9. Hukuk Dairesi 2017/7942 E. , 2018/11727 K.


Kilitli
Kullanıcı avatarı
İctihat
Mesajlar: 681327
Kayıt: 30 Mar 2021, 02:46

9. Hukuk Dairesi 2017/7942 E. , 2018/11727 K.


'İçtihat Metni'


MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı T.C. ... tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI

A) Davacı isteminin özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin T.C. ... ... Bölge Başkanlığı'nın ihale yolu ile ... 15. Piyade Tugay Komutanlığı'nın yemek işini üstlenen Hazır yemek Şirketleri Nezdinde 15/09/2007 tarihinden itibaren sürekli ve kesintisiz olarak levazımcı bulaşıkçı garson olarak çalıştığını, müvekkilinin hafta da bir gün izin kullandığını, hafta da 60 ayda 240 saat mesai yaptığını, müvekkilinin haftanın 3 günü de 11:00-21:00 saatleri arasında çalıştığını, haftanın 3 günü ise 05:00-15:00 saatleri arasında çalıştığını, 15/06/2013 tarihinde ... Şirketinin ihale süresinin sona erdiğini, müvekkilinin asgari ücret maaş aldığını, müvekkilinin davalı işyerinde halen çalışmaya devam ettiğini, bir kısım işçilik alacaklarının ödenmediğini ileri sürerek yıllık izin ücreti, fazla mesai ücreti, ulusal bayram genel tatil ücreti alacaklarını istemiştir.
B)Davalı cevabının özeti:
Davalı Bakanlık vekili, zamanaşımının gerçekleştiğini, davacının davalı işyerinde çalışması davam ederken kullanmadığını iddia ettiği yıllık ve diğer izinlere ücret talep etmesinin hukuki olmadığını, davacının serviş kalkış saatlerinin 05:00-14:00, 11:00-20:00 olduğunu, bu çalışma saatleri içinde 30 dakika dinlenme sürelerinin olduğunu, personelin haftada 45 ayda ise 180 saat mesai yaptığını personelin haftalık izinlerini kullandıklarını maaş bordrolarında gösterildiğini, fazla mesai yaptırılmadığını husumet nedeni ile davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, iddia ve taleplerin yersiz olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
C)Yerel Mahkeme kararının özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, dava dilekçesi ile davanın HMK'nın 107. maddesine göre belirsiz alacak davası olarak açıldığı, belirsiz alacak davası öncelikle bir tür eda davası olduğu, Yargıtay'ın bu güne kadar ki uygulamalarına göre zamanaşımı kesilmesi, dava dilekçesinde talep edilen miktarla sınırlıdır ve dava edilmeyen kısım için zamanaşımı kesilmeyeceği, ne var ki, bu kuralı HMK m.107 ile hukukumuza yeni giren belirsiz alacak davası bakımından uygulayabilmek mümkün olmadığı, aksinin kabulü, belirsiz alacak davasının kanun koyucu tarafından usul kanununda düzenlenmesine rağmen (daha başlangıçtan) reddi anlamına geldiği, belirsiz alacak davasında, kısmî alacak davasından farklı olarak, dava sırasında belirli hale gelen alacağın davaya sokulmasına izin verildiğinden, geçici talep sonucu ile açılan belirsiz alacak davasında, ileride belirli hale gelecek olan alacağın tamamı için zamanaşımı kesilmesi sonucu ortaya çıktığı, asgari miktar belirtilerek açılan belirsiz alacak davasında mahkemece yapılan araştırma esnasında alacağın miktarının veya değerinin tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olduğu anda davacı, iddianın genişletilmesi yasağına (m.141, 319) tâbi olmaksızın davanın başında belirtmiş olduğu talebini arttırabileceği, yapılan bu arttırım zamanaşımına tabi olmadığı, fazla mesai alacağı bakımından; işyerinde fazla çalışma yapıldığının ispatı işçiye, ücret ödenmesinin ispatı ise işverene ait olduğu, davacının dinlettiği tanıklarla fazla çalışma yapıldığını ispat ettiği, davalı işveren ise bu çalışmalarının karşılığının ödendiğini ispat edemediği, bu durumda fazla mesai varlığı kabul edilerek hesaplama yapılmış hesaplanan miktardan %30 hakkaniyet indirimi yapılmış ve zaman aşımı itirazları da dikkate alınarak sonuç olarak 2.146,10 TL, fazla mesai alacağı olduğu, bayram ve genel tatil alacağı bakımından; dinlenen tanık beyanlarına göre davacının milli bayramların çalışmış olduğu sabit olduğundan davalının da milli bayramlarda çalışılmadığını ya da çalışıldı ise ücretlerinin ödendiğine dair bir delil ortaya koyamadığı anlaşılmakla davacının toplamda hesaplanan miktardan hesaplamanın tanık beyanına dayanması nedeniyle Yargıtay uygulamaları dikkate alınarak %30 hakkaniyet indirimi yapıldığı ve zamanaşımı itirazlar da dikkate alınarak sonuç olarak 782,24.-TL bayram ve genel tatil alacağının olduğu, yıllık izin alacağı bakımından; yıllık izin alacağının iş akdinin feshine bağlı bir alacak olduğu, muaccel hale gelmesi için iş akdinin fesih edilmesi gerektiği, davacının ise aynı asıl işveren ve değişen alt işverenler yanında zincirleme iş akdi doğrultusunda çalışmaya devam ettiği ve iş akdinin devam etmesi nedeniyle yıllık izin alacağının bulunmadığı gerekçesi ile yıllık izin ücreti haricindeki taleplerin kabulüne karar verilmiştir.
D)Temyiz:
Karar süresi içinde davalı Bakanlık vekili tarafından temyiz edilmiştir.
E)Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalı Bakanlık vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Çalışma olgusunu işçi ispatlamalıdır.
Somut uyuşmazlıkta, davacının kabul edilen hizmet süresi içinde hizmet dökümünde işten çıkış ve işe giriş tarihleri arasında hiç bir yerde çalışması görünmeyen bazı boşluklar ve çıkış-giriş işlemi olmaksızın değişik kodlarla eksik prim gün bildirimleri bulunmaktadır. Dairemiz tarafından evvelce incelenen benzer mahiyetteki dosyaların birlikte incelenmesinde, tanık beyanlarında 'Ücretsiz izin çok veriliyordu….İşçiler ücretsiz izin vermeleri ve çalışma şartlarının zorluğu nedeniyle işten ayrılıyordu', 'Her yıl çıkış ve başlayış işlemimiz oluyordu. Bu çıkış ve başlayış işlemlerinin olduğu dönemde 15 günlük bir boşluğumuz oluyordu bu tarihlerde çalışmıyorduk ama herhangi bir ücrette ödenmiyordu.' yönünde bazı beyanlar bulunduğu görülmektedir.
Davacının kabul edilen hizmet süresi içinde hizmet dökümünde işten çıkış ve işe giriş tarihleri arasında hiç bir yerde çalışması görünmeyen boşluklar ve çıkış-giriş işlemi olmaksızın değişik kodlarla eksik prim gün bildirimleri davacı asil duruşmaya bizzat celbedilerek bizzat davacı asilden ve ayrıca taraf vekillerinden sorularak, gerekir ise ...'ndan, alt işverenlerden ve davalı Bakanlık'tan hizmet alım sözleşmeleri, davacının eksik prim günü bildirimlerine ilişkin belgeler, ücretsiz izin belgeleri, puantajlar ve sair durumu aydınlatabileceği düşünülen belgeler celbedilerek , belirtilen bu boşluk dönemleri ile eksik prim günlerinin davacının hizmet süresine dahil edilip edilmeyeceği değerlendirilerek talebe konu alacak kalemleri bakımından sonuca gidilmelidir.
Diğer yandan, davacının 15/06/2013 tarihine kadar bir süre çalıştığı işyerlerinin davalı Bakanlık nezdinde gerçekleşen çalışma olduğu dosyadaki bazı bordrolardan anlaşılmakta ise de hükme esas hizmet dönemi içinde hizmet döküm cetvelinde görünen işyerlerinin tamamının davalı ile ilgisini gösteren belgeler dosyada bulunmamaktadır.
Hükme esas hizmet süresi kapsamında hizmet dökümünde görünüp de davalı Bakanlık ile ilgisi saptanamayan işyerleri tespit edilerek bu işyerleri bizzat davacı asil duruşmaya celbedilerek davacı asilden, ayrıca taraf vekillerinden bu işyerindeki çalışmasının tarih aralığı da belirtilerek bu işyerindeki çalışması sorularak, ...'ndan, davalı Bakanlık'tan, kimliği dosyadan belirsiz bu işyerlerinden, gerekirse Ticaret Sicili Müdürlüklerinden, sair alt işverenlerden bu işyerine ilişkin belgeler, hizmet alım sözleşmeleri, bu işyerine dair ... belgeleri ve durumu aydınlatacağı düşünülen belgeler celbedilerek, bu işyerinin davalılar ile ilgisi tespit edilip davacının kabul edilen hizmet süresine bu işyerinde geçen çalışma döneminin eklenip eklenmeyeceği değerlendirilmelidir.
3-Ulusal bayram genel tatil ücreti bakımından, Dairemiz tarafından, Dairemizin 2017/5503 Esas sayısı ile incelenen ... İş Mahkemesi'nin 2014/343 Esas sayılı dosyasının davacısı, evvelce birlikte incelenen Dairemizin 2017/5505 Esas sayılı dosyasında (... İş Mahkemesi 2014/344 Esas) 'Bayramlarda iki gün çalışıp iki gün izin yapardık.' yönündeki beyanı ve yine evvelce incelenen benzer dosya tanıklarından davacı tanığı Z.B.'nin Dairemizin 2017/5688 Esas (... İş Mahkemesi 2014/142 Esas) sayılı dosyasındaki 'Resmi bayramlarda ve resmi tatillerde çalışıyorduk arkadaşlar aramızda anlaşarak bayramın 2 günü sabah 05:00 de başlayıp 21:00 kadar 2 vardiya çalışıp iki gün izin kullandığımız oluyordu, hafta da bir gün iznimiz oluyordu ... resmi tatillerin ise tamamında çalışıyorduk' şeklinde beyanı karşısında dini bayramlarda 2 gün izin yapıldığının kabulü ile hesaplama yapılması gerekmektedir.
4-Mahkeme hükmünde uygulanan faiz bakımından, dava dilekçesi kısmi eda külli tespit talepli belirsiz alacak davası şeklinde hazırlanmıştır. Bu nedenle, zamanaşımı alacak miktarlarının tamamı için dava tarihinde kesilmiş ise de faiz açısından, kıdem tazminatı hariç diğer talepler bakımından, dava dilekçesi ile talep edilen miktarlara dava tarihinden, ıslah dilekçesi ile talep edilen miktarlara ıslah tarihinden itibaren faiz yürütülmesi gerekmektedir.
F) SONUÇ:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 24/05/2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
Kilitli
  • Benzer Konular
    Cevaplar
    Görüntüleme
    Son mesaj

“2018 Yılı Kararları” sayfasına dön