9. Hukuk Dairesi 2015/14954 E. , 2018/8472 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2015/14954 E. , 2018/8472 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

DAVA : Davacı, kıdem tazminatı ile fazla mesai ücreti, asgari geçim indirimi ve genel tatil ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin 25/05/2009-30/04/2012 tarihleri arasında kurye olarak aylık net 770,00 TL ücretle çalıştığını, sipariş başına 30 kuruş prim aldığını, fazla mesai yapılmasına rağmen ücretinin ödenmediğini, bir kısım işçilik alacaklarının ödenmeden iş akdinin haksız olarak feshedildiğini ileri sürerek, kıdem tazminatı, fazla mesai ücreti, asgari geçim indirimi, genel tatil ücreti alacağını talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, müvekkilinin ... işletmesi olduğunu, davacının pizzaları motosiklet ile dağıtım yaptığını, davacının motosiklet kullanım kurallarına uymadığını, kurallara uyulacağı yönünde kendisinden taahütname alındığını, motorla izinsiz olarak eve gittiğini, işe geç kaldığını bu nedenle iş akdinin haklı olarak feshedildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti ve Yargılama Süreci:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının şahsi işyeri sicil dosyasınından, davacıdan savunma alındığı, 09/04/2012 tarihinde işe geç kalma ile ilgili olarak davacının verdiği savunma içeriğinden, kaza yapmış olması nedeniyle işe 15 dakika geç kaldığını belirttiği, 24/02/2012 tarihli motorun arkasına ... bindirmesi ile ilgili olarak, ...nun kendisini yol üstünde durdurduğunu ve motora bindiğini, 18/01/2012 tarihinde amirinin izni olmaksızın işyerine ait motorla eve gitmesine ise, kendi aracının kaza yapması, işyerinden gece 12.30 da çıkması nedeniyle motoru aldığını belirttiğinin görüldüğü, davacı savunmaları, davalı iddiaları, tanık beyanları hep birlikte değerlendirildiğinde, işten ayrılış bildirgesinden işten ayrılış kodunun 04 olarak yer aldığı, savunma ile SGK ya bildirilen fesih nedenlerinin çelişkili olduğu, işverence beyan edilen ilk fesih nedeninin bağlayıcı olduğu, sonradan değiştirilemeyeceği, uyarma ile düzeltilebilecek davranışların haklı fesih doğuracak ağırlıkta olmadığı gerekçesiyle kıdem tazminatı talebinin kabulüne, asgari geçim indirimi alacağının ödendiği gerekçesiyle reddine, hesaplanan fazla çalışma ve genel tatil alacaklarından hakkaniyet gereği % 30 oranında indirim yapılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalı vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacı işçinin fazla çalışma yapıp yapmadığı ve fazla çalışma ücretlerinin hesabı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir. İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda, ihtirazi kayıt ileri sürülmemiş olması, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının yazılı delille ispatlanması gerektiği sonucunu doğurmaktadır. Dairemizin kararlılık kazanmış uygulamasına göre fazla mesai alacağı, ihtirazi kayıtsız fazla mesai ücreti ödenen aylar için hesaplanamaz.
Somut uyuşmazlıkta, fazla mesai süresinin tanık beyanları esas alınarak belirlendiği, imzalı ücret bordrolarında ise bazı aylar için fazla mesai tahakkuku bulunduğu, bazı bordroların ekinde davacının mesai ödemesini teslim aldım şeklinde beyanını içeren belgeler olduğu anlaşılmıştır. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda ve mahkeme kararında bu konuda bir değerlendirme yapılmamıştır.
Mahkemece, imzalı ücret bordrolarındaki fazla mesai tahakkuklarının ve ekindeki davacıdan alınmış belgelerin incelenerek, gerektiğinde davacının beyanı alınarak değerlendirilmesi ve yukarıdaki ilkeler doğrultusunda davacının fazla mesai ücreti alacağının hesaplanmalıdır.
3-Dava belirsiz alacağın bir türü olan kısmi eda külli tespit davası olarak açılmış olup, bu dava türünde faiz başlangıcı yönünden Dairemiz uygulaması kısmi dava esaslarıyla aynıdır. Bu itibarla kıdem tazminatı dışındaki alacaklar bakımından dava dilekçesi ile istenen kısma dava, ıslah (talep arttırımı) ile artırılan miktarlar bakımından ise ıslah (talep arttırımı) tarihinden itibaren faize hükmedilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.

F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenlerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 12/04/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.