6. Hukuk Dairesi 2015/5864 E. , 2016/477 K.

[İctihat]

6. Hukuk Dairesi 2015/5864 E. , 2016/477 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Kira bedelinin tespiti

Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davalı-karşı davacı tarafından süresi içinde duruşmalı olarak temyiz edilmiş ancak davanın niteliği itibari ile duruşmaya tabi olmadığından duruşma isteğinin reddine karar verildikten sonra, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Asıl dava, kira bedelinin tespiti, birleşen dava ise kira bedelinin tenzili istemine ilişkindir. Mahkemece, asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen davanın reddine karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince ayrı ayrı temyiz edilmiştir.
Asıl davada davacı, taşınmazı 21.12.2012 tarihinde iktisap ettiğini, 01.04.2008 tarihli 9 yıl süreli kira sözleşmesinin 4.4 maddesinde 5. yıl kira bedelinin yeniden görüşülerek tespit edileceğinin hüküm altına alındığını ancak taraflarca bir anlaşmaya varılamadığını beyanla son dönem aylık 15.707,95 USD olan kira bedelinin 01.04.2013 tarihinden itibaren aylık brüt 16.875 USD olarak tespitine karar verilmesini; Birleşen davada ise davacı kiracı ... mevcut kira bedelinin rayicin çok üzerinde olduğu, sözleşme bedelinin USD üzerinden ödeniyor olması ve ekonomik nedenlerden ötürü son zamanlarda dövizde meydana gelen şiddetli artışın rayiç bedel ile kira bedeli arasındaki farkı daha da büyüttüğünü beyanla kira bedelinin 01.04.2012 tarihinden geçerli olmak üzere indirilerek aylık 20.000 TL olarak tespitine karar verilmesini talep etmiştir.Mahkemece, asıl davanın kısmen kabulü ile aylık kira bedelinin 01.04.2013 tarihinden itibaren brüt 15.250 USD (28.726,59 TL) olarak tespitine; birleşen davanın ise reddine karar verilmiştir.
1-Birleşen dava yönünden yapılan incelemede; Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı kiracı vekilinin birleşen davanın reddine ilişkin temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davalı kiraya verenin temyiz itirazlarına gelince;Mahkemece davanın esasa ilişkin nedenlerle reddine karar verilmiş olup, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 9.maddesi uyarınca dava değeri olan talep edilen bir yıllık kira farkı üzerinden kendisini vekil ile temsil ettiren davalı yararına nispi vekalet ücreti takdir edilmesi gerekirken yasal dayanaktan yoksun olarak maktu vekalet ücreti takdiri isabetsiz olmuştur.
3-Asıl dava yönünden yapılan incelemede; Dosya kapsamına, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerekçelere, davacının tüm, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
Davalı vekilinin vekalet ücretine ve yargılama giderlerine ilişkim temyizine gelince; Davada dayanılan ve hükme esas alınan 01.04.2008 başlangıç tarihli ve 9 yıl süreli yazılı kira sözleşmesi hususunda taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşmede aylık kira bedelinin 14.735 USD+KDV olduğu, artış oranının 01.04.2010 tarihinden itibaren %3 olacağı ve 4.4 maddesinde de 5. yıl kira bedelinin yeniden görüşülerek tespit edileceği kararlaştırılmıştır.Mahkemece bilirkişi heyetinden aldırılan kök raporda tespiti istenilen 01.04.2013 dönemi için TUİK Üretici Fiyat Endeksinin 12 aylık ortalamalarına göre değişim (artış) oranı olan 3,74 üzerinden davalı kiracının 01.04.2013 döneminden önceki dönemde ödemiş olduğu 15.707 USD aylık kira parasına yapılan artış sonucu kira bedelinin 29.589,25 TL olarak hesap edildiği; Kiralananın 01.04.2013 tarihi itibariyle belirtilen özellikleri ve konumu dikkate alınarak, emsal kira parası rayiçlerine göre, aynı şartlarla boş olarak kiraya verilmesi halinde ise aylık brüt 30.000 TL kira parası getirebileceği bildirilmiştir.Davalının tespite konu dönemden önce ödenen kiranın 15.200 USD olduğu yönündeki itirazı açısından düzenlenen ek raporda ise 01.04.2013 tarihi itibariyle endekse göre artış sonucu oluşan kira bedelinin aylık brüt 28.726,59 TL olduğu belirtilmiştir.Mahkemece, kira bedelinin hak ve nesafet kuralları çerçevesinde aylık 15.250 USD (28.726,59 TL) olarak tespitine karar verilmiştir.
Mahkemece asıl davanın kısmen kabulüne karar verildiğine göre reddedilen miktar üzerinden kendisini vekille temsil ettiren davalı yararına vekalet ücreti takdir edilmesi ve yargılama giderlerinin de kabul ve reddedilen kısım oranlanarak taraflara yükletilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
Hüküm bu nedenlerle bozulmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacının birleşen dava yönünden temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalının birleşen dava yönünden temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca birleşen davada verilen hükmün BOZULMASINA, (3) nolu bentte açılanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca asıl davada verilen hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre asıl davada ileri sürülen sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 27/01/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.