5. Hukuk Dairesi 2020/9383 E. , 2020/10036 K.

[İctihat]

5. Hukuk Dairesi 2020/9383 E. , 2020/10036 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki davada ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
- K A R A R -
... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince, asıl davadan önce açılan ... Asliye 2. Hukuk Mahkemesi 2018/151 D.İş Esas 2018/151 D.İş Karar 10/10/2018 tarihli değişik iş kararı ile; 228.800,00 TL bedelin tamamı karşılığında nakdi teminat yatırması veya teminat mektubu getirmesi halinde ihtiyati tedbir talebinin kabulüne, kararın ... Nöbetçi İcra Dairesi tarafından infazına, patateslerin başkalarına satış devir ve temlikinin önlenmesi için tedbir talep edene teslimine istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildiği, ihtiyati tedbir kararından sonra davacılar tarafından açılan ... Asliye Hukuk Mahkemesi 2018/811 Esas sayılı asıl dava sırasında davalı şirket tarafından ihtiyati tedbir kararına itiraz hakkında verilen 26/06/2019 tarihli ara karar hakkında davalı tarafça istinaf kanun yoluna başvurulduğu, daha önce ihtiyati tedbir talebinin değerlendirildiği, verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulduğu, istinaf kanun yolu incelemesinin ... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesince yapıldığı ve istinaf talebinin HMK 353/1.b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verildiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesince ise, istinaf isteminde bulunulan karar ... Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 26.06.2019 tarihli ara kararı olup bu kararla ilgili olarak ... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesince her hangi bir karar verilmediği, ilk derece mahkemesinin bağlı olduğu Bölge Adliye Mahkemesi’nin değişmesi halinde faaliyete geçmesinden önce verilmiş ihtiyati tedbir veya ihtiyati haciz kararını istinaf incelemesine konu edilmiş ve Bölge Adliye Mahkemesince esastan karara bağlanmış olması halinde aynı uyuşmazlığa ilişkin olarak yasal süresi içerisinde tedbir kararının infazı için açılan davada yeni talep niteliğinde olan ihtiyati tedbir veya ihtiyati hacze ilişkin olarak verilecek kararların istinaf incelemesi artık yeni talebe ilişkin kararın verildiği tarihte ilk derece mahkemesinin bağlı olduğu Bölge Adliye Mahkemesi’nin istinaf incelemesine tabi olacağı gerekçesi ile yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK'nın 22. maddesi uyarınca 'Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur.'
HMK'nın 'Kanun Yolları' başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde 'istinaf” kanun yolu düzenlenmiş ve 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında 'İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir' hükmünü içermektedir.
HMK'nin 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK'nın 341/1. maddesinde 'ilk derece mahkemelerinden verilen ... ihtiyati tedbir ... taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir' hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. Maddesi ile 5235 Sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri hakkında Kanuna ek 1.maddenin 1.fıkrasında:'Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinin 25.madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmi Gazete'de belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili Bölge Adliye Mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.
Dosya kapsamından davacılar vekilinin dava dilekçesi ile müvekkilinin ıslahçı hakkına sahip olduğu patates üretimi konusunda davalı şirket ile anlaştıklarını, sözleşmeye göre belirtilen nitelikteki patatesin üretiminin yapılarak yalnızca müvekkiline satışının yapılacağının kararlaştırıldığını, ancak ıslahçı hakkına sahip olduğu ürünlerin satışının başkasına yapılacağı bilgisini aldıklarını ve hazırlıkları tespit ettiklerini, bu hususta ... Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2018/21 D. İş sayılı dosyasında delil tespiti yaptıklarını beyanla sözleşmeye konu patateslerin müvekkiline teslimine veya yediemine tevdiine, satışının devrinin önlenmesi şeklinde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep edildiği, ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 10.10.2018
tarih, 2018/151 Esas, 2018/151 Karar (D. İş) sayılı kararı ile istemin kabulüne karar verildiği, ilk derece mahkemesinin tedbir talebinin kabulü kararına karşı aleyhine tedbir talep edilen davalı vekili tarafından istinaf isteminde bulunulması üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesinin 17.07.2019 tarih, 2019/1088 Esas, 2019/1255 Karar sayılı kararı ile istinaf isteminin esastan reddine karar verildiği, bu defa davacılar vekilinin ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin vermiş olduğu tedbir kararının yerine getirilmesi için öngörülen yasal süre içerisinde ... Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2018/811 Esas sayılı dosyasında davalı aleyhine esasa yönelik olarak dava açtığı ve tedbirin devamını talep ettiği, mahkemece tedbir kararının devamına karar verilmesi üzerine davalı vekili tedbir kararına itiraz ettiği ve kaldırılmasını talep ettiği, ... Asliye Hukuk Mahkemesince 26.06.2019 tarihli ara kararı ile istemin reddine karar verildiği, karara karşı davalı vekilince istinaf isteminde bulunulduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda her ne kadar karar tarihi itibariyle yetkili Bölge Adliye Mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemezse de, aynı uyuşmazlığa ilişkin olarak yasal süresi içerisinde tedbir kararının infazı için açılan davada yeni talep niteliğinde olan ihtiyati tedbir veya ihtiyati hacze ilişkin olarak verilecek kararların istinaf incelemesi artık yeni talebe ilişkin kararın verildiği tarihte ilk derece mahkemesinin bağlı olduğu Bölge Adliye Mahkemesi’nin istinaf incelemesine tabi olacağından, uyuşmazlığın ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 16/11/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.