9. Hukuk Dairesi 2016/5991 E. , 2019/12991 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2016/5991 E. , 2019/12991 K.


'İçtihat Metni'


MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalı şirkete ait gemilerinde usta gemici olarak 16.1.2009-22.11.2011 tarihleri arasında çalıştığını, davalının teknik bir zorunluluk olmaksızın alt işveren adı altında başka bir işverenin üzerinden davacıyı istihdam ettiğini, davalının asıl işveren olup alt işverenle olan ilişkinin muvazaalı olduğunu, bu durumun iş müfettişliğince de tespit edildiğini, ücretlerinin gerektiği gibi ödenmemesi üzerine iş sözleşmesini haklı olarak fesh ettiğini, ileri sürerek kıdem tazminatı ile fark ücret, fazla çalışma, vergi iadesi, maaş promosyon bedeli, ikramiye, hafta tatili ve genel tatil ücreti alacaklarının tahsilini, istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının kendi işçileri olmayıp dava dışı hizmet aldıkları yüklenici şirket işçisi olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davalının asıl işveren olarak davacı alacaklarından sorumlu olduğu, davacının aynı gemide kadrolu işçilerle çalıştığı ancak aralarında ücret ve sosyal haklara olarak farklar olduğu, iş sözleşmesinin ücretlerin gerektiği gibi ödenmemesi üzerine davacı tarafça haklı olarak fesh edildiği buna göre davacının kıdem tazminatına hak kazandığı gibi fazla çalışma, yıllık izin, hafta tatili, genel tatil, ücret farkı ve yıllık izin ücreti farkı alacaklarına hak kazandığı diğer taleplerin reddi gerektiği gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne, karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı taraf temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Mahkemece gerekçeli kararda davalı ile dava dışı işverenler arasındaki ilişkinin asıl-alt işveren ilişkisi olduğu belirtilmiş ancak aynı kararda muvazaalı bir asıl-alt işverenlik ilişkisi olduğu gerekçesine de yer verilerek çelişki oluşturulmuş ise de Dairemizde incelenip muvazaa kabulunün onandığı emsal kararlarla dosyada mevcut iş müfettişliği raporu göz önüne alındığında ve hükmün muvazaalı ilişkiye göre oluşturulması karşısında gerekçedeki çelişki bozma nedeni yapılmamıştır.
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacı alacakları hesaplanırken sendika üyesi işçinin ücreti esas alınmıştır. Ancak davacının sendikaya üyelik tarihi 14/01/2011 olup üyeliğin işverene bildirim tarihi dosya kapsamından belirlenememektedir.
Mahkemece, emsal olarak dikkate alınan işçnin daha önce sendikaya üye olması ve önceki Toplu İş Sözleşmeleri zamlarından yararlanmış olabileceği ihtimaline göre değerlendirme yapılmalı, ve davacının üyeliğinin işverene bildirim tarihi tespit edilerek bu tarihten sonra Toplu İş Sözleşmesi ücret artışı eklenerek hesaplamaya gidilmeli, Toplu İş Sözleşmelerinde öngörülen ikramiye bakımından da üyeliğin bildirildiği tarihden sonraki dönem için Toplu İş Sözleşmesine göre hesaplama yapılmalıdır.
Eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.
3- Davalı tarafın ıslaha karşı öne sürdüğü zamanaşımı def'i ile ilgili denetime elşverişli hesap raporu alınarak sonuca gidilmesi gerekirken 'dosyada zamanaşımına uğrayan alacak miktarı bulunmadığı' şeklindeki yetersiz gerekçe ile sonuca gidilmesi de hatalı olup ayrı bir bozma nedenidir.
F) SONUÇ:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 11/06/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.