9. Hukuk Dairesi 2016/10974 E. , 2019/22392 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2016/10974 E. , 2019/22392 K.


'İçtihat Metni'


MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK (İŞ) MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili ile davalı ... ve ... vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin 01/09/2008 yılında davalı işyerinde sınıf öğretmeni olarak çalışmaya başladığını ve hizmet akdinin her yıl yenilerek 31/08/2013 tarihine kadar 5 yıl boyunca devam ettiğini, 27/08/2012 tarihli son iş sözleşmesi gereği müvekkilin aylık ücretinin 1550 TL olduğunu, yasa gereği belirsiz süreli iş akdine dönüştüğünü, müvekkilin 26/06/2013 düzenleme tarihli 2857 yevmiye numaralı Burhaniye'n 1. Noterliği kanalı ile çektiği ihtarname ile gerekçesini de bildirerek hizmet akdini yenilemediğini bildirerek hak ettiği kıdem tazminatının kendisine ödenmesini talep ettiğini, davalı işverenin Beşiktaş 3. Noterliğinin 05/07/2013 tarihli yazısı ile ihtara cevap verdiğini, anılan cevapta müvekkilin başka bir eğitim kurumu ile anlaştığı için sözleşmeyi yenilemediğinden bahisle bu gerekçe ile kıdem tazminatı ödenemeyeceğinin bildirildiğini, oysaki müvekkilin davalı ile sözleşmesini yenilememe iradesini ortaya koyduğunda başka bir eğitim kurumu ile sözleşme imzalamış olmadığını, müvekkilin sözleşmeyi yenilememe nedeninin okul müdürü ...’ın rencide edici gerginlik yaratıcı çalışma barışını bozucu davranışları olduğunu ileri sürerek, kıdem tazminatı, ek ders ücreti, rapor ücreti, fazla mesai ücreti ve eğitim öğretim yılına hazırlık ödeneği alacaklarının davalılardan tahsilini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalılar vekili, 2 numaralı davalının hükmi şahsiyeti ve husumet ehliyetinin bulunmadığını, dava dilekçesinde 3 numara ile gösterilen Özel Bahçeşehir İlköğretim Okul müdürü ...’a da husumet yöneltilemeyeceğini, davalı ... yönünden de husumet itirazlarının bulunduğunu, davacının iş sözleşmesinin yasa gereği belirli süreli iş sözleşmesi olduğunu, belirli süreli iş sözleşmesinin süre sonunda yenilenmemesinin kıdem tazminatını doğuran bir sona erme biçimi olmadığını, tarafların belirlenen sürenin sonunda sözleşmenin son bulacağını önceden bildiklerini, yerleşik Yargıtay içtihatları gereği kıdem tazminatına hükmedilmesinin olanaklı olmadığını, davalı müvekkilin hiçbir zaman davacıdan fazla mesai yapmasını talep etmediğini, davacının kaymakamlığa verdiği dilekçesinde iş sözleşmesinin kendisi tarafından yenilenmediğini kabul ve ikrar ettiğini, eğitim öğretim tazminatı adı altında bir ödemenin bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının davamızda talep ettiği işçilik alacakları olan eğitim öğretim tazminatı, fazla mesai, ek ders ve 3 günlük rapor alacağı hususunda davacının hakkı bulunmadığı dosya kapsamı ile sabit olup başkaca da dosyada ispatlanmış bir haklı nedenle fesih hali bulunmadığından davacının iş akdini feshinin haklı nedene dayalı olmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı vekili ile davalı ... ve ... vekilleri temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacı vekili ile davalı ... ve ... vekillerinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacı işçinin eğitim ve öğretim yılına hazırlık ödeneğine hak kazanıp kazanmadığı uyuşmazlık konusudur.
Mülga 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nun 33. maddesinde, “Özel okullarda yöneticilik ve eğitim-öğretim hizmeti yapanlara, kıdemlerine göre (emekliler hariç) dengi resmi okullarda ödenen aylık ile sosyal yardım kapsamındaki ek ödeme tutarlarından az ücret verilemez.
Sosyal yardım kapsamındaki ek ödemeler Bütçe kanunlarıyla resmi okul öğretmen ve personeline sağlanan haklara denk olarak özel okul öğretmenlerine ve personeline de ödenir. Sosyal yardım kapsamındaki ek ödemelerden vergi kesilmez” şeklinde kurala yer verilmiştir.
5580 Sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nun 9. maddesinde de aynı yönde düzenleme bulunmaktadır.
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun Ek 32. maddesinde ise, “Eğitim ve öğretim Hizmetleri Sınıfına dahil öğretmen unvanlı kadrolarda görevli olup; fiilen öğretmenlik yapanlara (ilköğretim ve okul müdürleri ile yardımcıları, cezaevi okullarında çalışan öğretmenler, yönetici, eğitim uzmanı ve eğitim uzman yardımcıları dahil (Mülga ibare: 13/06/2010-5984 S.K/mad.4) ) her öğretim yılında bir defaya mahsus olmak üzere ve öğretim yılının başladığı ay içinde Milli Eğitim Bakanı tarafından belirlenecek tarihte Cumhurbaşkanınca belirlenecek miktarda, öğretim yılına hazırlık ödeneği ödenir.
Bu ödenek damga vergisi hariç diğer vergi ve kesintilere tabi tutulmaz” hükmü mevcuttur.
Her yıl bütçe kanunlarıyla öğretim yılına hazırlık ödenekleri belirlenmiş ve ek cetvelde miktarları yayınlanmıştır.
Öğretim yılına hazırlık ödeneği sosyal hak kapsamında olup, her yıl bütçe kanunlarıyla miktarı belirlenen bir alacak olmakla gerek 625 sayılı yasanın 33 ve gerek 5580 sayılı yasanın 9. maddesi hükümleri gereğince işveren tarafından özel okullarda görev yapan öğretmenlere işverenler tarafından ödenmelidir.
Somut uyuşmazlıkta, davacı işçinin eğitim ve öğretim yılına hazırlık ödeneği talebinin kabulüne karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile talebin reddine karar verilmesi hatalıdır.
3-Dava dilekçesinde, davacının istirahatli olduğu 3 günlük süre karşılığı aylık maaşından kesinti yapıldığı iddia edilerek alacak talep edilmiştir.

Dosya içeriğine göre, aylık maktu ücretle çalıştığı anlaşılan davacının istirahatli olduğu 3 günlük süre karşılığı ücretinden işverence tek taraflı kesinti yapılmasının yasal dayanağı bulunmamaktadır. Ancak 4857 sayılı İş Kanununun 48/2. maddesi uyarınca, davacı işçi SGK’dan söz konusu 3 gün için geçici iş göremezlik ödeneği almışsa bu bedelin davacının ücretinden mahsup edilmesi gerekir.
Mahkemece yapılacak iş; talep konusu 3 günlük süre için SGK tarafından davacıya geçici iş göremezlik ödeneği ödenip ödenmediğini araştırıp açıklığa kavuşturarak ödeme yapılmış ise bu miktarı davacının hesaplanacak 3 günlük ücretinden mahsup etmek, ödeme yapılmamış ise davalı tarafından ödenmediği anlaşılan 3 günlük ücretin tamamının davalıdan tahsiline karar vermektir.
Eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
4-Davacının işvereni davalı .... olduğundan işveren sıfatı bulunmayan davalı ... yönünden davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilerek, red nedeni farklı olan ve kendisini vekille temsil ettiren bu davalı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 7. maddesine göre ayrıca vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğinin düşünülmemesi hatalıdır.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 16.12.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.