9. Hukuk Dairesi 2017/25426 E. , 2018/19221 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2017/25426 E. , 2018/19221 K.


'İçtihat Metni'


MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 10. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : İŞE İADE İSTEMLİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 6. İŞ MAHKEMESİ

DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve sendikal tazminata hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin kabul kararına karşı taraflar vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi;
A)Davalı avukatının istinaf başvurusunun kabulü ile davanın reddine,
B)Davacı avukatının istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi'nin kararı süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A)Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının 05/10/2004 tarihinden itibaren davalı kurumda çalıştığını, iş sözleşmesinin 04/12/2015 tarihinde tebliğ edilen fesih bildirimi ile, ... nedeniyle almış olduğu rapor gün sayısının aynı Kanun'un 17. maddesinde belirtilen ihbar süresini 6 hafta aştığından bahisle 14/12/2015 günü mesai bitimi itibariyle feshedildiğini, feshin kanuna, Toplu İş Sözleşmesine ve insan haklarına aykırı olduğunu, 25/06/2014 tarihli yazı ile davacının ... İlçesi Büyükşehir Belediyesi Hizmet Biriminde görevlendirildiğini, 30/03/2014 tarihinde yapılan yerel seçim sonrasında yönetim kademesinin değişmesine bağlı olarak davalı tarafından kendilerine yakın görmedikleri işçilere yönelik olumsuz, dışlayıcı uygulamalar yapıldığını ve kendilerinin uygun gördüğü sendikal örgütlenmeyi gerçekleştirme politikası izlendiğini, feshin sendikal nedenle yapıldığını, yeni yönetimin kendisine yakın hissetmediği işçilerin görev alanlarını değiştirmesi, farklı ilçelere görevlendirmesi ve istifaya zorlaması sonucu ciddi oranda sendika değişiklikleri gerçekleştiğini, bu durumun seçim sonrası Hak-İş'e bağlı ... Sendikası'na giriş kayıtlarıyla ve tanık anlatımlarıyla anlaşılacağını, davacının görevlendirildiği tarihte ... İlçesi Hizmet Birimi'nin oluşturulmamış olduğunu, davacının görevlendirilmesinden 4 ay sonra 08/10/2014 tarih ve 484 sayılı kararı ile kurulmasına karar verildiğini, 26/06/2015 tarihinden sonra ... İlinden ... ilçesine olan servis uygulamasının kaldırıldığını, ilçelerde görevlendirilen işçilerin insanlık dışı koşullarda tutularak istifaya zorlandığını, yeni görev yerinde davacıya hiçbir iş verilmediğini, masa ve sandalye dışında hiçbir donanımı olmayan bir odada kendisi gibi sürgün edilen arkadaşları ile birlikte oturmasının ve mesaisini tamamlamasının istendiğini, ... Valiliği İnsan Hakları Kurulu Komisyon raporu ile davalı kurumun sistematik olarak çalışanlarının insan haklarını ihlal ettiğinin tespit edildiğini, davacının ... sorunlarından dolayı 10 kez farklı tarihlerde rapor almak durumunda kaldığını, en son aldığı raporun 30/06/2015-28/08/2015 tarihleri arasında olduğunu, raporun bitiş tarihinden 4 ay sonra yukarıda anılan gerekçeyle iş sözleşmesinin feshinin haklı ve geçerli kabul edilemeyeceğini iddia ederek feshin geçersizliğinin tespiti ile davacının işe iadesine, 12 aylık ücreti tutarında sendikal tazminat ile boşta geçen sürelere ilişkin 4 aylık ücretin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B)Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının iş sözleşmesinin, ihbar önelini aşan süreyle rapor kullanması nedeniyle feshedildiğini, davacının almış olduğu raporların farklı kurumlardan, farklı tanı ve teşhislerle verildiğini, bu raporların muvazaalı olup, işe gelmemek için davacının beyanları üzerine hazırlandığını, işe gelmeyen davacının Belediyenin iş akışını aksattığını, eksik hizmet verilmesine neden olduğunu, davacının kıdem tazminatının ve yıllık izin ücreti alacağının ödendiğini, davacının sendika üyeliği nedeniyle baskı gördüğü yönündeki iddiasının kabul edilemez olduğunu, belediyede tüm personelin özgürce sendikal haklardan yararlandığını ve sendikal faaliyetlerde bulunduğunu, işçilerin kanundan kaynaklanan haklarının kısıtlanmasının söz konusu olmadığını, davacının somut veriye dayanmayan, gerçeğe aykırı beyanlarını kabul etmediklerini, yerleşik Yargıtay içtihatlarına göre de, davacının sendikal fesih iddiasını ispat yükümlülüğünde olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
C)İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, davacının 02/11/2004 tarihinden itibaren üyesi olduğu ... Sendikası ile davalı ... Belediyesi arasında yapılan Toplu İş Sözleşmesinin 'İş Akdinin Devam Ettiği Haller' yan başlıklı 59.maddesinde '5510 sayılı Yasa gereğince ...'nın göstereceği yerlerden verilmiş raporlarla belgelendirilmiş hastalık nedeniyle, işe 18 aya kadar gelmeme süreleri'nin düzenlenmiş olduğu, bu durumda toplu iş sözleşmesi ile 4857 sayılı Kanun'un 25/I maddesinde haklı fesih nedeni olarak belirtilen 'hastalığa bağlı devamsızlığın ihbar süresini 6 hafta aşması' durumunun toplu iş sözleşmesi ile işçi lehine genişletildiğinin, yani işçinin '18 ay'a kadar hastalık raporu alması halinde iş sözleşmesinin anılan kanun maddesine göre bildirimsiz feshi yoluna gidilmeyeceğinin kabulünün gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne ve feshin geçersizliğine, iş akdinin sendikal nedenle feshedildiği yönündeki iddianın davacı tarafından ispatlanamaması nedeniyle sendikal tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
D-İstinaf başvurusu :
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, taraflar vekilleri ayrı ayrı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
E--İstinaf Sebepleri:
Davalı vekili istinaf başvurusunda; feshin geçerli nedene dayandığını savunmuştur.
Davacı vekili istinaf başvurusunda; iş akdinin sendikal nedenlerle feshedildiğini iddia ederek sendikal tazminata hükmedilmesi gerektiğini savunmuştur.
F-Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesince, davacı tarafından üstüste alınan uzun süreli ... raporları nedeniyle iş akdinin devamı davalı ... yönünden sürdürülemez hale gelmiştir. Davalı ... tarafından davacıya kıdem tazminatı ödemesi yapılmıştır. Davalı tarafından yapılan fesih haklı değil ve fakat geçerli nedene dayanmaktadır. Davacının tabi olduğu ... hükümlerindeki genel yönetim ve disiplin kurulu kararı ile fesih prosedürü haklı nedenle fesihlerde söz konusudur. Dava konusu olayda geçerli nedenle fesih söz konusu olduğu için bu prosedür uygulanmaz gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf talebinin esastan reddine, davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan kabulü ile ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
G-Temyiz başvurusu :
Bölge Adliye Mahkemesi’nin kararına karşı davacı vekili tarafından süresinde, istinaf sebepleri doğrultusunda temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
H-Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davalı işveren İş Kanunu'nun 25/1. maddesine dayalı fesih gerçekleştirmiş olup bu fesih bakımından fesih tarihinde yürürlükte bulunan ...'in 59. maddesine göre rapor süresi 18 ay ve daha fazlası olmalıdır. Oysa ki feshe esas teşkil eden son rapor 60 gün süreli olup ...'in değinilen maddesi hükmü karşısında işverenin haklı fesih hakkı doğmadan gerçekleştirdiği anlaşılmakla haklı ve geçerli nedene dayanmayan fesih nedeniyle davanın kabulüne karar vermek gerekirken eksik inceleme ile davanın reddine karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi’nin temyiz edilen kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ve Dairemizce 4857 sayılı İş Kanunu’nun 20/3. maddesi uyarınca aşağıdaki gibi karar vermek gerekmiştir.
Hüküm: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Bölge Adliye Mahkemesi’nin temyiz edilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi ve fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 5 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5.Alınması gereken 31,40 TL harçtan, peşin alınan 27,70 TL'nin mahsubu ile, bakiye 3,70 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
6.Davacı tarafından yapılan harca ilişkin 59,50 TL, dosya gideri 0,75 TL, davetiye gideri 102,00 TL, posta ücreti 23,10 TL ve tanıklık ücreti 50,00 TL olmak üzere toplam 235,35 TL'den ibaret yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 2.180 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Dava dosyasının İlk Derece Mahkemesi'ne, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine,
Kesin olarak 24/10/2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.