9. Hukuk Dairesi 2016/4544 E. , 2019/14361 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2016/4544 E. , 2019/14361 K.


'İçtihat Metni'


MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin 09.06.2008-13.11.2013 tarihleri arasında çalıştığını, brüt 1.563,00 TL ücretinin olduğunu, ayrıca 180 TL yiyecek, 141 TL yol yardımı verildiğini, üç ayda bir yaklaşık bir maaş tutarında ikramiye aldığını, gişe personeli olarak çalıştığını, mesai saatlerinin 09:00-18:00 arasında olduğunu ve 1 saat öğle molasının olduğunu, sürekli olarak ulaşılamayacak hedefler konulduğunu, şirket ürünlerinin pazarlanması için baskı yapıldığını, zaman zaman banka dışında kapı kapı dolaşarak müşteri bulmaya zorlandığını, 09:00’da işyerinin hizmete hazır olması için 08:45’de işyerinde olmasının istendiğini, çıkış saatlerinin hiçbir zaman kesin olmadığını, yaz döneminde (Haziran-Temmuz-Ağustos aylarında) 20:00’de, kış döneminde (Haziran-Temmuz-Ağustos dışındaki aylarda) ise 19:30’da çıktıklarını, değişikliğin tamamen şube müdürünün inisiyatifine bırakıldığını, öğle molasının kış döneminde 30 dakika yaz döneminde 15 dakika olduğunu, bazı günlerde ise dışarıdan söylenip şube mutfağında yenip işe dönüldüğünü, çay molasının bulunmadığını, fazla mesai ücretlerinin ödenmediğini, ATM cihazlarının sorumluluğunun da yükletildiğini, bu durumda hafta tatillerinde şehir dışına çıkamadığını, arıza yada nakit azalması hallerinde onarıp hazır tutmakla sorumlu olduğunu, özellikle yaz dönemlerinde her Pazar gününde sorun çıkartan ATM nedeniyle her hafta tatilinde 2 saat mesai yaptığını, karşılığının ödenmediğini, yıllık performans notlarının her zaman genel ortalamanın üzerinde olduğunu, banka içerisinde 6 ayda bir yapılan yükselme sınavlarında kasa yetkilisi ve kredi kartı yetkilisi sınavlarına ikişer kez girdiğini ve yükselmek için gereken başarıyı gösterdiğini, 2011/4 tarihinden itibaren iki bölümden de açılacak kadroyu beklediğini, yakın şubelerde ve tayin istediği İstanbul Anadolu yakasına boş kadrolar olmasına karşın gerekçe gösterilmeden naklin gerçekleştirilmediğini, çalıştığı Altınoluk Şubesinde 2010/10 tarihinden itibaren kasa yetkilisi kadrosunda açık bulunmasına karşın daha az kıdemi olan çalışanın vekaleten bu pozisyona atandığını, işyerinden personele yapılan açıklamaya göre 2011/4 tarihinde yapılan yükselme sınavında başarılı olan kişinin o pozisyona getirileceğini, sadece müvekkilinin kazanmasına karşın kazanamayan ...’in çalışmaya devam ettiğini, Ağustos ayında yapılan ikinci sınavı da bu kişinin kazanamamasına karşın asaleten göreve atandığını, bu pozisyondaki işçinin aylık ücretinin brüt 2.100 TL olduğunu, müvekkilinden 1 yıl daha az kıdeminin olduğunu, hiçbir haklı etkenin bulunmadığını ve eşit davranma sorumluluğuna aykırı davranıldığını, bu eşitsizliğin şube müdürü tarafından da kabul edilip performans notunda dile getirildiğini, bir personelin zimmet eylemini gerçekleştirmesi üzerine şubeye müfettişler gönderildiğini, müvekkilinin yıllık izninden işyerine çağırıldığını, izninin bitmesinden 2 gün önce çalışmaya zorlandığını, 2012/9-2013/1 arasında yaklaşık 3,5 ay süreyle haftanın 7 gününde 08:45-23:00 arasında çalıştığını, çalışmasının karşılığının ödenmediğini, yıllık izninin iade edilmediğini, olaydan sonra şubesinin değiştirileceğinin söylendiğini ve evine yakın şubeler yerine 30 km uzaklıktaki şubeye gönderildiğini, rızasının alınmadığını, insan kaynakları ile görüşerek İstanbul’a tayinini istediğini, kabul edilmesi üzerine tayin için beklediğini, eşinin de bürosunu kapatarak İstanbul’a geldiğini ve çalışmaya başladığını, 7 ay boyunca tayininin yapılmadığını, eşi ile problemler yaşamaya başladığını, insan kaynakları ile yapılan son görüşmede tayinin çıkmaması nedeniyle istifa ettiğini belirten yazıyı göndermesi halinde hak edişlerinin ödeneceğinin bildirildiğini, kandırılmak istendiğini anlayınca insan kaynaklarının istediği gibi bir istifa dilekçesi vermeyeceği için anlaşma sağlanamazsa çalışmaya devam edeceğinin mail yoluyla bildirildiğini, kendisine ertesi gün işe gelmemesinin telefon ile bildirildiğini, bunlar üzerine 13.11.2013 tarihli ihtarname ile iş akdinin haklı nedenle feshedildiğinin ihtar edildiğini iddia ederek bir kısım işçilik alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının son olarak ... Şubesinde görev aldığını, 09.06.2008 tarihinde çalışmaya başladığını, 13.11.2013 tarihinde istifa ederek ayrıldığını, davacı ile ... arasında 10 aylık kıdem farkının bulunduğunu, bu kişinin atandığı şubede 1,5 yıllık tecrübesinin olmasına karşın davacının 25 günlük tecrübeye sahip olduğunu, çalıştıkları görevlerin farklı olduğunu, özlük haklarının değişiminde tek kriterin performans raporları olmadığını, performans formunun genel değerlendirme içeren bir ölçüm şekli olduğunu, sadece performans formu kapsamında değil şube, bölge müdürlüğü ve personel özelinde tüm görev ve sorumluluk hedef ve başarı bazında da ayrı değerlendirme yapıldığını, davacının Anadolu 1. Bölge İstanbul’da görev yapmakta ile performansı satış için yeterli olmadığından satış hedefi olmayan mobil gişe asistanı olarak atandığını, daha sonra şahsi nedenlerden tayin istemesi üzerine Batı Anadolu Bölgeye atandığını, evlilik nedeni ile Altınoluk’a tayin istemesi üzerine gişe asistanı olarak yeterli performansı göstermemesine karşın mobil gişe asistanlığından gişe asistanı olarak altınoluk’a atandığını, davacının sınavlarda yeterli puanı alması üzerine vekaleten atamasının gerçekleştirildiğini, atandığı görevde performansı satış rakamları adaptasyonu yetersiz olduğundan ve vekaleten atandığı görevde asaleten çalışanların performansı daha yüksek olduğundan yeniden gişe asistanı olarak geri göreve atandığını, davacının bu görevde başarı göstermesi üzerine terfisinin yapıldığını, ...’in ise kadro açığı ve şube içi başarısı ve performansına bağlı olarak nakit işlem sorumlusu görevine geçici olarak atandığını ve sınavı kazanması ile asaleten atandığını, davacının iddiasının aksine bu kişinin yetki ve sorumluluklara yeterlilik bakımından davacıdan daha yüksek başarı sergilediğini, kadro açığı bulunan göreve kıdem ve performansı bakımından daha üstün olan ve yeterlilik sınavını kazanan personelin atandığını, eşit işlem yapma borcuna uygun davranıldığını, yönetim hakkı kapsamında işlem yapıldığını, müşteri itirazlarının haklılığının tespit edilmesi üzerine davacının da aralarında bulunduğu personelin disiplin kuruluna sevk edildiğini, 12.03.2013 tarihinde müşteri hesaplarından bilgisi ve rızası dışında işlem gerçekleştirdiğinin tespit edildiğini ve disiplin cezası verildiğini, kınama cezası üzerine davacının rütbesi indirilmeksizin ... Şubesine atamasının yapıldığını, aldığı ceza nedeniyle 1 yıl boyunca terfisinin mümkün olmadığını, aynı şubede de çalışması mümkün olmadığından gişe asistanı yada operasyon asistanı olarak atamasının mümkün olduğunu ve bu pozisyondaki kadro açığının yalnızca ... Şubesinde olduğunu, atamasının gerçekleştirildiğini, 09.04.2013 tarihinde Avrupa 4 Bölge Müdürlüğüne operasyon asistanı olarak tayin talebinde bulunduğunu, ancak cezası nedeniyle 1 yıl görev değişikliğinin olmayacağının ancak aynı görevde atamasının gerçekleştirilebileceğinin bildirildiğini ancak teklifin kabul edilmediğini, davacının online sisteme girmesi ve müdürü tarafından onaylanması halinde İK Müdürlüğüne iletildiğini, davacının fazla mesai yapması ve İK online sistemine kayıt yapılmış olması halinde fazla mesai ücretinin ödendiğini, online sisteme girilmiş kaydın bulunmadığını, davacının fazla mesai alacağına ilişkin olarak itirazının da bulunmadığını, ayrıca çalışanların bilgisayarlarının açılış kapanış sisteme giriş kayıtları üzerinden de fazla çalışmasının olup olmadığının denetlendiğini ve kazandığının tespiti halinde ödeme yapıldığını, bu sistem üzerinden de davacının fazla çalışma ücretine hak kazanamadığını, ayrıca yapılmış olsa dahi yıllık 270 saati aşan fazla çalışmasının bulunmadığını, istifa eden davacının fesih nedenlerinin haklı nedene dayanmadığını, kıdem tazminatına hak kazanamadığını, yıllık izinlerini kullandığını ve kullanılmayan kısma ait ücretlerin fesih sonrasında ödendiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı taraf vekilleri süresinde temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının tüm, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davacının fesih tarihindeki son ücreti brüt 1.563,00 TL olup bilirkişinin davacının daha üst bir göreve atanmayı hak ettiği gerekçesiyle atanmadığı dolayısıyla yapmadığı görevdeki daha yüksek ücreti son ücret olarak esas alması hatalıdır. Kabul edilen tüm alacaklar davacının son ücreti brüt 1.563,00 TL kabul edilip buna göre yeniden belirlenmelidir.
F) SONUÇ:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 26/06/2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.