9. Hukuk Dairesi 2017/18304 E. , 2020/14883 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2017/18304 E. , 2020/14883 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili ile davalılardan ... vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin 03.11.2003-06.02.2013 tarihleri arasında şoför dağıtım ve kurye görevlisi olarak çalıştığını, müvekkiline karşı diğer çalışanlardan farklı uygulamalara gidilmesi, negatif ayrımcılık yapılması, sadece müvekkilinin kullandığı araca GPS takip sistemi takılmış olması, şube müdürü tarafından psikolojik baskı uygulanması, aşağılayıcı söz ve davranışlarda bulunulması, diğer çalışanlar önünde küçük düşürücü sözler söylenmesi kişilik haklarının çiğnenmesi, hak ettiği fazla çalışma ücretlerinin ödenmemesi karşısında 06.02.2013 tarihli ihtarnamesi ile iş sözleşmesini haklı nedenlerle feshettiğini, pazar günleri hariç cumartesi dahil 6 gün 08.00-22.00 saatleri arasında öğlenleri yemek molası dahi vermeden dini bayramlar hariç bütün resmi bayram tatillerinde aynı şekilde çalışmasını sürdürdüğünü, son net maaşının 1.000,00 TL olduğunu 153,00 TL yemek yardımı( sodexo kartının) davalı ... tarafından verildiğini, yıllık bir net maaş ikramiye aldığını, davalı ... tarafından devamsızlığı sebebi ile gönderilen ihtarnamelerin müvekkilinin iş sözleşmesini feshetmiş olması karşısında yersiz olduğunu, davalılar arasında acentelik sözleşmesi bulunduğunu, ancak acente olarak bildirilen davalı ...'ın şirketin şubesinden farkı bulunmadığını, gerçek bir acentelik ilişkisi olmadığını ileri sürerek kıdem tazminatı ile maruz kaldığı psikolojiik taciz, mobbing ve kişilik haklarına yapılan saldırı sebebi ile manevi tazminat ve bir kısım işçilik alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... vekili, iddiaların asılsız olduğunu ve gerçeği yansıtmadığını, iş sözleşmesinin devamsızlık sebebi ile feshedildiğini, davacının iş sözleşmesinin feshi öncesinde tazminat ödenmesi sureti ile işten çıkartılmayı istediğini, bu teklifi kabul etmeyince işe gelmediğini, hakkında devamsızlık tutanakları düzenlenerek mazeretini bildirmesi için ihtarnme keşide edildiğini fakat davacının davaya konu iddiaları ortaya atarak iş sözleşmesini feshettiğini,davacıya hiçbir şekilde hakaret edilmediğini, aşağılayıcı ve ayrımcı muamele yapılmadığını, sadece kendi aracına GPS takip sistemi takıldığını belirterek mahkemeyi yanıltmaya çalıştığını, tek servis aracının davacının kullandığı araç olduğu ve bu araca GPS takip sistemi takıldığını, GPS takıldıktan sonra sık sık davacının mesai saatlerinde evine gittiğinin anlaşıldığını, her tür çalışma karışlığının tahakkuk ettirilerek ödendiğini,ihtirazi kayıtsız olarak bordroları imzaladığını, iş sözleşmesi feshi sonrasında davacının kullanmadığı yıllık izin ücretinin banka hesabına yatırıldığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ... vekili, husumet yönünden davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanılan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak davalı ... ile diğer davalı şirket arasında acente sözleşmesi bulunduğunu davalı ... yönünden husumet yönünden davanın reddi ile davalı ... yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar süresi içerisinde davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, belgelere ve tüm dosya kapsamına göre davacının ve davalı ...'ın aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında davacının fazla çalışma ücretinin ödenip ödenmediği konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir.
İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda ise işçinin ihtirazi kayıt ileri sürmesi beklenemeyeceğinden, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının her türlü delil ile ispatı mümkündür.
Somut olayda, davacı haftanın altı günü 08.00-22.00 arası çalıştığını iddia etmiştir. Yargılama aşamasında dinlenen davalı tanıkları 08.00-20.00/21.00'e kadar çalışma yapıldığını ifade etmiştir. Dosya içerisinde mevcut bulunan ve çoğu 20 saat üzerinden düzenlenmiş fazla çalışma tahakkuku içeren bordrolar davacı imzasına havi ise de, davalının kendi tanıkları ile bordroda düzenlenenden daha fazla çalışma yapıldığı ispatlandığından tahakkukların sembolik olduğu anlaşılmaktadır. Hükme esas alınan bilirkişi tarafından davacı iddiası ve tanık beyanlarına göre 08.00-21.00 arası 2.5 saat ara dinlenme düşülerek günlük 10.5 saat çalışma sonucu haftalık 18 saat fazla çalışma yapıldığının kabulü dosya kapsamına uygun ise de bordroda düzenlenen tahakkukların ayda 20 saat, haftalık 5 saat olarak hesaplamadan düşülmesi sonucu davacının haftalık 13 saat üzerinden fazla çalışma yaptığının kabulü Dairemizin yerleşmiş içtihatlarına uygun olmamıştır. Zira, Dairemizin yerleşmiş içtihatlarına göre işverence imzalı ücret bordrolarında işçilerin fazla çalışma ücreti talep etmesine engel olacak şekilde sembolik fazla çalışma tahakkukları yapılırsa bu aylar imzalı olsa bile fazla çalışma hesabından dışlanmaz ancak yapılan fazla çalışma ödemeleri tespit edilen fazla çalışma ücreti alacağından mahsup edilir. Mahsubun indirimden sonra yapılması gerektiği gözden kaçırılmamalıdır. Bu hususlar gözetilerek fazla çalışma ücret alacağının değerlendirilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile reddine karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
3- Diğer yandan davacının talep ettiği ve ıslah dilekçesi ile arttırdığı fazla çalışma ücret alacağı ile manevi tazminat talebinin reddine karar verildiği gözetilmeden vekil ile temsil edilen davalı ... lehine karar tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca red vekalet ücretine hükmedilmemesi bir diğer bozma nedenidir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 05/11/2020 gününde oybirliği ile karar verildi.