasa Mahkemesi’nin 14.05.2015 tarih 2014/177E. 2015/49K. sayılı ve 11.06.2015 tarihinde yayınlanan kararı ile 6552 sayılı Yasanın 101. maddesi ile eklenen geçici 9. maddesinde yer alan 22. maddesinin 1, 2, 3. fıkra hükümleri iptal edildiği, böylece 11.09.2014 tarihinden önce açılan ve halen kesinleşmeyen davada Kamulaştırma Kanununun 22/3 maddesi ile getirilen 5 yıllık süre şartının uygulanma imkanı kalmamış ise de istinaf incelemesine konu asıl dava 26/11/2015 tarihinde, birleştirilen dava 02/10/2017 tarihinde açılmıştır.
Bu itibarla; Kamulaştırma Kanununun 22/3. maddesi bu davalar sırasında yürürlükte olup, yukarıda açıklandığı üzere kamulaştırmanın kesinleşmesinden itibaren beş yıllık sürenin geçtiği açıktır. 28.11.1956 tarih ve 15/15 sayılı İ.B.K'nda da değinilen her dava, açıldığı tarihteki fiili ve hukuki duruma göre değerlendirilip hükme bağlanır kuralı nazara alınarak asıl ve birleşen davalar bakımından davanın reddine karar verilmek suretiyle 6100 sayılı HMK'nun 353/1-b-3 maddesi uyarınca yeniden esas hakkında karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
Davacılar vekilinin temyiz itirazları yerinde olmadığından usul ve yasaya uygun olan hükmün HMK'nun 370. maddesi gereğince ONANMASINA, peşin alınan temyiz ve temyize başvurma harçlarının Hazineye irad kaydedilmesine, 04/07/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.