9. Hukuk Dairesi 2018/4199 E. , 2018/22666 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2018/4199 E. , 2018/22666 K.


'İçtihat Metni'



MAHKEMESİ : ...BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 30. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : İŞE İADE

DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin red kararına karşı davacı avukatı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
...Bölge Adliye Mahkemesi 30. Hukuk Dairesi davacı avukatının istinaf başvurusunu esastan reddetmiştir.
...Bölge Adliye Mahkemesi 30. Hukuk Dairesi'nin kararı süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının 01/10/2013-09/11/2015 tarihleri arasında depo işçisi olarak çalıştığını, en son aylık brüt ücretinin 2.993,29 TL olduğunu, çalıştığı süre içerisinde iş sözleşmesinin geçerli veya haklı nedenle feshedilmesine yönelik bir davranışı olmadığını, davacının iş sözleşmesinin Beyoğlu 36. Noterliğinin 09/11/2015 tarih ve 35171 yevmiye numaralı ihtarnamesi ile 4857/17-18. maddelerine göre feshedildiğini, müvekkilinin ihtarnameyi 11/11/2015 tarihinde tebellüğ ettiğini, davacının savunmasının alınmadığını, feshin son çare olma ilkesine aykırı davranıldığını ileri sürerek feshin geçersizliğine, davacının işe iadesine ve yasal sonuçlarına karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının 01/10/2013-21/12/2015 tarihleri arasında müvekkil şirketin istinye Beymen Mağazasında operasyon elemanı olarak çalıştığını, davalı şirketin mağazalarda iş süreçlerini daha verimli yürütebilmesi ve gelişen ihtiyaçları nedeniyle operasyon elemanı pozisyonunun kapatılması, bu pozisyonların teklif edilmesi yolunda işletmesel karar alındığını, davacıya yeni görev yeri teklif edildiğini, davacının yeni görev değişikliği teklif yazısını tebliğ etmekten imtina ettiğini, görev değişikliğini kabul etmediğini savunarak davanın reddini istemiştir.
C) İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk derece Mahkemesince, davacının, 01/10/2013 tarihinden 21/12/2015 tarihine kadar davalı işyerinde 'operasyon elemanı' olarak çalıştığı, 28/10/2015 tarihli işletmesel karar sonucunda davacıya 'satış operasyon sorumlusu' görevinin teklif edildiği, davacının görev değişikliğini kabul etmemesi üzerine 09/11/2015 tarihli fesih bildirimi ile iş akdinin feshedildiği, itibar edilen bilirkişi raporu uyarınca davacıya teklif edilen satış operasyon sorumlusu pozisyonun önceki görevine göre aleyhe değişiklikler içermediği, işletmesel kararın eşitlik, keyfi davranmama ve tutarlılık ilkelerine uygun şekilde uygulandığı, davacıya teklif edilebilecek eş değer başka pozisyon bulunmadığı, bu durumda feshin son çare olduğu ve geçerli nedene dayandığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
D) İstinaf başvurusu :
İlk derece mahkemesinin kararına karşı, davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. Yerel Mahkeme istinaf başvurusunun süresinde yapılmadığı gerekçesiyle 11.08.2017 tarih ve 2016/473 E., 2017/46 K. sayılı ek karar ile başvuru talebinin reddine karar vermiştir. Bu ek karara karşı davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
E) Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonunda, gerekçeli kararın davacı vekiline 10/04/2017 tarihinde ''Daimi sekreteri ...'e tebliğ yapıldı'' meşruhatı ile tebliğ edildiği posta memurunca ...'ün davacı vekilinin komşusu olduğu ve ona sorulduğunda muhatap davacı vekilinin nerede olduğuna dair beyanda bulunduğuna ve adresinde bulunmadığının tesbiti üzerine, adresinde bulunamaması sebebiyle tebligatın muhtara bırakıldığı ve muhatabın kapısına haber kağıdının bırakılmak suretiyle Tebligat kanunu 21.md ne göre tebligat yapıldığının tebliğ mazbatasında belirtilmemesi karşısında ...'ün davacı vekilinin komşusu olduğuna ve aynı binada emlakçı olduğuna dair beyanın ve sunulan vergi levhasına itibar edilemeyeceğinden davacı vekilinin yasa süre geçtikten sonra 19/04/2017 tarihinde e-imzalı olarak gerekçeli istinaf dilekçesini sunduğu, istinaf kanun yoluna müracaat süresinin kanun ile 8 gün olarak belirlenmesi karşısında bu süre kesin olduğundan bu sürenin hakim kararı ile uzatılması mümkün olmayacağından davacı lehine usulü kazanılmış hakkın doğduğundan da söz edilemeyeceği davacı tarafın ilk derece mahkemesinin 25/01/2017 tarihli davanın reddine ilişkin asıl karara karşı süresi içinde istinaf kanun yoluna müracaat etmemesi sebebiyle davacı tarıfın istinaf isteminin reddine ilişkin 11/08/2017 tarihli ilk derece mahkemesi ek kararının usul ve yasaya uygun bulunduğunun anlaşılması karşısında bu yöne ilişkin davacı istinaf başvurusunun yerinde olmadığı, dosya kapsamından kamu düzenine aykırılık teşkil edecek hukuka aykırı bir yön bulunmadığı gerekçesiyle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 353/1-b-1 maddesi gereğince davacı tarafın ilk derece mahkemesinin ek kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
F) Temyiz başvurusu :
Bölge Adliye Mahkemesi’nin kararına karşı davacı vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
E) Gerekçe:
Tebligat, bilgilendirme yanında belgelendirme özelliği de bulunan bir usul işlemi olduğundan tebligat ile ilgili olarak 7201 sayılı Tebligat Kanunu ve buna bağlı olarak çıkarılan yönetmelik hükümleri tamamen şeklidir. Kanun ve yönetmeliğin amacı tebligatın muhatabına en kısa zamanda ulaşması, konusu ile ilgili olan kişilerin bilgilendirilmesi ve bu hususların belgeye bağlanmasıdır. Gerek tebliğ işlemi ve gerekse tebliğ tarihi ancak yasa ve tüzükte emredilen şekillerle tevsik ve dolayısıyla ispat olunabilir.
Tebligat Kanunu ile Yönetmeliğinde öngörülen şekilde işlem yapılmış olmadıkça tebliğ memuru tarafından yapılan yazılı beyan onun mücerret sözünden ibaret kalır ve dolayısıyla belgelendirilmiş sayılmaz.
Şu hale göre; yazılı tebligat, bir davaya ilişkin işlemleri o davayla ilgili kişilere bildirmek için, mahkemelerce Kanuna uygun biçimde yapılan bir belgelendirme işlemidir. Dolayısıyla, kanun ve yönetmelik hükümlerinin en ufak ayrıntılarına kadar uygulanması zorunludur. Kanunun ve Yönetmeliğin belirlediği şekilde yapılmamış ve belgelendirilmemiş olan tebligatların geçerli olmayacağı Yargıtay içtihatlarında açıkça vurgulanmıştır.
7201 sayılı Tebligat Kanunu'nun 17 nci maddesi; 'Belli bir yerde devamlı olarak meslek veya sanatını icra edenler, o yerde bulunmadıkları takdirde tebliğ aynı yerdeki daimi memur veya müstahdemlerinden birine, meslek veya sanatını evinde icra edenlerin memur ve müstahdemlerinden biri bulunmadığı takdirde aynı konutta oturan kişilere veya hizmetçilerinden birine yapılır.'

Aynı Kanun'un 20 nci maddesi; '13, 14, 16, 17 ve 18 inci maddelerde yazılı şahıslar, kendisine tebliğ yapılacak kimsenin muvakkaten başka yere gittiğini belirtirlerse; keyfiyet ve beyanda bulunanın adı ve soyadı tebliğ mazbatasına yazılarak altı beyan yapan tarafından imzalanır ve tebliğ memuru tebliğ evrakını bu kişilere verir. Bu kişiler tebliğ evrakını kabule mecburdurlar. Kendisine tebliğ yapılacak kimsenin muvakkaten başka bir yere gittiğini belirten kimse, beyanını imzadan imtina ederse, tebliğ eden bu beyanı şerh ve imza eder. Bu durumda ve tebliğ evrakının kabulden çekinme halinde tebligat, 21 inci maddeye göre yapılır. (Değişik son cümle: 19/3/2003-4829/4 md.) Bu maddeye göre yapılacak tebligatlarda tebliğ, tebliğ evrakının 13, 14, 16, 17 ve 18 inci maddelerde yazılı kişilere verildiği tarihte veya ihbarname kapıya yapıştırılmışsa bu tarihten itibaren onbeş gün sonra yapılmış sayılır.'
7201 sayılı Kanun'un 21 inci maddesinin birinci fıkrası ise ; 'Kendisine tebligat yapılacak kimse veya yukarıdaki maddeler mucibince tebligat yapılabilecek kimselerden hiçbiri gösterilen adreste bulunmaz veya tebellüğden imtina ederse, tebliğ memuru tebliğ olunacak evrakı, o yerin muhtar veya ihtiyar heyeti azasından birine veyahut zabıta amir veya memurlarına imza mukabilinde teslim eder ve tesellüm edenin adresini ihtiva eden ihbarnameyi gösterilen adresteki binanın kapısına yapıştırmakla beraber, adreste bulunmama halinde tebliğ olunacak şahsa keyfiyetin haber verilmesini de mümkün oldukça en yakın komşularından birine, varsa yönetici veya kapıcıya da bildirilir. İhbarnamenin kapıya yapıştırıldığı tarih, tebliğ tarihi sayılır.'
Adreste tebligatın, gerçek veya tüzel kişinin bilinen en son adresinde yapılması gerekir. Burada kastedilen kişinin oturduğu veya çalıştığı yerdir. Asıl olan tebligatın, tebligat evrakında belirtilen adreste muhatabın kendisine yapılmasıdır.
Muhatap tebliğ yapılacak adreste oturmakla birlikte, tebliğ yapıldığı sırada kendisi veya adına tebliği alacak herhangi bir kişinin bulunmaması durumunda, adreste bulunmama nedeninin komşu, yönetici, kapıcı, muhtar, ihtiyar heyeti, meclis üyesi, zabıta veya memurlardan öğrenilmesi ve tebliğ tutanağına yazılması, beyanına başvurulan kişiye tutanağın imzalatılması, imzadan çekinilmesi halinde tebliğ mazbatasında bunun belirtilmesi ve tebliğ evrakını dağıtan memurun imzalaması gerekir.
Muhatabın adreste bulunmaması halinde, bu durumun geçici veya sürekli olmasına göre tebligat 7201 sayılı Yasanın 20 nci veya 21 inci maddesine göre yapılacaktır. 21 inci maddesine göre yapılan tebligatta, (2) nolu ihbarnamenin kapıya yapıştırıldığı tarih tebliğ tarihi sayılırken, 20 nci maddeye göre yapılan tebliğde ise, ihbarnamenin kapıya yapıştırıldığı tarihten itibaren onbeş gün sonra tebliğ yapılmış sayılacaktır.
6099 sayılı Yasa ile Tebligat Kanununun 21 inci maddesinde yapılan değişiklik gereğince, gösterilen adres muhatabın adres kayıt sistemindeki adresi olup, kendisi o adreste hiç oturmamış veya sürekli olarak ayrılmış olsa dahi, tebliğ memuru tebliğ olunacak evrakı, o yerin muhtar veya ihtiyar heyeti azasından birine veyahut zabıta amir veya memurlarına imza karşılığında teslim edecek ve tesellüm edenin adresini ihtiva eden ihbarnameyi gösterilen adresteki binanın kapısına yapıştıracaktır. Bu durumda ihbarnamenin kapıya yapıştırıldığı tarih tebliğ tarihi sayılacaktır.
7201 sayılı Kanun'un 32 nci maddesine göre; 'Tebliğ usulüne aykırı olarak yapılmış olsa bile, muhatabi tebliğe muttali olmuş ise muteber sayılır.
Muhatabın beyan ettiği tarih, tebliğ tarihi addolunur.'
Dosya içeriğine göre, gerekçeli kararın tebligat zarfında 10.04.2017 tarihi ile 'Daimi Sekreter' olarak belirtilen '...' isimli şahsa tebliğ edildiği, davacı vekili tarafından sunulan vergi levhasından bu şahsın '...mah....cad. Zeminkat 11/3 ...' adresinde bulunduğu ve gayrimenkul acentesi olarak iş yapan komşusu olduğu, daimi çalışanı olmadığı, 7201 sayılı Kanuna uygun prosedürün izlenmemiş olduğu, davacının istinaf harcını 18/04/2017 tarihinde yatırdığı ve istinaf dilekçesini 19/04/2017 tarihinde verdiği anlaşılmıştır.
Davacı vekiline yapılan tebligat 7201 sayılı Kanuna aykırı yapılmış olup, usulsüzdür. Davacı vekili istinaf dilekçesinde gerekçeli karar evrakına UYAP üzerinden muttali olduğunu belirttiğinden 7201 sayılı Kanun'un 32 nci maddesine göre beyanının esas alınarak istinaf dilekçesinin kabul edilmesi gerekirken, Bölge Adliye Mahkemesince yazılı gerekçe ile ilk derece mahkemesinin davacı vekilinin yasal süresi içinde istinaf dilekçesini sunmadığı gerekçesiyle istinaf


yoluna başvuru talebinin reddine ilişkin 11.08.2017 tarih ve 2016/473 E., 2017/46 K. sayılı Ek Kararı usul ve yasaya uygun bulunarak, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince yapılacak iş ilk derece mahkemesinin ek kararını kaldırarak esasa yönelik istinaf incelemesini yapmaktır.
G) Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten dolayı 6100 sayılı HMK'nın 373. maddesi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılarak BOZULMASINA, dosyanın davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan incelenmesi için Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 10.12.2018 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.