9. Hukuk Dairesi 2015/16737 E. , 2018/9317 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2015/16737 E. , 2018/9317 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalı şirkete ait işyerlerinde aralıksız olarak çalıştığını, iş akdinin haksız ve sebepsiz olarak feshedildiğini, müvekkilinin aylık gelirinin maaş + pirim şeklinde olduğunu, insan kaynakları prosedürünün 3.3 md. Uyarınca çalışma süresinin haftalık 40 saat olarak belirlendiğini, 4857 sayılı yasanın 41/3 maddesi uyarınca fazla sürelerle çalışma, fazla mesai, pirim alacakları miktarının belirlenmesini, fazla sürelerle çalışma, fazla mesai ücreti, prim alacağının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, önce şirketin ... Bölgesinde Distribütör satışlarından sorumlu satış danışmanı olarak görev yaptığını, daha sonra görev yeri değişiklik bildiriminin işçiye imza karşılığı tebliğ edildiğini, davacının görev yeri değişikliğini kanunu 22. maddesi gereği feshedildiğini ve tüm yasal haklarının kendisine ödendiğini, müvekkili şirkette prim usulü ile çalışmadığnı, çalışanlarına o ayki satış tutarlarına göre belirli bir oranda hesabına pirime hak kazandıklarını, prime hak kazanılan ayın prim ödemesinin bir sonraki ay işçinin hesabına prim açıklamsı ile yatırıldığını savunarak müvekkili şirkette fazla çalışma yapılmadığını, satış temsilcilerinin sahada çalıştıklarından mesai saatlerini kendilerinin belirlediklerini belirterek açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti ve Yargılama Süreci:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davalının ibraz ettiği özlük dosyasından 30/11/2012 tarihli ibranamede davacı tarafından el yazısı ile Ekim 2011 ayı primi, brüt 1341 TL, Eylül 2011 ayı primi brüt 1011 TL haklarım saklı kalmak kaydıyla şeklinde şerh düşüldüğü, fakat, prim ödemelerinin kendisine verilen satış hedefleri gerçekleştirildiğinde ödendiği, hesaplamanın hangi kriterlere göre yapılacağına dair bir bilgi veya belge bulunmadığı anlaşılamadığından bu talep rededildiğini, davalının ibraz ettiği maaş bordoları ve banka hesap dökümleri incelendiğinde davacıya çalıştığı süre boyunca devamlı olarak özellikle talep ettiği primlerinde ödendiğini, prim usulü çalışılan işyerlerinde fazla mesai alacakları karşılanıyorsa bir fazla mesai alacağı olduğundan bahsedilemez. Dava konusu olayda da bilirkişinin hesapladığı fazla mesai alacaklarının ödendiği anlaşılan pirimler karşılamakta olduğundan taleplerin reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Somut uyuşmazlıkta satış danışmanı olarak çalışan ve ücret dışında yapılan satışta prim alan, işçiye ödenen prim alacağının yaptığı fazla mesai ücreti ile fazla sürelerle çalışma ücretinden mahsup edilip edilmeyeceği noktası tartışma konusudur.
Prim, çalışanı özendirici ve ödüllendirici bir ücret ödemesi olup işverence işçiye garanti edilmiş bir temel ücretin üzerine belirli bir usule bağlı olarak ödenen ek bir ücrettir. İşverenin istek ve değerlendirmesine bağlı olabileceği gibi, sözleşme gereği olarak da verilebilir. Genel olarak pazarlamacılık sureti ile satışlarda çalışanların ücret yanında satış bedelinden belirli oranda prim(komisyon) aldıkları bilinen bir olgudur. Fazla mesai ise kural olarak 4857 sayılı İş Kanunu’na göre, kanunda yazılı şartlar çerçevesinde, haftalık 45 saati aşan çalışmalardır. İşçi fazla mesai yapsın yapmasın prim ödemesi var ise bu ek ücrete hak kazanır. Ayrıca davacının fazla sürelerle çalışması ile fazla mesai yapması halinde ödenen primin fazla mesai ücreti ile fazla sürelerle çalışmasını karşıladığı gerekçesi isabetli değildir. Ancak bu şekilde çalışan işçi fazla mesai yaptıkça buna bağlı olarak prime de fazladan hak kazanacağından, bir anlamda yüzde usulü çalıştığının kabulü gerekecektir. Bu durumda ise davacının fazla mesai ücretinin sadece % 50 zamlı kısmı ile fazla sürelerle çalışma ücretinin % 25'inin hesaplanarak hüküm altına alınması gerekir. Bu nedenle prim ödemelerinin fazla mesai ücreti ile fazla sürelerle çalışması ücretini karşıladığı gerekçesi ile davanın reddi şeklinde verilen hüküm hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
2-Davalı cevap dilekçesi ile süresinde zamanaşımı def'inde bulunmamış olmasına rağmen Mahkemece zamanaşını def'inin dikkate alınarak hesap yapılması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 25.04.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.