9. Hukuk Dairesi 2016/28612 E. , 2020/17068 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2016/28612 E. , 2020/17068 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen karar, süresi içinde duruşmalı olarak taraflar vekillerince temyiz edilmiş ve davalılar avukatınca duruşma talep edilmiş ise de 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3. maddesi uyarınca uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 438. maddesi gereğince duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin dosya üzerinden yapılmasına karar verildikten sonra Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının, 20.06.2012 tarihinden itibaren ... İş Hanı’nda gece güvenliğinden sorumlu olarak çalıştığını, iş hanının 7 katlı ve otoparkı bulunduğunu,her katında 8-10 işyeri ve dükkanın olduğunu, iş sözleşmesine haklı bir sebep olmadan son verildiğini ileri sürerek kıdem, ihbar ve kötüniyet tazminatları ile fazla çalışma ve yıllık ücretli izin alacağının davalılardan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalılar vekili, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, yapılan yargılama sonucunda toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı, süresinde davacı ve davalılar vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre ve davalıların gerekçeli temyiz dilekçesinin süresinde verilmediği dikkate alınarak, gerekçesiz temyiz dilekçesi çerçevesinde kanunun açık hükmüne ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususları ile sınırlı olarak yapılan temyiz incelemesi sonucunda davalıların tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Taraflar arasında uyuşmazlık davacının yıllık ücretli izin alacağına hak kazanıp kazanmadığı noktasında toplanmaktadır.
4857 sayılı İş Kanununun 59 uncu maddesinde, iş sözleşmesinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde, işçiye kullandırılmayan yıllık izin sürelerine ait ücretlerin son ücret üzerinden ödeneceği hükme bağlanmıştır. Yıllık izin hakkının ücrete dönüşmesi için iş sözleşmesinin feshi şarttır. Bu noktada, sözleşmenin sona erme şeklinin ve haklı nedene dayanıp dayanmadığının önemi bulunmamaktadır.
Yıllık izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığını imzalı izin defteri veya eşdeğer bir belge ile kanıtlamalıdır. Bu konuda ispat yükü üzerinde olan işveren, işçiye yemin teklif edebilir.
Yıllık izin hakkı Anayasal temeli olan bir dinlenme hakkı olup, işçinin iş sözleşmesinin devamı sırasında ücrete dönüşmez ve bu haktan vazgeçilemez. İşçinin iş sözleşmesinin devamı süresinde kullanmadığı yıllık izinlere ait ücreti istemesi mümkün değildir. Bu nedenle, işçinin iş sözleşmesinin devamı sırasında izin hakkının bulunduğunun tespitini istemesinde hukuki menfaati vardır.
Somut uyuşmazlıkta 10.03.1952 doğumlu olan davacı, davalıya ait işyerinde 20.06.2012-21.07.2014 tarihleri arasında 2 yıl 1 ay 1 gün süre ile çalışmış olup Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacının 40 gün yıllık ücretli izin hakkı bulunduğu, imzalı olan yıllık izin cetveline göre 20.6.2013-04.07.2013 tarihleri arasında 14 gün yıllık izin kullandığı, buna göre kullandırılmayan 26 gün izin hakkı bulunduğu kabul edilerek hesaplama yapılmış ve fesih tarihinden sonra ödenen 657,00 TL de mahsup edilerek sonuca gidilmiştir. Mahkemece bu rapor doğrultusunda hüküm kurulmuş ise de, varılan sonuç yanılgılı değerlendirmeye dayalıdır.
Davacı, çalışma süresi boyunca hiç yıllık ücretli izin kullanmadığını ve yıllık ücretli izin cetvelinin iradesi fesada uğratılarak kendisine imzalatıldığını ileri sürmüştür. İmzalı yıllık ücretli izin cetveline göre davacı 20.6.2013-04.07.2013 tarihleri arasında 14 gün izin kullanmış gözükmekte ise de işyerinde han görevlisi olarak çalışan davalı tanığı ... dahi davacıya yıllık ücretli izin cetvelinde belirtilen sürede izin kullandırılmadığını ancak kendisine parasının ödendiğini beyan etmiştir. Şu halde davacının iddiası bizzat davalı tanığınca doğrulanmıştır. Davalı tarafça bu dönemde davacıya aylık ücreti dışında bir ödeme yapıldığını gösteren herhangi bir delil sunulmamıştır. Ancak, davacı vekilinin, 30.09.2014 tarihli dilekçede işverenin günlük 20,00 TL karşılığında bu cetveli imzalattığını belirttiği görülmektedir.
Yıllık ücret izin hakkının işçinin rızası ile dahi çalışırken paraya çevrilmesi mümkün değildir. Bir başka deyişle iş sözleşmesinin devamı sırasında hak edilen yıllık ücretli izinlerin karşılığının bu izinler kullandırılmadan ücret olarak ödenmesi mümkün olmayıp, hak kazanıldığı halde kullandırılmayan izin süreleri ancak iş sözleşmesinin son bulmasıyla ücret alacağına dönüşür.
Şu halde Mahkemece, davacıya kullandırılmayan 40 gün izin süresinin bulunduğu kabul edilerek bu süre için fesih tarihindeki çıplak ücret üzerinden yıllık ücretli izin alacağı hesaplanmalı, iş sözleşmesinin devamı sırasında ödendiği davacının kabulünde olan 280,00 TL (14 gün x20,00 TL) ve fesihten sonra bankaya 5.8.2014 tarihinde yıllık ücretli izin açıklaması ile yatırılan 657,00 TL mahsup edilerek sonuca gidilmelidir.
3- Öte yandan, davacının 20.6.2013-04.07.2013 tarihleri arasında 14 gün izin kullanmayıp çalıştığı anlaşıldığından bu sürenin fazla çalışma hesabından da dışlanması doğru olmamıştır.
4- Ayrıca, davada müştereken ve müteselsilen sorumlu üç davalı bulunmasına karşın tek davalı varmış gibi “davalıdan tahsiline” şeklinde hüküm kurulması da infazda tereddüt yaratacak mahiyette bulunduğundan isabetli bulunmamıştır
Mahkemece bu hususlar gözetilmeden karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olanan hükmün yukarıda açıklanan sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 26.11.2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.