9. Hukuk Dairesi 2018/8913 E. , 2018/19424 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2018/8913 E. , 2018/19424 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : İŞE İADE

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin 14/04/2012 tarihinden itibaren asıl işveren davalı ... ... Dağıtım A.Ş.'nin ... İşletme Müdürlüğü işyerinde çeşitli alt işverenlerin bünyesinde çalıştığını, iş akdinin belirsiz süreli olduğunu, en son alt işveren .... ve İnş. San. Ltd. Şti. bünyesinde çalışmakta iken hiçbir haklı gerekçe gösterilmeden iş akdine son verildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine ve müvekkilinin işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... A.Ş vekili, arıza bakım ve onarım işlerinin bütünüyle ihale yoluyla yüklenici firmaya devredildiğini, davacının müvekkili şirketin kadrolu personeli olmadığını, bu sebeple davacının hak ve alacaklarına ilişkin bilgi ve belgelerin mevcut olmadığını, davacının tazminat taleplerini müvekkili şirkete yöneltmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Diğer davalı ...-.... ve İnş. San. Ltd. Şti., usulüne uygun tebligata rağmen cevap dilekçesi sunmamıştır.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davacıya yapılmış bir fesih bildirimi bulunmadığı, davacının savunmasının alınmadığı, davalı ... ... Dağıtım A.Ş.'nin yürüttüğü işin kapsamı ve davacının ... biçimi göz önünde bulundurularak davalılar arasındaki iş ilişkisinin işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işler dışında asıl işin bölünerek alt işverenlere verilmesine göre muvazaalı olduğu, davacının çalışmalarının baştan beri ... ... Dağıtım A.Ş. işyerinde geçtiği ve davacının baştan beri ... işçisi sayılması gerektiği gerekçesiyle feshin geçersizliğine ve davacının asıl işveren ... ... Dağıtım A.Ş.'ne iadesine, maddi sorumluluk açısından ise davalıların müştereken ve müteselsilen sorumluluğuna karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalılar vekilleri temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu'nun 2/6 maddesinde, “Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.” hükmüne yer verilmiştir.
Feshin geçersizliği ve işe iade davasının alt ve asıl işveren ilişkisinde, her iki işverene birlikte açılması ve muvazaa bulunmaması halinde ise davacı işçi alt işveren işçisi olup, iş sözleşmesi alt işveren tarafından feshedildiğinden, feshin geçersizliği ve işe iade yükümlülüğü alt işverenindir. Asıl işverenin iş ilişkisinde sözleşmenin taraf sıfat bulunmadığından, asıl işverenin işe iade yönünde bir yükümlülüğünden söz edilemez. Asıl işverenin işe iade kararı sonrası işçinin işe başlamak için başvurması ve alt işverenin işe almamasından kaynaklanan işe başlatmama tazminatı ile dört aya kadar boşta geçen süre ücretinden yukarıda belirtilen hüküm nedeni ile alt işverenle birlikte sorumluluğu vardır.(Ek. 2. Dairemizin 09.06.2008 gün ve 2007/40942 Esas, 2008/14420 Karar sayılı ilamı).
Dosya içeriğine göre, davacının iş akdinin yazılı bildirim olmaksızın feshedilmesi nedeniyle feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmesi isabetlidir. Ancak dava dilekçesinde ve yargılama aşamasında davalılar arasındaki hukuki ilişkinin muvazaalı olduğuna ilişkin bir davacı iddiası bulunmadığı, bu yolda delil olmadığı gibi aynı davalılara karşı açılmış olan emsal işe iade davalarında davalılar arasındaki hukuki ilişkinin muvazaalı olmadığı yönündeki Yerel Mahkeme kararları Dairemizce onanmıştır. Bu nedenlerle davalılar arasındaki hukuki ilişkinin muvazaalı olduğunun kabulüyle davacının alt işveren...Şirketi yerine ... ... Dağıtım A.Ş işyerine işe iadesine karar verilmesi isabetsiz olup, kararın bozulması gerekmiştir.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1- Mahkeme kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2- Davalı alt işveren ... ... ve İnşaat San. Ltd. Şti. tarafından gerçekleştirilen feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının adı geçen işverenin işyerine İŞE İADESİNE,
3- Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı alt işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminatın her iki davalının müştereken ve müteselsilen sorumlu olması kaydı ile miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 4 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4- Davacı işçinin işe iadesi için davalı alt işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5- Alınması gereken 35,90 TL. karar-ilam harcından davacının yatırdığı 29,20 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 6,70 TL. karar-ilam harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazine'ye irat kaydına,
6- Davacı tarafından yapılan toplam 604,3 TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
7- Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre belirlenen 2.180,00 TL. ücreti vekaletin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
8- Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak 25/10/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.