5. Hukuk Dairesi 2020/9323 E. , 2020/10281 K.

[İctihat]

5. Hukuk Dairesi 2020/9323 E. , 2020/10281 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki davada ... Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, İİK.nın 277 ve devamı maddeleri uyarınca açılan tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesince; davanın 20/12/2018 tarihinde ... Asliye 3. Hukuk Mahkemesinin 2018/461 Esas sayılı dosyasıyla açıldığı, mahkemenin 28/10/2019 gün, 2018/461 Esas sayılı ara karar tarihinden önce 02/09/2019 tarihinde ... Bölge Adliye Mahkemesinin faaliyetine başladığı ,ihtiyati tedbirin kaldırılmasına ilişkin ara karar ... Bölge Adliye Mahkemesinin göreve başlama tarihinden sonra verilmiş olmakla 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanunun 25. maddesi ile 6087 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kurulu Kanununun 4. maddesi gereğince dosyada istinaf incelemesi yapma yetkisi ... Bölge Adliye Mahkemesi ilgili dairesine ait olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesince ise ... 3.Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 25/02/2019 tarihinde verilen davalılar ... vekili ve ... Boru Profil San. Tic. Ltd. Şti.'nin ihtiyati tedbir ve ihtiyati haczin kaldırılmasına ilişkin taleplerinin ayrı ayrı reddine ilişkin ara kararına karşı davalılardan ... Boru Profil San. Tic. Ltd. Şti. tarafından istinaf kanun yoluna başvurulduğu, ... Bölge Adliye Mahkemesi 26.Hukuk Dairesinin 24/04/2019 tarih 2019/874 esas ve 2019/765 karar sayılı kararı ilamı ile davalı ... Boru Profil San. Tic. Ltd.Şti. vekilinin ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına yönelik istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK'nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan reddine, davalı ... Boru Profil San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin ihtiyati tedbir kararına yönelik istinaf başvurularının 6100 sayılı HMK.nın 353/1-b-2 maddesi uyarınca kabulü ile ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 20.12.2018 tarihli tensip ara kararının 5. Bendinin, 21.12.2018 tarihli ara kararının ve 25.02.2019 tarih ve 2018/461 Esas sayılı ara kararının kaldırılmasına, dava konusu ... ... Köyü ... ada ... parsel üzerindeki ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına karar verildiği, ikinci ara karar tarihi itibari ile ... Bölge Adliye Mahkemesi faaliyete geçmiş ise de; ... Bölge Adliye Mahkemesinin faaliyete geçmiş olduğu 02/09/2019 tarihinden önce ... Bölge Adliye Mahkemesi 26. Hukuk Dairesi tarafından ihtiyati tedbire ilişkin karar verildiği, 5235 Sayılı Yasasının Ek-1 maddesi gereğince ... Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesinin davaya bakmakla yetkili ve görevli olduğu, ... Bölge Adliye Mahkemesi 26. Hukuk Dairesinin daha önce vermiş olduğu kararların esasa ilişkin olmamasının ... Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesinin eldeki istinaf incelemesini yapmasına engel olmadığı, kaldı ki; ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi ile ... 6.Hukuk Dairesi arasında benzer bir yetki uyuşmazlığında Yargıtay 20.Hukuk Dairesi'nin 02/07/2020 tarih 2020/1938 esas ve 2020/2357 karar sayılı ilamı ile;uyuşmazlığın ... Bölge Adliye Mahkemesi 4.Hukuk Dairesince görüşülüp sonuçlandırılması gerektiğine karar verildiği, eldeki dosyada ... Bölge Adliye Mahkemesi 3.Hukuk Dairesi'nin istinafa konu 25/10/2019 tarihli ara kararı inceleme görev ve yetkisinde olduğu, dolayısıyla dairenin 5235 Sayılı Yasanın Ek-1 maddesine göre istinaf incelemesinde yetkisiz olduğu kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK'nın 22. maddesi uyarınca 'Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur.'
HMK'nın 'Kanun Yolları' başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde 'istinaf” kanun yolu düzenlenmiş ve 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında 'İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir' hükmünü içermektedir.
HMK'nın 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK'nın 341/1. maddesinde 'ilk derece mahkemelerinden verilen ... ihtiyati tedbir ... taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir' hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanuna ek 1. maddenin 1. fıkrasında: 'Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinin 25. madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmî Gazetede belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.
Dosya kapsamında ... 3.Asliye Hukuk Mahkemesince 21/12/2018 tarihli ara kararı ile davacı vekilinin dava konusu ... İli ... İlçesi 1. ... Mah. ... ada ... parsel, ile ... İli, ... İlçesi, ... Mah. ... Ada ... Parsel sayılı taşınmazın 3. Kişilere devrinin önlenmesi için ihtiyaten haciz ve ihtiyati tedbir konulması talebinin kabulüne karar verilmiş , davalılar ... vekili ve ... Boru Profil San. Tic. Ltd. Şti. vekillerinin ayrı ayrı verdikleri cevap dilekçesi ile ihtiyati tedbirin kaldırılmasını talep etmişler, mahkemece 25/02/2019 tarihli celsede davalılar vekilinin ihtiyati tedbirin ve ihtiyati hacizin kaldırılması talebinin reddine karar verildiği anlaşılmıştır. Davalılar ... vekili ve ... Boru Profil San. Tic. Ltd. Şti.'nin ihtiyati tedbir ve ihtiyati haczin kaldırılmasına ilişkin taleplerinin ayrı ayrı reddine karar verilen 20.12.2018, 21.12.2018 ve 25.02.2019 tarihli ara karar yönünden davalı ... Boru Profil San. Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından istinaf talebinde bulunulmuş, ... Bölge Adliye Mahkemesi 26.Hukuk Dairesi 17/04/2019 tarihli 2019/874 esas, 2019/765 karar sayılı ilamı ile davalı ... Boru Profil San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin ihtiyati haciz kararına yönelik istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK.nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan reddine, davalı ... Boru Profil San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin ihtiyati tedbir kararına yönelik istinaf başvurularının 6100 sayılı HMK.nın 353/1-b-2 maddesi uyarınca kabulü ile ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 20.12.2018 tarihli tensip ara kararının 5. Bendinin, 21.12.2018 tarihli ara kararının ve 25.02.2019 tarih ve 2018/461 Esas sayılı ara kararının kaldırılmasına, dava konusu ... ... Köyü ... ada ... parsel üzerindeki ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda, uyuşmazlığın ... Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; ... Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 23/11/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.