9. Hukuk Dairesi 2016/30854 E. , 2020/14121 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2016/30854 E. , 2020/14121 K.


'İçtihat Metni'



MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı ve feri müdahil vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalıya ait işyerinde muvazaalı asıl alt işverenlik sözleşmeleri ile dava dışı şirketler nezdinde, davalıya ait arıza bakım onarım işlerinde şoför olarak çalıştığını, muvazaalı ilişki nedeniyle baştan itibaren davalı işçisi sayılması ve alacaklarının buna göre belirlenmesi gerektiğini, aynı zamanda sendika üyesi olduğunu ve bunun da dikkate alınması gerektiğini, iş sözleşmesinin emeklilek nedeniyle sona erdiğini, ileri sürerek kıdem tazminatı ile ücret farkı, ikramiye, iş güçlüğü tazminatı, vardiya tazminatı, ilave tediye, yemek ve yol ücretleri, fazla çalışma, yıllık izin, ulusal bayram ve genel tatil alacaklarının tahsilini, istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, zamanaşımı def'ini öne sürerek, davacının kendi işçileri olmayıp yükleneci fima çalışanı olduğunu, yüklenici firma ile aralarında muvazaalı bir iş bulunmadığını, davacı alacaklarından kendilerinin sorumlu olmadıklarını ve taleplerinin haksız olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak ve özellikle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı iş müfettişince yapılan tespit ve bu tespite yönelik dava sonucuna göre davalı ile dava dışı firmalar arasında muvazaalı ilişki olduğu, davacının başından beri davalı işçisi sayılması gerektiği, davacının emeklilik nedeniyle işten ayrıldığı, kıdem tazminatına hak kazandığı ayrıca bir kısım alacakları da olduğu gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne, karar verilerek kıdem tazminatı ile ilave tediye, ikramiye, iş güçlüğü tazminatı, vardiya tazminatı, ücret farkı, yıllık izin, yemek ve yol ücretleri hüküm altına alınmış diğer talepler red edilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı ile feri müdahil ... İnş. Turzm. Tic. San. A.Ş. vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalı ile feri müdahil vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, muvazaa kabulü nedeniyle davacının ücreti belirlenirken emsal işçinin ücreti esas alınarak belirleme yapılmıştır.
Asıl işveren alt işveren ilişkisinin muvazaaya dayanması sebebiyle davacı işçi baştan itibaren asıl işverenin işçisi sayılsa da davacının toplu iş sözleşmesinden yararlanması sendikaya üyeliğinin işverene bildirildiği tarihten geçerlidir. Bu nedenle davalının işçisi olarak çalışan ve daha önceki sendikaya üyeliği sebebiyle önceki toplu iş sözleşmelerinde de yaralanan işçi ücretinin emsal alınması doğru olmaz. Davacının sendikaya üye olduğu tarihte almakta olduğu ücretine, toplu iş sözleşmesinden yararlanmaya başladığı tarihte yürürlükte olan toplu iş sözleşmesi hükümleri uygulanmak suretiyle artışlar yapılmalı ve tespit edilen ücretlerine göre davaya konu işçilik alacakları hesaplanmalıdır.
Davacı işçinin sendikaya üye olmadığı dönemlerdeki toplu iş sözleşmelerinden de yaralanma sonucunu doğuracak şekilde ücret tespiti ile hüküm kurulması hatalıdır.
3- Davacının davalı nezdinde geçen hizmet süresi ile ilgili taraflar arasında uyuşmazlık vardır.
Mahkemece, davacının davalı nezdinde 17/07/2007-04/06/2013 tarihleri arasında çalıştığı kabul edilmiştir. Bilirkişi raporunda, bu süre içinde 2009-2010 yıllarında davacı adına çalışma bildiren firmanın 'Merak Oto Kiralama İnş. Elekt. Taah. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şirketi' olduğu ve adresinin davalı işyeri olduğu açıklanmış ise de davalı taraf adı geçen firma ile bir ilişkilerinin bulunmadığını belirterek kabul edilen hizmet süresine itiraz etmiştir.
Mahkemece, davacı adına çalışma bildiren firmaya ilişkin tarafların açıklamaları sorulup gerekli araştırma yapılarak bu firmada geçen çalışmadan davalının sorumlu olup olmadığı tespit edilmelidir.
Eksik inceleme ve araştırma ile hizmet süresinin yazılı şekilde kabulü hatalıdır.
SONUÇ:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 02/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.