5. Hukuk Dairesi 2019/7309 E. , 2020/1175 K.

[İctihat]

5. Hukuk Dairesi 2019/7309 E. , 2020/1175 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki kamulaştırılarak üzerinde irtifak hakkı tesis edilen taşınmazdaki enerji nakil hattının sökülmesi üzerine taşınmazın tapu kaydındaki irtifak hakkının terkini karşılığında idarece takdir edilen ve ödenen bedelin fazla olduğunun tespiti ile fazla ödenen kısmın tahsili davasının kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca BOZULMASI hakkında Daireden çıkan kararı kapsayan 12/03/2019 gün ve 2018/2649 Esas - 2019/4310 Karar sayılı ilama karşı davacı vekilince verilen dilekçe ile karar düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Kamulaştırılarak üzerinde irtifak hakkı tesis edilen taşınmazdaki enerji nakil hattının sökülmesi üzerine taşınmazın tapu kaydındaki irtifak hakkının terkini karşılığında idarece takdir edilen ve ödenen bedelin fazla olduğunun tespiti ile fazla ödenen kısmın tahsili isteminin kabulüne dair verilen hüküm taraf vekillerinin temyizi üzerine bozulmuş, bu karara karşı davacı vekili tarafından karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.
Davacı vekilinin sair karar düzeltme istekleri HUMK'nun 440.maddesinde yazılı nedenlerden hiçbirine uymadığından yerinde değildir. Ancak;
Dosyada bulunan bilgi ve belgelere göre dava konusu taşınmaz üzerindeki enerji nakil hattının 13.03.2008 tarihli ... Yönetim Kurulu kararı gereği iptal(demonte) edildiği, davacının taşınmazı 08/02/2013 tarihinde satın aldığı, ...'ın 06/03/2013 tarihli yazısı ile ''demonte edilen enerji nakil hattının 05/03/2013 tarihinde güncel değerinin 103.278,00 TL belirlendiği, bu bedelin ödenmesi halinde enerji nakil hattının terkininin sağlanacağının'' davacıya bildirildiği, bunun üzerine bildirilen bedel 07/03/2013 tarihinde davacı tarafça idarenin hesabına ödenerek tapu kaydında ... lehine olan irtifak hakkının terkin edildiği gözetildiğinde değerlendirme tarihinin 07/03/2013 olarak kabulünün gerektiği ve davacı tarafça dava tarihine kadar davalı idare temerrüde düşürülmediğinden hükmolunacak bedele dava tarihinden itibaren faiz yürütülmesi gerektiği bu kez yapılan incelemeden anlaşılmakla;
Davacı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 12/03/2019 gün ve 2018/2649 Esas - 2019/4310 Karar sayılı bozma kararının kaldırılmasına karar verildikten sonra işin esasının incelenmesinde,
Dava, kamulaştırılarak üzerinde irtifak hakkı tesis edilen taşınmazdaki enerji nakil hattının sökülmesi üzerine taşınmazın tapu kaydındaki irtifak hakkı terkini karşılığında idarece takdir edilen ve davacı tarafından bedelin fazla olduğunun tespiti ile fazla ödenen kısmın tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyada bulunan bilgi ve belgelere göre dava konusu taşınmazın geldisi olan ve tamamı 5000 m² yüzölçümlü 1132 parselin 1276 m²'lik kısmı için TEK lehine Ambarlı ... 154 KV enerji nakil hattı sebebiyle kamulaştırma kararı alındığı ve tapuya irtifak hakkının tescil edildiği, ifrazlar sonucu dava konusu taşınmazın 2021 ada 4 parsel olarak 261 m² yüzölçümü ile 15.05.1989 tarihinde tapuya tescil edildiği, söz konusu irtifakın 261 m²'lik bölümünün dava konusu taşınmazda kaldığı, 13.03.2008 tarihli ... Yönetim Kurulu kararı gereği enerji nakil hattının iptal(demonte) edildiği, davacının taşınmazı 08/02/2013 tarihinde satın aldığı, ...'ın 06/03/2013 tarihli yazısı ile ''demonte edilen enerji nakil hattının 05/03/2013 tarihinde güncel değerinin 103.278,00 TL bellirlendiği, bu bedelin ödenmesi halinde enerji nakil hattının terkininin sağlanacağının'' davacıya bildirildiği, bunun üzerine bildirilen bedelin 07/03/2013 tarihinde davacı tarafça idarenin hesabına ödenerek tapu kaydında ... lehine olan irtifak hakkının terkin edildiği anlaşılmıştır.
Dava konusu uyuşmazlık Kamulaştırma Kanununun 22.maddesi uyarınca tarafların anlaşmasıyla vazgeçme ve devir değil dava konusu taşınmazdan geçen enerji nakil hattının deplase edilmesi nedeniyle söz konusu irtifak hakkının bedeli karşılığı terkini, yani Borçlar Hukuku anlamında bir icap ve kabul ilişkisi temeline dayanmakta olup irtifak hakkı bedelinin; Kamulaştırma Kanununun değer biçmeye ilişkin 11.maddesinin hükümleri kıyasen uygulanarak belirlenmesi gerektiği tartışmasızdır.
Bu durumda mahkemece yapılması gereken; değerlendirme tarihinin davacı tarafça bedelin idareye ödendiği 07/03/2013 tarihi olduğunun kabulü ile öncelikle arsa niteliğindeki dava konusu taşınmazın emsal incelemesi yapılarak değeri belirlendikten sonra dava konusu taşınmazın tamamının yüzölçümü, geometrik durumu ve enerji nakil hattının taşınmazdan geçiş güzergahı dikkate alınıp söz konusu enerji nakil hakkı nedeniyle taşınmazın tamamında meydana gelecek olan değer düşüklüğü oranı belirlenip taşınmazın tamamının değeri ile bu oranın çarpılması sonucu irtifak tesisi nedeniyle taşınmazda meydana gelen değer kaybının hesaplanmasıdır. Bu sonuca göre de davalı idarece belirlenen ve davacı tarafından ödenen 103.278,00 TL bedel ile mahkemece belirlenen bedel arasında bir fark olup olmadığının tespitidir.
Mahkemece bu yönteme uyulmadan hesap yapan rapor doğrultusunda karar verilmesi,
2-Kabule göre de;
Davalı idare dava tarihine kadar temerrüde düşürülmediğinden hükmedilecek bedelin tamamına dava tarihinden itibaren yasal faize hükmedilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Taraf vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle H.U.M.K.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, davacıdan peşin alınan karar düzeltme harcının istenildiğinde iadesine, taraflardan peşin alınan temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harçlarının Hazineye irad kaydedilmesine, 23/01/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.