9. Hukuk Dairesi 2019/6789 E. , 2019/16897 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2019/6789 E. , 2019/16897 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalı ... ...'ya ait işyerinde 25/08/2009 tarihinden 10/07/2013 tarihine kadar çalıştığını, iş akdinin davalı tarafından haksız ve ihbarsız olarak feshedildiğini iddia ederek, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti ve fazla mesai ücreti alacaklarının tahsilini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... ... vekili, müvekkilinin hiçbir zaman şahsi olarak ticari faaliyette bulunmadığını, davacı vekilinin husumeti yanlış yönelttiğini ve belirtilen tarihlerde gösterilen adreste ... Deri Tekstil Giyim San. ve Tic. Ltd. Şti.nin bulunduğunu, müvekkilinin 20/05/2010 tarihinde şirkete ortak olduğunu ve 23/02/2013 tarihinde de işyerinin tamamını aldığını, 25/06/2010 tarihli sözleşme ile ... Deri Tekstilin sahibi ... ile fason dikim işi yapması konusunda anlaşmaya vardıklarını, bu nedenle davacının dikim işi yaptığı iddiası veya talebi var ise husumeti ... Deri Tekstil işyerine yöneltmesi gerektiğini, davacının 4 yıl çalıştığını iddia ettiği işyerinin kime veya hangi kuruma ait olduğunu bilmemesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Dahili davalı ... Deri Tekstil Giyim ve San. Tic. Ltd. Şti. vekili, husumet itirazında bulunulması üzerine davacının iradi taraf değişikliği dilekçesi ile taraf değişikliği yapılmadan müvekkili firma ile ...'nın da davaya dahil edildiğini, bir çalışanın kimin yanında çalıştığını bilmemesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, 25/06/2010 tarihli sözleşme ile ... Deri Tekstil-... ile fason dikim işi yapması konusunda anlaşmaya vardıklarını, bu nedenle davacının dikim işi yaptığı iddiası veya talebi var ise husumeti ... Deri Tekstil işyerine yöneltmesi gerektiğini, davacının 2013 yılında iş başvurusunda bulunduğunu ancak eleman ihtiyacı olmadığı gerekçesiyle kabul edilmediğini ve müvekkilini dava açmakla tehdit ettiğini, iş bu davanın haksız ve sebepsiz olarak açıldığını, davacının iddia edilen tarihlerde başka yerlerde sigortasının görüldüğünü ve açıklaması için davacı vekiline verilen sürede herhangi bir beyanda bulunmadığını, 12 günlük deneme süresi dışında müvekkili işyerinde hiçbir şekilde çalışmadığını ve iddia edilen taleplerin haksız olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Dahili davalı ..., davanın reddini istemiştir.
C) Yargılama Süreci ve Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, davalı ile dahili davalılar vekilinin temyizi üzerine Dairemizce bozulmuştur.
Dairemizin 18/02/2019 tarih ve 2015/33654 Esas-2019/3917 Karar sayılı bozma ilamında; '...Somut uyuşmazlıkta, davacı vekili davalı ... ... aleyhine dava açmış, 14.10.2013 havale tarihli dilekçesiyle konu kısmında 'HMK.nın 124. maddesi gereğince iradi taraf değişikliği talep dilekçemizden ibarettir.' denilerek '..davamızı ... ...'nın yanında davalı olarak ...'ya ve ... Deri Tekstil Giyim ve San. Tic. Ltd. Şti.'ye yöneltiyoruz.' şeklinde talepte bulunmuş, yine yargılama aşamasında 06.11.2013 havale tarihli dilekçesiyle ... ve ... Deri Tekstil Giyim ve San. Tic. Ltd. Şti.'ni davaya dahil ettiklerini bildirmiştir.
Yapılan yargılama sonucunda mahkemece, taraf değişikliğine ilişkin bu usuli işlemler gerekçede anlatılmamış ancak sonuç olarak kabul edilen bu alacakların '..davalı ve dahili davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili..' şeklinde hüküm kurulmuştur.
Mahkemece yanılgıya dayalı taraf değişikliği ve dahili davalı şeklindeki usuli işlemler hususunda gerekçe oluşturulmamış, usuli bu işlemler gerekçelendirilmemiştir.
HMK.ya göre dava, dava dilekçesinde gösterilen davalı aleyhine yürütülüp sonuçlandırılmalıdır. Bunun istisnaları ölüm halinde mirasçılara yönelme ve husumette kabul edilebilir bir yanılgı varsa HMK.nın 124. maddesi uygulanarak davanın doğru hasma yöneltilmesidir.
Alacak davalarında dahili davalı yoluyla davalı ithali zorunlu dava arkadaşlığı dışında mümkün değildir.
Kabul edilebilir yanılgı nedeniyle HMK.nın 124. maddesinin uygulandığı hallerde dava dilekçesinde davalı olarak gösterilen gerçek-tüzel kişi dava dışı bırakılır. Dava dışı bırakılma sebebi gerekçe de açıklanır. Kural olarak bu kişi lehine yargılama gideri ile vekalet ücretine hükmedilmez ve aleyhine hiç bir şekilde hüküm kurulamaz.
Mahkemenin bilgisi dışında dahili davalı yoluyla davalı ithalinde ise, davaya dahil edilenler aleyhine usulüne uygun dava açılmadığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmelidir.
Sonuç olarak, mahkemenin bu usul hükümlerine uymadan yapılan işleminde HMK.nın 124. maddesinin mi uygulandığı, yoksa dahili davalı yoluyla davalı ithali mi yapıldığı açıklanmadan tüm davalılar hakkında müştereken ve müteselsilen sorumluluğa karar verilmesi hatalı olup, kararın esası incelenmeksizin salt bu nedenle bozulması gerekmiştir.' denilmiştir.
Yerel mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda, davalıların davaya konu alacaklardan müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları kabul edilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Bozma sonrası verilen kararı yasal süresi içinde davalılar vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Bozma sonrası 02.05.2019 tarihli celsede verilen ara kararla davacı vekiline, ... ve ... Deri Tekstil Giyim ve San. Tic. Ltd. Şti.ni davaya dahil mi ettikleri yoksa HMK 124. maddesine göre taraf değişikliği mi yaptıklarını açık bir şekilde belirtmesi için 2 haftalık kesin süre verilmiştir.
Davacı vekili de ara karar üzerine verdiği 03.05.2019 tarihli dilekçesinde özetle, davaya konu uyuşmazlıkta davalı tarafın yanlış gösterilmesinin söz konusu olmayıp sadece davalıların eksik gösterilmesinin söz konusu olduğunu, 6100 sayılı HMK'nın 124. maddesi gereğince taraf değişikliği sağlanarak husumetin tüm davalılara yöneltilmesini amaçladıklarını, 6100 Sayılı HMK'nın 124/4 maddesinden de anlaşıldığı üzere iradi taraf değişikliğinin tarafların dava dilekçesinde eksik gösterilmesi halinde de uygulandığını, bu nedenle davadaki husumetin ... ... yanında ... ve ... Deri Tekstil Giyim ve San. Tic. Ltd. Şti.'ne de yöneltilerek davada hüküm kurulmasını talep ettiklerini belirtmiştir.
Somut uyuşmazlıkta, ortada HMK'nın 124. maddesindeki yanılgıya dayalı taraf değişikliği ya da eksiklik söz konusu değildir. Bu nedenle dava ilk dava açılan ... ... aleyhine yürütülüp sonuçlandırılmalı, diğerleri yönünden ise karar verilmesine yer olmadığı kararı verilmelidir.
Mahkemece ilk bozma ilamımızda da açıklanan usul hükümlerine aykırı şekilde tüm davalılar hakkında müştereken ve müteselsilen sorumluluğa karar verilmesi hatalı olup, kararın esası incelenmeksizin salt bu nedenle bozulması gerekmiştir.
F) SONUÇ:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgilisine iadesine, 30/09/2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.