9. Hukuk Dairesi 2019/4510 E. , 2019/12397 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2019/4510 E. , 2019/12397 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 28. HUKUK DAİRESİ

DAVA : Davacı, dava dilekçesinde özetle; davacı sendikanın 20/06/2016 sayılı ve 2016/229 sayılı yazı ile ... Kargo Nakliyat Ticaret Ltd Şti Toplu İş Sözleşmesi imzalayabilmesi için yetki tespiti yapılması talebinde bulunulduğunu, davalı Bakanlığın 24/06/2016 tarihli başvurusu ile davacının ilgili olarak davacının %1 işkolu barajını aşmadığı gerekçesiyle işlem yapmayacağının bildirildiğini, T.C. ... Çalışma Genel Müdürlüğü'nün 6356 Sayılı Kanunun geçici 6.maddesinin 3.fıkrasına eklenen 19/01/2013 tarihli 6385 Sayılı Kanunu 20.maddesine aykırı olan 24/06/2016 tarihli 16006 sayılı işlemin durdurulmasını, 20/06/2016 sayılı ve 2016/229 sayılı yetki tespiti talebinin kabulü ile işletmede çoğunluğa sahip olduğunun ve bu işletme için Toplu İş Sözleşmesi yapmaya yetkili olduğunun tespiti ile ilgili prosedürün yürütülmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin ret kararına karşı davacı avukatı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 28. Hukuk Dairesi davacı avukatının istinaf başvurusunu esastan reddetmiştir.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 28. Hukuk Dairesi'nin kararı süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkili Sendika’nın 20/06/2016 sayılı ve 2016/229 sayılı yazısıyla ... Kargo Nakliyat Tic. Ltd. Şti. ile Toplu İş Sözleşmesi imzalayabilmesi için yetki tespiti yapılması talebinde bulunulduğunu, bunun üzerine davalı Bakanlığın Sendika’nın %1 işkolu barajını aşmadığı gerekçesiyle işlem yapmayacağının bildirildiğini, ÇSGB Çalışma Genel Müdürlüğü'nün 6356 sayılı Kanunun geçici 6.maddesinin 3.fıkrasına eklenen 19/01/2013 tarihli 6385 sayılı Kanunu’nun 20.maddesine aykırı olan 24/06/2016 tarihli 16006 sayılı işlemin durdurulmasını, 20/06/2016 sayılı ve 2016/229 sayılı yetki tespiti talebinin kabulü ile işletmede çoğunluğa sahip olduğunun ve bu işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili olduğunun tespiti ile ilgili prosedürün yürütülmesine karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacı Sendika’nın üyelik yüzdesinin %0,66 olduğunu, toplu iş sözleşmesi yapabilmek için 6356 Sayılı Kanunun aradığı %1 oranını aşmadığını, müvekkili Bakanlığın 24/06/2016 tarih 16006 sayılı işlemin durdurulmasına ilişkin huzurdaki davanın reddi gerektiğini, 6356 Sayılı Kanunun geçici 6.maddesinin 3.fıkrasının, 6645 Sayılı Kanunun 81.maddesinin 1.fıkrası ile yürürlükten kaldırıldığını, 01/06/2016 tarihinde yapılan yetki tespiti başvurusunun 6385 Sayılı Kanuna göre değerlendirilmesinin mümkün olmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
C) İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, davacı Sendika’nın 01/06/2016 tarihli ve 2016/197 sayılı, 20/06/2016 tarihli ve 2016/229 sayılı yazıları ile yetki belgesi için davalı Bakanlığa başvurduğunun anlaşıldığı, yine dosyadan Bakanlık istatistiklerine göre davacı Sendika’nın 30/01/2016 tarihli ve 29609 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 2016 yılı Ocak ayı istatistiklerine göre işkolu barajının % 0,66 olduğu, başvuru tarihi itibariyle işyerindeki üye yüzdesinin %60,00 olduğu, toplu iş sözleşmesi için 6356 Sayılı Kanun'un aradığı %1 barajını aşamadığının anlaşıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
D)İstinaf başvurusu:
İlk Derece Mahkemesi kararına karşı, davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
E)İstinaf Sebepleri:
Davacı vekili istinaf başvurusunda; 2009 Temmuz istatistiğine göre yetki için başvuru hakkına sahip bir sendika olduğunu, bu nedenle de işkolu barajına bakmadan, iş yeri çoğunluğuna göre yetkili olduğunu, mahkeme kararının emsal Yargıtay kararlarına aykırı olduğu, Bakanlığın işlemi ve mahkeme kararı evrensel sendikal hak ve özgürlüklerine İLO sözleşmelerine de aykırı olduğunu, tebliğlere itiraz edildiği için 2013 Ocak ayı istatistiği kesinleşmediğini ileri sürmüştür.
F)Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesince, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, İlk Derece Mahkemesinin objektif, mantıksal ve hayatın olağan akışına uygun, dosyadaki verilerle çelişmeyen tespitlerine ve uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile İlk Derece Mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
G)Temyiz başvurusu :
Bölge Adliye Mahkemesi’nin kararına karşı davacı vekili tarafından temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
H) Gerekçe:
Uyuşmazlık konuları, davacı Sendika’nın işkolu barajına ilişkin koşulu taşıyıp taşımadığı ve hangi tarihli istatistiğin esas alınması gerektiği noktalarında toplanmaktadır.
İşkolu barajına dair uygulamanın esasları 6356 sayılı Kanun'un 41 inci maddesinin 5 inci fıkrasında düzenlenmiş olup, burada “Bir işkolunda çalışan işçilerin yüzde birinin tespitinde Bakanlıkça her yıl ocak ve temmuz aylarında yayımlanan istatistikler esas alınır. Bu istatistiklerde her bir işkolundaki toplam işçi sayısı ile işkollarındaki sendikaların üye sayıları yer alır. Yayımlanan istatistik, toplu iş sözleşmesi ve diğer işlemler için yeni istatistik yayımlanıncaya kadar geçerlidir. Yetki belgesi almak üzere başvuran veya yetki belgesi alan işçi sendikasının yetkisini daha sonra yayımlanacak istatistikler etkilemez.” hükmüne yer verildikten sonra yayımlanan istatistiklere ilişkin itiraz usulünü düzenleyen takip eden 6 ncı fıkrasında da “Yayımından itibaren on beş gün içinde itiraz edilmeyen istatistik kesinleşir. İstatistiğin gerçeğe uymadığı gerekçesiyle bu süre içinde Ankara İş Mahkemesine başvurulabilir. Mahkeme bu itirazı on beş gün içinde sonuçlandırır. Mahkemece verilen karar hakkında, ilgililerce veya Bakanlıkça istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mahkemesi bir ay içinde kararını verir. Bu karara karşı temyiz yoluna başvurulması hâlinde Yargıtay, temyiz talebini bir ay içinde kesin olarak karara bağlar.” yönünde düzenleme yapılmıştır.
Kanun metninden açık bir şekilde anlaşılacağı üzere, yetki tespiti taleplerinde başvuru tarihi itibariyle, en son yayımlanan istatistik esas alınacaktır. Bu durumda yayımlanan istatistiklere itiraz edilmesi halinde ise, itiraza ilişkin dava bekletici mesele yapılarak, ilgili mahkeme kararının ve dolayısıyla istatistiğin kesinleşmesi beklenmelidir.
Somut uyuşmazlıkta, davacı Sendika’nın Toplu İş Sözleşmesi yetkisi için 20.06.2016 tarih 2016/229 sayılı başvurusu üzerine davalı T.C. ...'nca verilen olumsuz yetki tespiti işleminin iptali ile Toplu İş Sözleşmesi yapmaya yetkili olduğunun tespiti talep edilmiş olup, bu olumsuz yetki tespitinin dayanağının ise davacı Sendika’nın 30.01.2016 tarihli ve 29609 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 2016 yılı Ocak ayı istatistiklerine göre işkolu barajının % 0,66 olması ve bu nedenle de 6356 sayılı Kanun'un aradığı %1 barajını aşamaması olduğu anlaşılmıştır.
Dosya içeriğine göre başvuru tarihi itibariyle yayımlanan son istatistik olan 2016 yılı Ocak ayı istatistiğinin esas alınması yerinde ise de; temyiz safhasında celbedilen bilgi ve belgelerden %1 işkolu barajını aşamayan davacı Sendika’nın 2016 yılı Ocak ayı istatistiklerine karşı süresinde itiraz ettiği, yargılamanın Ankara 40. İş Mahkemesi’nin 2016/1156 esas sayılı dosyası ile görüldüğü ve halen derdest olduğu anlaşılmıştır.
Bütün bu açıklamalar karşısında, Mahkemece, Ankara 40. İş Mahkemesi’nin 2016/1156 esas sayılı dosyasının bekletici mesele yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 29.05.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.