9. Hukuk Dairesi 2016/27272 E. , 2018/7296 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2016/27272 E. , 2018/7296 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

DAVA : Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar avukatları tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalı ....’de üretilen ekmekleri bayilere dağıtma işinde şoför olarak çalıştığını, aylık net ücretinin 1.297,20 TL olduğunu, müvekkilinin sabah 04.30 da işyerine geldiğini ve saat 17.00 ye kadar sürekli dağıtım işinde olduğunu, çalışma sırasında yemek ve çay molası verilmediğini, müvekkilinin yemeğini araç üzerinde dağıtım yaptığı sırada yediğini, haftada 6 gün bu şekilde çalıştığını, fazla çalışma ücretlerinin ödenmesi amacıyla davalı işverenlere ... 40. Noterliğinin 08.10.2014 tarih ve 26080 nolu İhtarnamesiyle ihtar gönderdiğini, ihtarnamenin 10.10.2014 tarihinde tebliğ edildiğini ancak herhangi bir ödeme yapılmadığını, üstelik davalılardan ....’nin işten çıkarma tehdidi içeren cevap gönderdiğini iddia ederek, fazla mesai ücreti alacağının tahsilini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı .... vekili, davacının vardiyalı olarak çalıştığını, diğer davalı ... Turizm Seyahat İnş. Tic. A.Ş. ile aralarında akdedilen sözleşme ile müvekkil şirketlerince üretilen ekmeklerin dağıtım işinin günde 3 vardiya şekline gerçekleştirileceği ve işin bu şekilde yürütüleceğinin sabit olduğunu, T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığınca 15.07.2014 ve 16.07.2014 tarihlerinde yapılan denetim sonucunda düzenlenen raporda; idari personel olarak çalışanların haftanın 6 günü 09.00-17.00 arası yarım saat ara dinlenmesi vererek çalıştığı, gece döneminde çalışan şoför ve muavinlerin haftanın 6 günü 22.00-06.00 arası yarım saat ara dinlenme vererek çalıştığı, gündüz döneminde çalışan şoför ve muavinlerin ortalama 05.00-17.00 arası çalıştıkları, bu süre içinde 3-4 servis yaptıkları ve servisler arasında ortalama 2 saat dinlendikleri, tüm çalışanların haftanın 1 günü izin kullandıklarının tespit edildiğini, hal böyle olunca davacının iddia ettiği fazla mesainin olmadığını, ortalama servisler arası 2 saat dinlenme bulunduğunu, davacının aldığı ücretin ihale şartnamesinde belirtilen ücret olup bunun haricinde bir ücret ödenmediğini, ücretin bordro ve banka kayıtları ile sabit olduğunu, bordroların ihtirazı kayıt olmaksızın imzalandığını, yapılan işin niteliği gereği fazla çalışma olmadığını, davacıya istisnai hallerde yaptığı bütün fazla mesai ücretlerinin ödendiğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... Turizm Seyahat İnş. Tic. A.Ş. vekili, yetki ve zamanaşımı itirazlarında bulunarak, davacının diğer davalı .... ile aralarında imzalanan “... Fabrikası Normal Ekmek ve Çeşit Ekmek Dağıtım Hizmeti Alımına İlişkin İhale Sözleşmesi” çerçevesinde şoför olarak çalıştığını, müvekkil şirketleri ile diğer davalı .... arasında 4857 sayılı Yasanın 2/6. maddesi uyarınca asıl-alt işveren ilişkisi kurulduğunu, davacının asıl işvereninin .... olduğunu, asıl işverenin alt işverenle birlikte işçinin kanundan ve sözleşmeden doğan haklarından sorumlu olduğunu, işin niteliği ile ihale şartnamesi ve sözleşmesi gereği her türlü kontrol, gözetim ve yaptırım yetkisinin asıl işveren olan diğer davalıya ait olduğunu, davacının aldığı aylık ücretin iş sözleşmesi, bordro ve banka kayıtları ile sabit olduğunu, işin nasıl yapılacağının, işçi ücretlerinin ve çalışma saatlerinin ihale sözleşmesi ve şartnamede belirlendiğini, ihale sözleşmesi ve eklerinde fazla mesai öngörülmediğini, fazla mesaiye gerek kalmayacak şekilde ihale sözleşmesi oluşturulduğunu, işçilerin günlük iş süreleri içinde ara vermeksizin çalışmalarının mümkün olmadığını, davacının uzun ara dinlenmeli çalıştığını, ara dinlenmeler için ücret ödenmesinin söz konusu olmadığını, davacının ilk servisi yaptığı saatin 05.30-08.00 arası olduğunu, 09.30-11.00 arası ikinci servisi yaptığını, 13.30-15.30 saatleri arasında üçüncü servisi yaptığını, 15.30 itibariyle çalışmasının sona erdiğini, 08.00-09.30 arası 1. ara dinlenme verildiğini ve burada 1 saat kahvaltı molası verildiğini, 11.30-13.30 arası ikinci ara dinlenme verildiğini ve burada da 1 saat öğle yemeği molası verildiğini, bu şekilde günde toplam 3,5 saat ara dinlenme olduğunu, Halk Ekmek büfelerinde 07.00 de ekmek satışına başlandığını, en geç 19.00 a kadar ekmek satıldığını, yapılan işin niteliği gereği fazla mesai yapılmadığını, davacının fazla mesai ücreti ödemesi aldığını, aylık ücretlerini ihtirazı kayıt ileri sürmeksizin tahsil ettiğini, bordro ile tahakkuk ettirilen fazla mesai ücretinin ödendiğinin banka kaydı ile doğrulanması halinde bu ayların dışlanmasının Yargıtay kararları gereği olduğunu, mahkemenin aksi kanaatte olması halinde 270 saatlik fazla çalışmanın mahsup edilmesi gerektiğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı, yasal süresi içinde taraf vekilleri temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, tarafların aşağıdaki bendlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacı 04.30 ile 17.00 saatleri arasında haftada 6 gün toplam 66 saat çalıştığını, fazla mesaisinin haftalık 21 saat olduğunu tanık beyanlarıyla ispatlamıştır. Dairemizin fazla çalışmanın günlük 3 saatten fazla olamayacağına ilişkin bir içtihadı yoktur. Olmayan içtihada atıfla 21 saat olarak ispatlanan fazla mesainin 18 saate çekilmesi hatalıdır.
3-Davacı vekili davalı işverenlere gönderdiği 08.10.2014 tarihli ihtarname ile davacının ödenmeyen fazla mesailerinin 7 gün içinde ödenmesini talep etmiş, bu ihtarname davalılara 10.10.2014 tarihinde tebliğ olmuştur. Buna göre davalı işverenler fazla mesai alacağı bakımından 18.10.2014 tarihi itibariyle temerrüde düşürülmüş olup, faiz başlangıcının temerrüt tarihi olması gerekirken dava-ıslah ayrımı yapılarak faize hükmedilmesi ayrıca hatalıdır.
4-6100 sayılı HMK’nın 297. maddesine göre, tarafların yargılama sebebiyle yaptıkları masrafın ne kadar olduğu, bunun ne kadarının harç ne kadarının diğer masraflar olduğu, masraflardan kimin ne kadarından sorumlu olacağı hükümde tek tek açıklanmalı ve aynı Kanun’un 332. maddesi uyarınca hükümde yargılama giderlerinin dökümü yapılmalıdır.
Mahkemece, yargılama giderine ilişkin kurulan hükümde taraflarca ne tür ve toplamda ne kadar yargılama gideri yapıldığının denetime elverişli şekilde açıklanmaması ve dökümünün yapılmaması usul ve yasaya aykırıdır.
5-Davacının çalışma saatleri içerisinde ne kadar ara dinlenmesi kullandığı uyuşmazlık konusudur.
Davalı taraf, işyerinde Bölge Çalışma Müdürlüğü iş müfettişi tarafından yapılan denetim sonucunda bilirkişi ve mahkemenin kabul ettiği 1,5 saatten daha fazla ara dinlenmesi tespiti yapıldığını ve buna ilişkin olarak rapor düzenlendiğini savunmaktadır. Öncelikle hakimin davayı aydınlatma görevi kapsamında sözü edilen Bölge Çalışma Müdürlüğü raporu getirtilerek, ara dinlenmesinin 1,5 saatten fazla olup olmadığı hususu bu rapordaki verilerle birlikte yeniden değerlendirilmeli, ara dinlenmesinin 1,5 saatten fazla olduğu sonucuna ulaşılırsa buna göre, böyle bir sonuca ulaşılamaz ise şimdiki gibi ara dinlenmesi 1,5 saat kabul edilerek sonuca gidilmelidir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 02/04/2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.