9. Hukuk Dairesi 2016/35100 E. , 2020/17280 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2016/35100 E. , 2020/17280 K.


'İçtihat Metni'



MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı işyerinde 15/07/2007-07/06/2014 tarihleri arasında makinist olarak çalıştığını, iş şartlarının ağırlığı ve işverenin süreklilik arz eden, insan onuruyla bağdaşmayacak hakaret ve aşağılamaları nedeniyle iş akdinin müvekkili için çekilmez hale geldiğini ve bu nedenlerle iş akdini haklı nedenle feshettiğini ileri sürerek, kıdem tazminatı ile yıllık izin, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle her ne kadar mahkemece davalı işveren tarafından iş sözleşmesinin kıdem tazminatı ödemeyi engeller bir nedenle sona erdiğinin ispatlanamadığı gerekçesi ile kıdem tazminatı talebi kabul edilmiş ise de davacı talebi ve dosya içeriğine göre davacının fazla mesai, hafta tatili ve ulusal bayram genel tatil ücret alacakları ödenmeden çalıştığı ve bu durumunda davacının iş şartlarının ağırlığı şeklindeki fesih sebebi içerisinde değerlendirilebileceği ve bu itibarla davacının iş akdini kendisinin haklı nedenle feshederek kıdem tazminatına hak kazandığının anlaşılmasına göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davacının hafta tatillerini kullanıp kullanmadığı noktasında taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Somut uyuşmazlıkta, ıslaha karşı yapılan itirazların değerlendirilmesi için aldırılan 18.05.2016 tarihli ek bilirkişi raporuna karşı davalının itirazlarını sunduğu 08.06.2016 tarihli dilekçede yargılama sırasında sonradan ellerine geçen evrakları ibraz ettiklerini belirterek dosyaya hafta tatili izinlerinin toplu şekilde kullandırıldığına dair davacı imzasını içeren bir kısım belgeler eklediği, 29.06.2016 tarihli son celsede davalı vekilinin hafta tatilinin kullanıldığına ilişkin belgeleri dosyaya ibraz ettiklerini ve bu belgelerin hesaplamada dikkate alınmasını talep ettiği, davacı vekilinin ise dosyanın karar aşamasında olduğu, bu aşamada sunulan belgelerin dikkate alınamayacağını belirttiği görülmüştür. Mahkemece, herhangi bir gerekçe belirtilmeksizin bu belgeler dikkate alınmamış ise de, sunulan belgeler ödeme belgesi mahiyetinde olup, ödeme belgelerinin hakkı ortadan kaldıran özelliği nedeni ile yargılanmanın her safhasında nazara alınması gerektiğinden mahkemece belgelerin dikkate alınmaması doğru olmamıştır.
4857 sayılı İş Kanunu'nun 46 ncı maddesinde, işçinin tatil gününden önce aynı Yasanın 63 üncü maddesine göre belirlenmiş olan iş günlerinde çalışmış olması koşuluyla, yedi günlük zaman dilimi içinde yirmidört saat dinlenme hakkının bulunduğu belirtilmiş, işçinin hafta tatili gününde çalışma karşılığı olmaksızın bir günlük ücrete hak kazanacağı da 46 ncı maddenin ikinci fıkrasında hüküm altına alınmıştır.
Hafta tatili izni kesintisiz en az yirmidört saattir. Bunun altında bir süre için haftalık izin verilmesi durumunda, usulüne uygun şekilde hafta tatili izni kullandığından söz edilemez. Hafta tatili bölünerek kullandırılamaz.
Hafta tatili izinlerinin işçinin dinlenme hakkına ilişkin olması sebebiyle, hafta tatili izninin yasal düzenlemenin amacına aykırı şekilde toplu olarak kullandırılamayacağına ilişkin kabul isabetlidir. Ancak hafta tatili izninin toplu olarak kullandırılması halinde, hafta tatili ücreti alacağının hesaplanmasında, hafta tatilinin toplu kullanılmasına ilişkin belgelerde yazılı izin günlerinden ilgili haftaya (yedişer günlük zaman dilimleri nazara alınarak) denk gelen hafta tatili gününde işçinin dinlendiğinin kabulü gerekir.
Ayrıca işçinin toplu olarak izin kullandığı dönemde çalışması karşılığı olmayan 1 yevmiye tutarındaki ücretin de davacıya ödendiği dikkate alındığında davacıya sadece 0,5 yevmiyesi kadar ödeme yapılmalıdır.
Buna göre de, mahkemece davacının toplu olarak kullandığı izinlerin hafta tatilinden sayılmayan ve fiilen çalışılmayan her bir günü için, 0,5 yevmiye üzerinden hesaplama yapılmalı ve bu suretle davacının hafta tatili alacağı belirlenmelidir. Anılan hususlar gözetilmeksizin yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozma sebebidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 07.12.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.