9. Hukuk Dairesi 2020/8076 E. , 2020/19536 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2020/8076 E. , 2020/19536 K.


'İçtihat Metni'



MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili müvekkilinin, ... Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesinden örgün eğitim görerek 1987 yılında mezun olduğunu ve davalıya bağlı 1.Hava İkmal Mrk.(...) işyerinde 17/10/1988 tarihinden itibaren teknik muhasip olarak çalışmaya başladığını,o tarihte yürürlükte olan işçi sınıfları arasında 'birinci sınıftan usta lise mezunu' olarak işe başlatıldığını ve 17/01/1989 tarihinde kesin kabulünün yapıldığını, işe alındığı tarihten itibaren sürekli hatalı intibaklara maruz kaldığını, her Toplu İş Sözleşmesi döneminde gerek şahsen gerekse üyesi olduğu sendika tarafından işe alım sınıfının yanlış olduğu, işe alımının ve intibakının yüksek uzman olarak yapılması gerektiği yolunda taleplerde bulunulmasına rağmen 15/02/1996 tarihinde ve Toplu İş Sözleşmesi gereğince yüksek uzman sınıfına geçirildiğini, ancak bu sınıf karşılığı ücret derecesine intibakının yapılmadığını, müvekkilinin mağduriyetinin işe girişte 4 yıllık üniversite mezunu olmasına rağmen 2 yıllık meslek yüksek okulu mezunu işçiler ile emsalen işe başlatılmasından ve ücret derecesi farklılığının bu güne kadar devam etmesinden kaynaklandığını, işe girişte yürürlükte olan 10.dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin 39.mad. gereğince usta sınıfından işe başlatıldığını oysa 41.madde gereğince yüksek uzman olarak işe başlatılması gerektiğini, bu uygulama sonrasında davacının 9 derece ücret kaybı olduğunu, ayrıca 1996 yılında yüksek uzmanlığa intibakı yapılırken 15.dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin 41.maddesi gereğince 10 yıllık çalışması karşılığı ek ücret derece intibakının da yapılmadığını belirterek işe alındığı tarihten itibaren ücret derecesinin tespiti ile düşük ücret derecesinden ödenen ücret, ikramiye, ilave tediye ve izin ücreti ile diğer işçilik alacaklarının eksik ödenen kısmına mahsuben 300,00TL. İkramiye, 300,00TL. ilave tediye, 400,00TL. ücret ve ücret niteliğindeki diğer alacaklar ile izin ücreti olmak üzere toplam 1.000,00TL.'nin belirtilen faizleriyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, zamanaşımı itirazında bulunduktan sonra esasa ilişkin olarak özetle, davacının İş ve İşçi Bulma Kurumu tarafından teknik muhasip-muhasebeci olarak gönderildiğini, ayrıca davacı ile imzalanan hizmet akdinde teknik muhasip ve mesleğini içeren diğer işlerde çalışacağı, 1.sınıf 7.dereceden işe başlayacağının belirlendiğini,davacının işe girişinde bu durumu bilerek ve kabul ederek işbaşı yaptığını, kaldı ki bu durumu kavrayamamış olsa dahi kesin kabulü yapılana kadarki deneme süresi içinde iş akdini feshedip işten ayrılma imkanı varken çalışmaya devam etmesinin belirlenen koşullarda çalışmayı kabul ettiğini gösterdiğini, davacının işe girdiği tarihte yürürlükte olan 10.Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin 41.maddesine göre yüksek uzman sınıfından kimlerin işe alınabileceğinin tek tek sayıldığını,bunlar arasında davacının mezun olduğu işletme bölümünün bulunmadığını, bu nedenle davacının 1988 yılında Toplu İş Sözleşmesi hükümlerine göre 1.sınıf 7.dereceden işe başlatıldığını, davacının daha sonra 15.dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin geçici 5.maddesi gereğince 15/02/1996 tarihinde yüksek uzman sınıfına geçirildiğini ve herhangi bir kaybının bulunmadığını,yapılan işlemlerin hukuka uygun olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, kararın taraflarca temyizi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 22.Hukuk Dairesinin 11/02/2019 tarihli ilamı ile davacının işe ilk giriş tarihinden itibaren yüksek uzman kadrosunda olduğunun kabulünün yerinde olmadığı, davacının intibakının yapıldığı 15/02/1996 tarihi itibariyle fark ücret alacağının bulunup bulunmadığının değerlendirilmesi gerektiği gerekçesi ile bozulmuş, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe :
Taraflar arasında davacının intibakının doğru yapılıp yapılmadığı, buna bağlı olarak ücret farkına dayalı alacaklarının bulunup bulunmadığı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Somut olayda davacı 15/02/1996 tarihinde yürürlükte olan Toplu İş Sözleşmesi gereğince yüksek uzman sınıfına geçirildiğini, ancak bu sınıf karşılığı ücret derecesine intibakının yapılmadığını iddia etmiştir.
Anılan dönemde yürürlükte bulunan 15.dönem toplu İş sözleşmesinin Geçici 5.maddesi ile “toplu iş sözleşmesinin imza tarihinden önce 41.maddenin (a) fıkrası kapsamına görecek şekilde öğrenip yapmış olup sözleşmenin imza tarihinde Yüksek Uzman sınıfının dışında bir işçilik sınıfında işe alınıp çalışan işçilerden mesleğinde çalıştırılmasına ihtiyaç duyulanlar bu toplu iş sözleşmesinin 1.yılı sonuna kadar 41.madde esaslarına göre işveren vekilinin teklifi ve kuvvet komutanlıklarının onayı ile Yüksek Uzman sınıfına intibak ettirilebilirler. İntibak işlemleri onayı takip eden aş başından geçerli olarak yapılır. Şu kadar ki, intibak ettirildikleri ücretleri halen almakta oldukları ücretlerin altında olamaz. Bu işçilerin bir önceki ücret derecesinde geçirmiş oldukları süre yeni ücret derecesinde geçirilmiş sayılır,” düzenlemesine yer verilmiştir.
15.Dönem Toplu İş Sözleşmesinin ekinde sözleşmeden yararlanan işçilerin sınıfları ve ücret derecelerine göre ücret derece ve bekleme sürelerini gösterir cetvel yer olmakta olup Usta sınıfında U-1 ve U-2, Yüksek Uzman Sınıfında YU-1 ve YU-2 ücret derecelerinin bekleme süreleri birer yıl, daha yüksek ücret derecelerinin bekleme süreleri ise ikişer yıl olarak düzenlenmiştir.
Bu düzenlemeye göre davacının Yüksek Uzmanlık sınıfına geçişindeki intibakı için göz önünde bulundurulacak hususlar en önemlisi, bir önceki ücret derecesinde geçen bekleme süresi, bir diğeri ise intibak ettirildiği ücretin almakta olduğu ücretten düşük olamayacağıdır. Bu düzenleme belirtilen bekleme süresi iddia edildiği gibi ilk işe giriş tarihinden itibaren geçen süre olmayıp, Yüksek Uzmanlık sınıfına geçmeden önce bulunduğu Usta sınıfından aldığı son derece terfiinden sonra geçen süredir.
Dosya kapsamına göre, davacının Yüksek Uzmanlık sınıfına intibakı yapılmadan önceki Usta sınıfında son derece terfisini 19/04/1994 tarihinde U-14 olarak aldığı, 15/02/1996 tarihinde Yüksek Uzmanlık sınıfına geçişinde intibakının YU-1 olarak yapıldığı, bunu takiben Geçici 5.maddenin 4.bendi gereğince davacının bir önceki ücret derecesi olan U-14’de geçen bekleme süresi göz önünde bulundurularak 15/04/1996 tarihinde YU-2 derecesine intibakının doğru olarak yapıldığı anlaşılmıştır.
Hal böyle iken, davacının Yüksek Uzman sınıfına intibakının doğru yapılmış olması nedeniyle intibak tarihi itibariyle ücretinin eksik belirlenmesi ve buna bağlı olarak ücretinin eksik ödenmesi söz konusu olmadığından davanın reddine karar verilmesi gerekir iken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde verilen karar hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davacı tarafa iadesine, 22/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.