9. Hukuk Dairesi 2016/25211 E. , 2019/18661 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2016/25211 E. , 2019/18661 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, süresi içinde temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmiş, davacı avukatı tarafından duruşma talep edilmiş ise de; HUMK'un 438. maddesi gereğince duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının 27/11/1990-27/03/2007 tarihleri arasında davalı şirket nezdinde uluslararası tır şoförü olarak çalıştığını, emeklilik işlemlerinin yapılabilmesi için 31/08/2001 tarihinde işten çıkışı gösterilmesine rağmen 27/03/2007 tarihinde kadar çalıştığını, aylık asgari ücret+sefer başına ücret aldığını, davalı tarafca haksız ve bildirimsiz olarak iş akdine son verildiğini, kıdem ve ihbar tazminatı alacakları ödenmediği ve teminat senedinin iade edilmediğini belriterek kıdem ve ihbar tazminatı alacakları ile açık teminat senedinin iadesi istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının 2 dönem halinde çalışmasının bulunduğunu, ibraname ve kıdem tazminatı bordrosunu imzalayarak her 2 dönemde sona erdiğini, davacının davalı şirketten hiç bir alacağı kalmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının davalı şirkette 2 dönem halinde toplam 15 yıl 3 ay 22 gün çalıştığı,birinci dönemin emeklilik, ikinci dönemin ise davalı tarafca haksız nedenlerle sona erdirildiği gerkeçesiyle kıdem ve ihbar tazminatının kabulüne ancak teminat senedine ilişkin davacı tarafca soyut iddia dışında delil-belge sunulmadığı gerekçesiyle teminat senedi iadesine ilişkin talebin reddine karar verilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı taraf vekilleri süresinde temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının tüm, davacının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Taraflar arasında tazminatına esas alınacak ücretin miktarı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Kıdem tazminatına ve ihbar tazminatına esas alınacak olan ücretin tespitinde, Yasa'nın 32'nci maddesinde sözü edilen asıl ücrete ek olarak işçiye sağlanan para veya para ile ölçülebilen menfaatler göz önünde tutulur. Buna göre devamlılık gösteren prim ödemeleri kıdem tazminatı hesabında dikkate alınmalıdır (Yargıtay 9.HD. 10.10.2008 gün 2007/27615 E, 2008/26209 K.).
Somut uyuşmazlıkta, davacı işçi uluslararası TIR şoförü olarak davalı işverenlik nezdinde çalıştığını, aylık ücretinin garanti asgari ücret ile sefer priminin toplamı olduğunu, direkt Türkiye-Avrupa arasında ayda ortalama 1,5-2 sefer yaptığı ve sefer başına 500 EURO, ayrıca İtalya’nın ... Limanı ile Avrupa ülkeleri arasında ayda ortalama 3 sefer yaptığını ve sefer başına 350 EURO ücret aldığını iddia etmiştir.
Davalı vekili, davacının sefer primi almadığını, asgari ücretle çalıştığını savunmuştur.
Mahkemece taraf tanıkları dinlenmiş ancak taraf tanıklarının İtalya’nın ... Limanı ile Avrupa ülkeleri arasında yapılan seferlere ilişkin bilgilerine başvurulmadığı görülmüştür.
Hükme esas alınan bilirkişi raporunda da davacının İtalya’nın ... Limanı ile Avrupa ülkeleri arasında yaptığını iddia ettiği seferlere yönelik bir değerlendirme yapılmaksızın davacının çalıştığı sürece ülkeye karayolu ile yaptığı giriş-çıkış kayıtlarına göre son 1 yılda 3 sefer yaptığı, sefer başına ise 450 EURO aldığı kabul edilerek tazminata esas ücret tespit edilmiştir. Bu durum karşısında, davacının İtalya'nın ... Limanından Avrupa İçlerine sefer yaptığı iddiasının gözden kaçırılarak inceleme yapıldığı anlaşılmaktadır.
Yurtdışı tır şoförlerinin, iki tür çalışma yaptığı Dairemizin incelemesinden geçen bir çok kararda bilinmektedir. Bir kısım tır şoförü yüklediği tır ile Avrupadaki ülkeye karayolu ile gidip gelmekte , bir kısım şoför ise Avrupa'nın değişik limanlarına ... gemileri ile götürülen konteynırları Avrupa'daki limandan alıp Avrupa içi adreslere götürmektedirler. Bu ikinci çalışma şekli dorsecilik olarak adlandırılmaktadır.
Şoförlerin çalışma şekline göre sefer sayıları ve sefer primleri farklılık arzetmektedir.
Mahkemece taraf tanıkları yeniden dinlenerek ... Limanından yapılan seferler ve sefer ücretleri ile ilgili beyanları alınarak davacının dorsecilik diye tabir edilen çalışma şekline göre de Avrupa içi dağıtım nedeniyle sefer primi alıp almadığı açıklığa kavuşturulup sefer priminin ne kadar olduğu da emsallerle araştırılıp saptanarak sonucuna göre gerekirse ek raporda alınarak tazminata esas ücretin belirlenmesi gerekirken eksik araştırma ve hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
F) SONUÇ:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 23/10/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.