9. Hukuk Dairesi 2019/6492 E. , 2019/15998 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2019/6492 E. , 2019/15998 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılardan ... Tersane Ve Deniz İşletmeciliği A.Ş. vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; müvekkilinin, davalılardan ...'a ait işyerinde 11.10.2005 tarihinde belirsiz süreli ve sürekli iş akdi ile çalışmaya başladığını, müvekkilinin davalılardan ... Tersane ve Deniz İşletmeciliği A.Ş. ve Tuzla tersaneler bölgesinde bulunan tersanesinde Montaj Ustası olarak çalıştığını, aylık maaşının net 2.000,00 TL olduğunu, davalılara ait işyerlerinde uzun süre çalıştığını, ancak 16.07.2012 tarihinde davalılardan ...'un müvekkilinin iş akdini fesih bildiriminde bulunmadan haksız olarak sona erdirdiğini, davalılardan ...'un diğer davalı ... Tersane ve Deniz İşletmeciliği A.Ş'ye ait tersanede yapılan gemi işlerinde güverte, yan duvar, korget, davlonbot, gemi indirme, kızak, ön imalat, donatım işlerini yaptığını, davalılardan ... Tersane ve Deniz İşletmeciliği A.Ş.'nin üst işveren durumunda olduğunu, müvekkilinin davalılara ait işyerinde haftanın her günü saat 08:00 de iş başı yaptığını, akşam 22:00' ye kadar çalıştığını, tüm çalışma süresi boyunca yıllık ücretli izin hakkının da kullandırılmadığını, dini bayramlarda sadece bayramın 1. ve 2. günü izinli olmakla birlikte dini bayramların diğer günlerinde ve milli bayramlarda da sürekli çalıştığını, ancak bu çalışmaların karşılıklarının ödenmediğini, müvekkilinin önceki aylardan kalan maaş alacakları ile temmuz ayında 16 günlük maaş alacağı olmak üzere toplam 2.195,00 TL ücret alacağının da ödenmediğini ileri sürerek; kıdem ve ihbar tazminatları ile maaş, fazla mesai, yıllık izin, hafta tatili ve genel tatil ücreti alacaklarının tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Vekilinin Cevabının Özeti:
Davalı ... Tersane ve Deniz İşletmeciliği A.Ş vekili, davacının başlangıçtan beri diğer davalı ...'un sigortalı işçisi olduğunu, ücreti de dahil olmak üzere tüm mali ve sosyal hakları diğer davalı ... tarafından sağlandığını, davacı işçinin hiçbir zaman ve hiçbir suretle müvekkilim şirketin işçisi olmadığını, davacının iş sözleşmesinin müvekkili şirket tarafından değil diğer davalı tarafından taşere edilen iş olan geminin yapımı bittiği için sözleşmesel anlamda son bulduğunu, davacı ile müvekkili şirket arasında İş Hukuku anlamında işçi-işveren ilişkisi bulunmadığından ve davacının ...'un çok eskiden beri sigortalı işçisi olması nedeniyle ücret ve diğer tüm hakları ... tarafından karşılandığını, müvekkili şirketin ... Tersaneler bölgesinde gemi inşa sanayi işi ile iştigal ettiğini, gemi inşaatında öncelikle geminin planlarının çizildiğini, kullanılacak malzemelerin belirlenip satın alındığını, sonra geminin kabuğunun boyandığını ve denetim yapılarak geminin müşteriye teslim edildiğini, gemi yapım aşamalarından da görüleceği üzere işin teknik ve teknolojik gerektiren işlerde müvekkil şirketin gemi inşacısı olarak uzmanlık alanlarına göre 3.şahıs müteahhitlerle çalıştığını, diğer davalı ...'un gemi inşa işini 3.aşaması olan ve uzmanlık alanına giren ekli olarak sunulan alt işveren sözleşmesinde belirtilen işlerin yapılması işinin bir bölümünün verildiğini, davacının müvekkili şirketin işçisi olmadığını, müvekkili şirkete husumet yöneltilmesinin mümkün olmadığını, davacının işvereni ...'un müvekkili şirketin uzmanlık alanlarına ve işin gereklerine ve teknolojik gereklere göre müteahhitlik hizmetleri aldığı şirketten bir tanesi olduğunu, müvekkili şirket tarafından diğer davalı ...'un uzmanlık alanı ve işin teknolojik gereklerince kısmi işler için hizmet alındığını, bu hizmetlere ilişkin işçilik malzeme v.s tüm bedellerin ödendiğini, ...'un kendi sigortalısına ödemesi gereken ücretleri ödemedi ise bunun kendi kusur ve sorumluluğu olduğunu, davacının iş sözleşmesinin müvekkili şirket sözleşmesinde detayı verilen NB 77 numaralı geminin işlerinin bitmesi neticesinde son bulduğunu, bu nedenle de parça başı iş olan işin teslim edilmesi nedeniyle iş sözleşmesinin hitamı nedeniyle kıdem ve ihbar tazminatını hak etmediğini ve herhangi bir alacağının da bulunmadığını savunmuştur.
Davalı ..., davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C) Yargılama Süreci ve Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, davacı ve davalılardan ... Şirketi vekillerinin temyizi üzerine Dairemizin, 20.02.2018 tarih ve 2015/13244 Esas-2018/3578 Karar sayılı ilamı ile bozulmuştur.
Bozma ilamında özetle; temyiz kesinlik sınırını geçmediğinden bahisle davalı vekilinin temyiz isteminin reddine karar verilerek, davacının temyiz nedenleri kısmen kabul edilmiş ve mahkemece kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık izin ücreti alacaklarının belirsiz alacak davası olarak açılamayacağı gerekçesi ile bu taleplerin reddine hükmedilmesinin hatalı olduğu belirtilerek, bu alacak kalemlerinde işin esasına girilerek olumlu veya olumsuz bir karar verilmesi gerektiği ifade edilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda da davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Karar süresinde davalı ... Tersane Ve Deniz İşletmeciliği A.Ş. vekilince temyiz edilmiştir.
E) Gerekçe:
1- Mahkeme ilk kararında; davacının, kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık izin ücreti ve maaş alacaklarını belirsiz alacak davası şeklinde açmasında hukuki yararı bulunmadığı gerekçesi ile söz konusu taleplerin reddine karar vermiştir.
İlk derece mahkemesinin bu kararı taraflarca temyiz edilmiştir.
Davalının temyiz istemi, temyiz kesinlik sınırını geçmediğinden Dairemizce reddedilmiş; davacının temyiz istemleri ise kısmen kabul edilerek, ücretin taraflar arasında ihtilaflı olduğu, davacının kısmi eda külli tespit niteliğinde belirsiz alacak davası açmasında hukuki yararı bulunduğu, bir an için talep edilen alacak miktarlarının başlangıçta belirlenebileceği kabul edilse dahi yargılama sırasında hesap raporu alındığı ve davacının harcını da yatırarak talep miktarlarını arttırdığı dolayısı ile tamamlanabilir dava şartı olan hukuki yarar şartının da yerine getirdiği gerekçesi ile işin esasına girip kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık izin ücreti hakkında olumlu veya olumsuz bir karar verilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda diğer alacak taleplerinin yanı sıra maaş alacağı da hüküm altına alınmıştır.
Maaş alacağı talebinin bozma öncesindeki kararda belirsiz alacak davasına konu edilemeyeceği gerekçesi ile reddine karar verildiği ve ayrıntısı yukarıda açıklandığı üzere Dairemiz bozma ilamında ücretin taraflar arasında ihtilaflı olduğu belirtilerek davacının kısmi eda külli tespit niteliğinde belirsiz alacak davası açmasında hukuki yararı bulunduğunun ifade edildiği dikkate alındığında, bozma ilamında kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık izin ücretinin yanı sıra maaş alacağının da reddine karar verilmesinin hatalı olduğunun belirtilmesi Dairemizce sehven unutulmuş olup, maddi hataya dayalı bu yanlışlığın davalı lehine usulü kazanılmış hak oluşturmayacağının anlaşılmasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2- Dava dilekçesinde talep edilen miktar 5.000 TL olup, davacı vekili 02.05.2014 harçlandırma tarihli dilekçesi ile toplam talep miktarını 76.161,12 TL’ye çıkarmıştır. Hüküm altına alınan toplam miktar 34.038,07 TL olup, toplam talebin %44,69’u kabul edildiği dikkate alınmaksızın yanlış kabul/red oranına göre davacı lehine fazla yargılama giderine hükmedilmesi hatalı olup bozma sebebi ise de, bu yanlışlığın düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, hükmün HMK.nın geçici 3/2. maddesi yollaması ile HUMK.nun 438/7. maddesi uyarınca düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.
SONUÇ:
Temyiz edilen kararın hüküm fıkrasındaki “Davacı tarafından sarf edilen bozmadan önce 380 TL, bozmadan sonra 6 davetiye 84 TL, 2 müzekkere 15 TL, toplam 479 TL ( bilirkişi ücreti, tebligat, müzekkere ve diğer dosya içinde yapılan masraflar) yargılama giderinden red ve kabul oranı nazara alınarak takdiren 300 TL'sinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,” paragrafının çıkarılarak yerine;
“Davacı tarafından sarf edilen bozmadan önce 380 TL, bozmadan sonra 6 davetiye 84 TL, 2 müzekkere 15 TL, toplam 479 TL ( bilirkişi ücreti, tebligat, müzekkere ve diğer dosya içinde yapılan masraflar) yargılama giderinden red ve kabul oranı nazara alınarak takdiren 214.06 TL'sinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,' paragrafının yazılmasına ve hükmün bu şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA, Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu'nun 28.09.2018 tarih ve 2018/2 E. 2018/8 K. sayılı İBK. uyarınca onama harcı alınmasına yer olmadığına, nisbi temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 17/09/2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.