6. Hukuk Dairesi 2015/7961 E. , 2016/574 K.

[İctihat]

6. Hukuk Dairesi 2015/7961 E. , 2016/574 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Alacak

Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı alacak davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, kiracı tarafından yapılan restarasyon bedelinin tazmini istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulü ile 619.500 TL bedelin davalıdan tazminine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili ile ... arasında kira sözleşmesi imzalandığını ' ... parsel sayılı' tarihi eser nitelikteki mecurun kiralandığını taşınmazın kiralandığında yıkık, dökük, kullanılamaz, ahşap ve tamire muhtaç vaziyette olduğunu, kullanılmaya müsait olmadığı gibi tarihi eser niteliğinde olan ve yetkili kurullarca koruma altına alınmış eserin kaderine terkedildğini, yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kaldığını müvekkilinin dört yıl boyunca mecurdan hiç yararlanmadan, proje oluşturulması onaylattırılması, projelere göre bakım tamir ve tadilat işleri ile uğraştığını, harcadığı mesai ve para nedeniyle darboğaza düştüğünü, kira borcunu ödeyemez hale geldiğini, davalı vakıfların müvekkilini temerrüde düşürdüğünü tahliye davasını açtığını, .... İcra Hukuk Mahkemesinin 2009/1101 esas 2010/1571 karar sayılı kararı ile ve .... İcra Müdürlüğünün 2009/14047 esas sayılı dosyası ile 12/10/2011 tarihinde tahliye edilerek mecurun müvekkilimden geri aldığını, müvekkilim firmanın kiralanana 1.500.000,00 TL harcama yaptığını, yapılan harcamaların .... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2011/428 DİŞ dosyası ile tespit edildiğini, yapılan restorasyon ve imalat bedelinin 1.029.073,92 TL olduğunu tespit edildiğini beyanla fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak davalının sebepsiz zenginleşmesi nedeniyle şimdilik 10.000,00 TL'nin davalıdan tahsilini istemiştir. Davalı vekili sözleşme ve protokol uyarınca davacının restorasyon bedelini talep edemeyeceğini belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece 14.01.2005 tarihli protokolün 9. maddesi ve TBK 321 uyarınca davacının yaptığı harcamaları talep edemeyeceği, 818 sayılı BK' nun 62. maddesi uyarınca bunları talep edebileceği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Taraflar arasında 01.04.2004 başlangıç tarihli ve 31.12.2004 bitiş tarihli kira sözleşmesinin varlığı hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşmede taşınmazın ahşap ve tamire muhtaç ev olduğu, lokanta olarak kiralandığı yazılmıştır. Kira sözleşmesi genel şartlar 21. maddesinde ' idareden yazılı izin alarak kiracının yapacağı her türlü inşaat ve ilaveler vakfa bağışlanmış sayılır ve sökülemez. Bu inşaat ve ilaveler taşınmazın serbestçe yeniden kiraya verilmesine engel olabilecekse, kiracı bunları eski hale getirmekle yükümlüdür' düzenlemesi bulunmaktadır. Taraflar arasında imzalanan 14.01.2005 tarihli protokolün incelenmesinden konusunun davaya konu taşınmazda restorasyon yapılması olduğu, harcamaların karşılanması başlıklı 9. maddesinde 'onarım işi veya iş için gerekli olan nakit, mal ve hizmet şeklindeki tüm harcamalar kiracıya aittir. Fiyatların, nakliye ve işçilik ücretlerinin artması gibi nedenlerle idareden herhangi bir bedel talep edilmeyecektir' şeklinde düzenleme olduğu anlaşılmaktadır.
Kural olarak kiracı tarafından kiralanana yapılan faydalı ve zorunlu imalat bedellerinin vekâletsiz işgörme ( BK m. 414) ve sebepsiz zenginleşme (BK m. 61 vd.) hükümlerine göre kiraya verenden istenmesi mümkündür.Yerleşik uygulama, kiracının kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu masrafların yapıldığı tarih itibariyle 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 527. maddesi ( mülga 818 Sayılı Borçlar Kanunu'nun, 414. maddesi ) kapsamında vekâletsiz iş görme hükümlerine göre davalı kiraya verenden isteme hakkı olduğu yönündedir. Kural olarak bu gibi zorunlu ve faydalı masrafların kira sözleşmesinin başlangıcında yapılmış olduğu kabul edilmektedir. Bu nedenle davacı kiracı kiralananda kalan ve kiraya veren tarafından benimsenen imalat için sebepsiz zenginleşilen oranda bedelin tazmini talep edilebilir. Ancak taraflar arasında imzalanan sözleşmenin genel şartlar 21. maddesi ve ek protokolün 9. maddesi uyarınca davacı kiracının taşınmaza yapmış olduğu imalat bedellerini talep edemeyeceğinin anlaşılmasına göre davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 28.01.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.