9. Hukuk Dairesi 2019/6535 E. , 2019/17634 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2019/6535 E. , 2019/17634 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ : SAKARYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 10. HUKUK DAİRESİ


DAVA : Davacı, davalılardan ...Otomotiv San. Tic. Ltd. Şti.'nin Gebze Plastikçiler OSB 9. Cadde 92. Sk. No:5 Gebze/Kocaeli adresinde kurulu bulunan işyerinin İşkolları Yönetmeliği'nin 04 nolu petrol, kimya, lastik, plastik ve ilaç işkolunda olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin kabul kararına karşı davalı T.C Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı avukatı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi davalı T.C Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı avukatının istinaf başvurusunu esastan reddetmiştir.
Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi'nin kararı süresi içinde davalı T.C Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu İşkolları Listesinde 04 sayılı (petrol-ilaç-kimya-plastik) işkolunda örgütlü ve yetkili olan müvekkil Sendika’nın davalı Şirketin Gebze Plastikçiler OSB 9.Cadde 92.Sk. No:5 Gebze/Kocaeli adresinde bulunan işyerinde işkolu tespiti talebi üzerine davalı Bakanlığın 30022 sayılı Resmî Gazete’de 29/03/2017 tarihinde yayımlanan kararı ile işyerinin İşkolları Yönetmeliği’nin 12 sıra sayısında yer alan ‘Metal’ işkolunda yer aldığının tespit edildiğini, tespit kararının yerinde olmadığını, işyerinde esas itibarıyla belli başlı otomotiv OEM ve TIER müşterileri için araç havalandırma grupları ve ve diğer kinetik plastik parçaların üretiminin yapıldığını iddia ederek 29/03/2017 tarihli ve 30022 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 2017/4 karar sayılı işkolu tespit kararının iptaline, davalı ...Otomotiv San.ve Tic.Ltd.Şti’nin Gebze Plastikçiler OSB 9.Cadde 92.Sk. No:5 Gebze/Kocaeli adresinde bulunan işyerinin İşkolları Yönetmeliği’nin 04 sıra sayılı Petrol, İlaç, Kimya, Lastik, Plastik ve İlaç işkolunda olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı Şirket vekili; müvekkil Şirketin sadece belirli marka otomobillerin ve panelvanların torpido bölümlerine özgü 'üfleç' diye tabir edilen havalandırma parçası ürettiğini, kalıptan çıkan parçaların sadece otomobillere ve panelvanlara monte edildiğini, halihazırdaki tüm üretimin üfleç diye adlandırılan havalandırma parça imalatından ibaret olduğunu, üfleçlerin tek başlarına işe yararlılığının bulunmadığını, tespit kararının yerinde olduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Davalı T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı vekili; davalı Şirkete ait işyerinde müvekkili tarafından yapılan inceleme ile enjeksiyon ve montaj bölümlerindeki şekillendirme ve birleştirme işlemlerinden sonra otomobillerin torpido kısmında bulunan havalandırma grubu olarak tabir edilen üfleç üretimi yapıldığının, üflecin kullanım alanının ve esas işlevinin otomobillere özgülendiğinin, işçilerin de bu işe özgü işlerde çalıştıklarının, bu nedenle yapılan işlerin İşkolları Yönetmeliği'nin 12 sıra sayılı 'metal' işkolunda yer aldığının tespit edildiğini, 2017/4 sayılı işkolu tespit kararının 29/03/2017 tarih ve 30022 sayılı Resmi Gazete'de yayımlandığını, yapılan işin otomotiv sektörünün bir parçası olması nedeniyle bütünden ayrılmasının ve farklı bir iş koluna taşınmasının mümkün olmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
C)İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, davalı işyerinde plastik hammadde kullanılarak enjeksiyon teknolojisi ile üretilen parçaların montaj bölümünde birleştirilerek şekillendirme işinin yapıldığı, çalışanların bu işle ilgili işlerde görev yaptıkları, metal esaslı üretimin bulunmadığı, ürünlerin bir kısmına montajlanan küçük metal parçalarının işyerinde üretilmeyip, sözü edilen metal parçalara herhangi bir şekillendirme ve değişim yapılmaksızın ürüne montajının sağlandığının anlaşıldığı, işkolunun tespitinde o işyerinde yürütülen asıl işin dikkate alınması ve işyerinin teknik amacına göre belirlenmesinin zorunlu olduğu, tespitin nihai ürünün otomobil parçası olmasına göre yapılmasının söz konusu olamayacağı, işyerinde fiilen üretilen ve bitmiş ürün olarak müşterilere satışı yapılan ürünlerin ağırlıklı kısmının plastiğin işlenmesi niteliğinden olması nedeniyle yapılan işin ve dolayısıyla işyerinin İşkolları Yönetmeliğinin 04 numaralı petrol, kimya, lastik, plastik ve ilaç işkolunda olduğu sonucuna varıldığı gerekçesiyle davanın kabulü ile davalı Bakanlığın 29/03/2017 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 2017/4 karar numaralı işkolu tespit kararının iptaline, davalılardan ...Otomotiv San.Tic.Ltd.Şti.nin Gebze Plastikçiler OSB. 9.Cadde, 92.Sok. No:5, Gebze/Kocaeli adresinde kurulu bulunan işyerinin İş Kolları Yönetmeliğinin 04 nolu petrol, kimya, lastik, plastik ve ilaç işkolunda olduğunun tespitine karar verilmiştir.
D)İstinaf başvurusu:
İlk Derece Mahkemesi kararına karşı, davalı T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
E)İstinaf Sebepleri:
Davalı Bakanlık vekili istinaf başvurusunda; 28/11/2017 tarihli bilirkişi kurulu raporuna itiraz ile yeni bir bilirkişi kurulundan rapor alınmasını talep ettikleri halde usulen aynı bilirkişi kurulundan ek rapor alındığını, bunun usuli bir işlemden öteye geçmediğini ve yargılama süresini uzatmaktan başka bir işe yaramadığını, tanık ifadesine başvurulmadığını, eksik inceleme yapıldığını ileri sürmüştür.
F)Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf sebepleri ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan değerlendirmeye göre, yerel mahkeme kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
G)Temyiz başvurusu :
Bölge Adliye Mahkemesi’nin kararına karşı davalı T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı vekili tarafından temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
H) Gerekçe:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 4. ve 5. maddeleri kapsamında işkolu tespitine itiraza ilişkindir.
Somut uyuşmazlıkta, davalı ...Otomotiv San. Tic. Ltd. Şti.’ne ait işyerinde enjeksiyon ve montaj bölümlerindeki şekillendirme ve birleştirme işlemlerinden sonra otomobillerin torpido kısmında bulunan havalandırma grubu olarak tabir edilen üfleç üretimi yapıldığı, üflecin kullanım alanı ve esas işlevinin otomobillere özgülendiği, işçilerin de bu işe özgü işlerde çalıştıkları sabittir. Buna bağlı olarak davalı Bakanlıkça yapılan incelemede davalı işverenlikte yapılan işlerin İşkolları Yönetmeliği’nin 12 sıra numaralı “Metal” işkolunda yer aldığı tespit edilmiştir.
İşkolları Yönetmeliği’nin 12 sıra numaralı “Metal” işkolunun 29.32 sınıfında “Motorlu kara taşıtları için diğer parça ve aksesuarların imalatı” tanımlanmıştır.
Dosya içeriğine göre davalı Şirket’in ürettiği “üfleç” diye tabir edilen havalandırma parçası motorlu kara taşıtlarına özgü ve havalandırma tertibatının bir aksamı olarak üretilmekte, üfleçlerin tek başlarına işe yararlılığı bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda davalı işverenliğin bu faaliyeti 6356 sayılı Kanun’un işkolları listesinin (12) sıra numaralı işleri arasında sayıldığından işkolu tespit kararına karşı yapılan iddia ve itirazların hukukî ve fiili dayanağı bulunmamaktadır.
Bu itibarla, İlk Derece Mahkemesi’nce davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup, bu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi de isabetsizdir.
Netice itibariyle, 6356 sayılı Kanun'un 5. maddesinin 1. fıkrası uyarınca, hükümlerin bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
Hüküm: Yukarıda belirtilen nedenlerle;
1-Yukarıda tarih ve sayısı belirtilen İlk Derece Mahkemesi kararı ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Davanın REDDİNE,
3-Karar tarihi itibariyle alınması gerekli olan 44,40 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 31,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 13,00 TL karar ve ilam harcının davacıdan tahsili ile Hazineye irad kaydına
4-Davacının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, davalı T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının yaptığı 235,00 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalı Bakanlığa ödenmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre belirlenen 2.725,00 TL ücreti vekâletin davacıdan alınarak vekil ile temsil edilen davalılar, Bakanlık, Şirket ve Türk Metal Sendikasına verilmesine,
6-Yatırılan gider avanslarından varsa kullanılmayan bakiyelerinin ilgili tarafa iadesine,dava dosyasının İlk Derece Mahkemesi'ne, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, kesin olarak 09/10/2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.