9. Hukuk Dairesi 2016/4672 E. , 2019/14439 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2016/4672 E. , 2019/14439 K.


'İçtihat Metni'


MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; müvekkilinin 2010 yılı Şubat ayı başından işten çıkarıldığı 23.12.2013 tarihine kadar davalılara ait ... plakalı minibüste şoför olarak çalıştığını, en son günlük net 180 TL ücret aldığını, iş akdinin haksız nedenle feshedildiğini iddia ederek; kıdem ev ihbar tazminatları, yıllık ücretli izin, fazla mesai, asgari geçim indirimi ile ulusal bayram ve genel tatil alacaklarının davalılardan tahsilini talep etmiştir.
B) Davalılar Cevabının Özeti:
Davalılar vekili, davanın reddini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davacının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Fazla çalışma ücretlerinin hesabı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu'nun 63'üncü maddesinde çalışma süresi haftada en çok 45 saat olarak belirtilmiştir. Ancak tarafların anlaşması ile bu normal çalışma süresinin, haftanın çalışılan günlerine günde on bir saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabileceği ilkesi benimsenmiştir. Yasanın 41'inci maddesine göre fazla çalışma, kanunda yazılı koşullar çerçevesinde haftalık 45 saati aşan çalışmalar olup, 63'üncü madde hükmüne göre denkleştirme esasının uygulandığı hallerde, işçinin haftalık çalışma süresi, normal haftalık iş süresini aşmamak koşulu ile bazı haftalarda toplam 45 saati aşsa dahi bu çalışmalar fazla çalışma sayılmaz.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen Dairemizin yerleşik uygulamasına göre, bir işçinin günde en fazla fiilen 14 saat çalışabileceğinin kabulü gerekir. Bu durumda 24 saat çalışıp 24 saat dinlenme usulüyle yapılan çalışmalarda bir hafta 3 gün diğer hafta ise 4 gün çalışma yapılacağından, yukarıda bahsedilen 63'üncü madde hükmü gereğince, haftalık normal çalışma süresi dolmamış olsa dahi günlük 11 saati aşan çalışmalar fazla çalışma sayılması nedeniyle, bu çalışma sisteminde işçi ilk bir hafta (3x3=) 9 saat takip eden hafta ise (4x3=) 12 saat fazla çalışma yapmış sayılmalıdır.
Hasılata bağlı günlük yevmiyeli olarak çalışan işçilerin yevmiyelerinin miktarı günlük çalışma süresine bağlı olup, ne kadar çok çalışırsa yevmiye artacağından çalışılan tüm saatlerin normal ücreti yevmiye içerisinde alındığından fazla çalışma ücretinin zamsız tutarının yevmiyenin içinde ödendiği kabul edilerek fazla çalışma ücretinin sadece %50 zamlı kısmı hesaplanıp hüküm altına alınmalıdır.
Somut uyuşmazlıkta; dosya içeriği ve tanık anlatımlarına göre davacının davalıya ait işyerinde 05:00-24:00 saatleri arasında bir gün çalışıp bir gün dinlenme usulü ile çalıştığı anlaşılmaktadır. Yukarıdaki ilke kararımızda da açıklandığı üzere, davacının bir hafta 3 gün diğer hafta ise 4 gün çalışma yaptığı dikkate alındığında bu çalışma sisteminde fazla mesai hesabının ilk bir hafta (3x3=) 9 saat, takip eden hafta ise (4x3=) 12 saat üzerinden yapılması gerekirken Mahkemece, yazılı gerekçe ile fazla mesai ücretinin reddine karar verilmesi hatalıdır.
Öte yandan, Mahkemece davacının hasılata bağlı günlük yevmiyeli olarak çalıştığının kabul edilmesi karşısında fazla çalışma alacağının sadece % 50 zamlı kısmının hesaplanarak makul oranda taktiri indirim yapılarak kabulü gerekir.
3- Davacının asgari geçim indirimi alacağı talebi, davacının kararlaştırılan net ücreti aldığı gerekçesiyle reddedilmiş ise de bu gerekçe yerinde değildir. Kararlaştırılan ücret, asgari geçim indirimi alacağına engel olmayacağından mahkemece yapılacak iş, ödendiği ispat edilemeyen bu alacağı hesaplayıp hüküm altına almaktır.
F) SONUÇ:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenlerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 27.06.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.